HS: Để chiến thắng được ngoại xâm và nội thù, người dân phải vượt qua được sự sợ hãi trong lòng mình. Chỉ có như thế, đất nước mới có thể hồi sinh, xã hội mới không còn bất công và áp bức. Chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài viết dưới đây của blogger Cánh Cò, qua sự trình bày của chị Hoàng Ân.
Chiều hôm trước tôi nhận được cú điện thoại của cô em từ trong Sài Gòn gọi ra. Đã khá lâu hai chị em không nói chuyện nhiều với nhau như vậy. Đặt chiếc điện thoại xuống, tôi vẫn còn nghe tiếng cười nhỏ nhẹ của em. Đối với tôi, buổi chiều hôm ấy đáng ghi nhớ và cảm giác thương yêu lẩn quẩn trong tôi mãi.
Em cũng theo nghiệp cầm phấn như tôi và cha. Số em may mắn hơn, được du học và trở về với tấm bằng tiến sĩ của Pháp. Cả nhà mừng và cứ ngong ngóng theo dõi tin em đi dạy từ nơi này sang nơi khác. Cuối cùng thì em vào Sài Gòn và nhận làm việc tại một trường có tiếng. Tôi trút hết nỗi lo thất nghiệp thay em.
Lâu lâu tôi lại thấy tên em trên mặt báo. Không hiểu sao bỗng dưng em lại viết báo, đó là chuyện lạ. Em vốn ghét báo chí Việt Nam vì cứ mở tờ báo ra là hình như toàn chuyện xấu của xã hội. Em giữ lập trường báo chí chỉ giúp bọn nhà giàu khoe của. Này nhé, đại gia này có bao nhiêu tòa lâu đài, em chân dài kia có bao nhiêu bộ đồ ngoại đáng giá, chàng nhạc sĩ nọ có bao nhiêu đô la sau khi làm một vòng trình diễn khắp nước.
Em thích dùng từ Sài Gòn, không như tôi. Tôi thích Sài Gòn nhưng sao mỗi lần gọi lại thấy một điều gì đấy âm thầm chặn ngang cổ. Cảm giác quay lưng lại với những gì học từ tấm bé, bên ngôi trường thấp lè tè và luôn luôn đối diện với hình của "Bác" trong lớp học khiến tôi lặng lẽ hối lỗi. Tôi như bao thiếu nữ cùng tuổi khác có nỗi sợ hãi không tên khi suy nghĩ về điều gì đó có thể đi ngược lại những gì tôi học được. Nỗi sợ hãi ấy không rõ nét nhưng bắt rễ trong óc từ khi còn thơ dại.
Tôi đeo nặng cái ám ảnh ấy cho đến một hôm, chính xác là ngày 5 tháng 6 vừa qua, ngày mà cuộc biểu tình nổ ra tại Sài gòn mới làm tôi xóa đi hình ảnh "Bác" trong tim tôi. Tôi cảm thấy dễ chịu khi gọi hai tiếng Sài gòn thay thế cho 5 chữ thành phố Hồ Chí Minh. Tôi thấy câu nói “biểu tình tại Sài gòn” có chất kết dính vô hình hơn là một cụm từ thừa. Không có từ “thành phố” trước chữ Sài gòn vẫn không mất đi cái hồn của thành phố. Người Sài Gòn đi biểu tình, người Sài Gòn ăn nhậu, người Sài Gòn thế này, người Sài Gòn thế kia. Tôi như đứa bé, thoát được cái vòng vây hơn 45 năm qua, hay nói văn hoa hơn, là “thoát nỗi sợ hãi” một cách rất ư là Sài Gòn! Tôi chia sẻ điều này với em, và rất bất ngờ, em đã lặng đi một hồi lâu rồi nói với tôi: Em cũng vậy!
Em cũng vậy! Ba chữ ngắn ngủi làm tôi thương em biết ngần nào! Nỗi sợ là điều mà ai cũng có, nhưng sợ một hình ảnh, một biểu tượng nghe sao quá kinh khủng. Nó không còn là nỗi sợ sinh lý mà trở thành nỗi ám ảnh. Ám ảnh luôn đi đôi với ác mộng, và tôi thở phào khi biết em tự chữa lành căn bệnh của mình.
Em kể cho tôi nghe em thoát nỗi sợ như thế nào. Lúc rảnh, em thường viết những suy nghĩ của mình trước những vấn đề nhỏ nhất và gửi đăng báo. Ban đầu viết vì vui sau dần dà viết vì bị thúc bách. Em viết vì cảm thấy nếu không viết thì sẽ rất khó ngủ. Cho tới một hôm bài viết bị công an để ý và một sĩ quan an ninh đã đến trường để gặp ban giám đốc. Bên nội chính khuyên em nên nghĩ đến tương lai và ngòi viết nên dành để phục vụ nhân dân, hơn là phục vụ một điều gì đó mơ hồ, gây hại cho sự nghiệp của em.
Nghe xong em sợ điếng hồn. Em cảm thấy bị theo dõi, bị nhìn từ mọi phía và tệ hại hơn nữa là ngay cả khi vào lớp em cũng thấy ánh mắt của sinh viên như đang làm công việc của một tay điềm chỉ, sẵn sàng báo công an bắt em. Em bỏ viết và bỏ luôn lên lớp suốt một tuần lễ. Em nằm vật vã như một con nghiện bị cai thuốc. Em suy sụp vì không còn chỗ dựa. Cho đến một hôm em ngồi bật dậy, mở máy trò chuyện với một người bạn lớn tuổi tại Pháp, nơi em theo học trong bốn năm trước. Người này cho biết cũng vừa vượt qua nỗi sợ để ký tên vào bức thư ngỏ gửi cho giới lãnh đạo Hà Nội.
Vừa kể vừa cười, em bảo là ông bạn của em không còn sợ khi ký tên vào bức thư ngỏ, vì nếu không ký thì ông sẽ vĩnh viễn hối hận trong đời. Ông nhìn những cuộc biểu tình tại Hà Nội như một tấm gương can đảm và cảm thấy bao nhiêu năm ăn học của mình trở thành vô ích nếu không can đảm ký xuống một chữ ký bình thường nhưng đầy bắt trắc cho mai sau. Khi nghe xong thì em bừng tỉnh. Các cuộc biểu tình đã giúp rất nhiều người nhận ra nỗi sợ vô lý của mình. Sợ những thứ rất mơ hồ, và có kẻ đã biến những hình ảnh mơ hồ này thành cụ thể.
Em thở to trong điện thoại như đang leo núi. Tôi biết em cố gắng vượt qua thứ ngôn ngữ bình thường của một nhà giáo để nói thứ ngôn ngữ của người bị bịt mắt trong chiếc nhà tù tự ngã.
Thế là chị em tôi thoát! Và may mắn thay nhiều người khác cũng tự thoát như hai chị em tôi.
Cánh Cò
No comments:
Post a Comment