Những Vấn Đề của Chúng Ta: NỀN GIÁO DỤC HẬU CỘNG SẢN

Thứ Bảy, ngày 15.06.2013

Kính thưa quý thính giả, NHỮNG VẤN ĐỀ CỦA CHÚNG TA nêu lên những vấn nạn mà đất nước đang đối đầu, đồng thời cũng gợi ý các phương thức, đường hướng để giải quyết các vấn nạn này. Diễn giả tuần này là Gs. Nguyễn Thanh Trang với “Nền Giáo Dục Hậu Cộng Sản”

Kính chào quý vị thính giả của Đài Phát Thanh ĐÁP LỜI SÔNG NÚI:

Tuần trước, trong chuyên mục NHỮNG VẤN ĐỀ CỦA CHÚNG TA, quý thính giả đã có dịp theo dõi cuộc thảo luận của chúng tôi với Ông Trần Quốc Bảo về "Tiềm năng đóng góp của Cộng đồng Người Việt hải ngoại vào công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước".

Để tiếp tục chủ đề này, hôm nay, 15-5-2013, chúng ta sẽ thảo luận về khả năng đóng góp của Người Việt hải ngoại vào lãnh vực giáo dục của Việt Nam. Khách mời cho buổi thảo luận hôm nay là GS NGUYỀN THANH TRANG, Chủ tịch Ủy Ban Nghiên Cứu Sách Lược Hưng Quốc/Lực Lượng Dân Tộc Cứu Nguy Tổ Quốc. GS Nguyễn Thanh Trang nguyên là Phụ Tá Viện Trưởng Viện Đại Học Huế trước năm 75, và là một trong số các vị sáng lập Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam và từng giữ nhiệm vụ Trưởng Ban Phối Hợp MLNQ từ ngày tổ chức này mới ra đời năm 1997, trải qua nhiều nhiệm kỳ, tổng cộng 10 năm.

HN: Kính chào GS Nguyễn Thanh Trang . Trước khi bàn về việc Cộng đồng Người Việt hải ngoại có thể đóng góp được những gì trong lãnh vực giáo dục của Việt Nam, xin Giáo Sư cho biết qua về tình trạng giáo dục hiện nay tại quê nhà?

NTT: Mục tiêu tối hậu của giáo dục là phục vụ con người, nghĩa là đào tạo các tầng lớp thanh thiếu niên nam nữ trở thành những công dân tài đức song toàn không những để giúp họ thành công trên đường đời mà còn nhằm xây dựng đất nước, từ thế hệ nầy sang thế hệ khác, ngày càng văn minh, giàu mạnh. Nhưng dưới sự cai trị của Đảng CSVN, mục tiêu của giáo dục là để phục vụ nhu cầu của Đảng CSVN theo từng giai đoạn, có tính cách đoản kỳ. Vì thế từ việc tuyển chọn giáo viên và giáo sư cũng như thi tuyển học sinh, CSVN chủ trương hồng hơn chuyên. Tệ nạn học hành kém cỏi, nhiều người chưa từng học xong Trung học mà chỉ cần học hàm thụ trong một thời gian ngắn vẫn có thể lấy bằng cấp đại học vì chức quyền và vai vế trong Đảng. Họ thuê người thi dùm và viết các luận án để có được các văn bằng Thạc Sĩ và Tiến Sĩ. Chương trình đào tạo cũng như chương trình thi cử không được tổ chức một cách khoa học và hữu lý theo tiêu chuẩn của các nền giáo dục tân tiến trên thế giới. Dưới chế độ Cộng Sản, hiện nay tại Việt Nam đa số những người có thực tài nhưng thật thà, đứng đắn đều không thành công và không được trọng dụng. Trong khi đó những viên chức cao cấp Cộng Sản và những kẻ xu thời, dù chẳng có thực tài nhưng sẵn sàng chấp nhận chủ trương lừa bịp, dối trá và tham nhũng của nhà cầm quyền CSVN là thành công và được ưu đãi. Các tình trạng xấu xa đó đã làm cho nền giáo dục càng ngày càng xuống cấp một cách thê thảm.

HN: Trước những vấn nạn to lớn như vậy, theo Giáo Sư thì Người Việt hải ngoại có thể đóng góp được những gì để cải thiện tình trạng giáo dục xuống cấp bi thảm hiện nay?

NTT: Người Việt hải ngoại có thể đóng góp rất nhiều cho công cuộc cải thiện nền giáo dục, nhưng việc đó chỉ có thể xảy ra sau khi chế độ cộng sản độc tài toàn trị không còn nữa.

Hiện nay, với hơn 3 triệu người Việt đang tị nạn Cộng Sản khắp nơi trên thế giới, chúng ta có hàng trăm ngàn trí thức và chuyên viên đủ mọi ngành, từng tốt nghiệp từ các đại học danh tiếng, trong số đó cũng có hàng chục ngàn giáo sư và chuyên gia lỗi lạc đang hành nghề tại nhiều quốc gia trên thế giới như Hoa Kỳ, Canada, Anh, Pháp, Đức, Úc, Nhật, v.v.. Đó là một đội ngũ nhân tài quan trọng và là vốn quý của đất nước chúng ta. Họ sẽ có thế góp phần tích cực trong việc cải tổ nền giáo dục Việt Nam hậu Cộng Sản, đặc biệt trên các lãnh vực quan trọng sau đây: (1) Cơ cấu tổ chức và nguyên tắc vận hành của nền giáo dục; (2) Chương trình giảng dạy và thi cử cho các cấp; (3) Sách vở giáo khoa từ bậc tiểu học lên đến đại học; (4) Kế hoạch đào tạo và tuyển chọn các cấp lãnh đạo trường ốc và nhân viên giảng huấn.

Tất cả các kế hoạch nầy cần có sự đóng góp của các nhà giáo dục dày kinh nghiệm và tâm huyết tại quốc nội kết hợp với tinh hoa mà người Việt hải ngoại đã học hỏi được từ các đại học danh tiếng trên thế giới. Có như thế các kế hoạch ấy mới được tối hảo và phù hợp với thực trạng của đất nước để nhờ đó, chúng ta có thể cứu nguy nền giáo dục lỗi thời do Cộng Sản gây ra và đẩy mạnh nỗ lực canh tân giáo dục vì phúc lợi và tương lai lâu dài của dân tộc.

HN: Việt Nam có một truyền thống văn hoá đặc thù, khác vói các nước khác, đặc biệt là các nước Tây Phương. Vậy liệu rằng du nhập những kỹ thuật, những phương pháp giáo đục của các nước này vào VN thì có hiệu quả không?

NTT: Như chúng tôi vừa trình bày ở trên, mọi chương trình và kế hoạch cải tiến giáo dục phải dựạ vào thực tế Việt Nam. Nói cách khác, dù kinh nghiệm và tinh hoa chúng ta đã học được từ nước người là rất quan trọng, nhưng chúng ta không thể máy móc sao chép tất cả nhũng gì thiên hạ đã thực hiện. Chúng ta phải sàn lọc, duyệt xét và cân nhắc mọi khía cạnh, nhất là các yếu tố văn hóa và truyền thống tốt đẹp của Việt Nam. Chỉ những gì thích hợp và có lợi lâu dài nhất cho dân tộc thì chúng ta mới áp dụng.'

HN: Thưa GS Nguyễn Thanh Trang, ông cho biết chúng ta có rất nhiều chuyên gia, giáo sư lỗi lạc đang giảng dậy tại Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Canada, Úc, ngay cả ở Nhật và những người này có thể về tham gia công tác giáo dục- đào tạo tại VN. Vì mỗi nước có một nền giáo dục đặc thù, có phương pháp đào tạo cá biệt, vậy liệu rằng khi về nước, họ có chấp nhận làm việc chung với nhau không?

NTT: Cám ơn anh Hải Nguyên đã nêu lên câu hỏi khá nhạy cảm nầy. Đúng như anh vừa nói, mỗi nước có một nền giáo dục và phương pháp đào tạo cá biệt. Mỗi nước đều có những cái hay và độc đáo riêng của họ. Vì thế, khi các chuyên gia Việt Nam từ nhiều quốc gia ở hải ngoại về thế nào cũng có những dị biệt quan điểm trong khi làm việc chung với nhau. Điều đó rất dễ hiểu và đã từng xảy ra tại Miền Nam trước năm 1975 giữa các chuyên viên, trí thức từ Pháp và từ Mỹ về. Vào thời đó, đa số các vị từ Pháp đã hồi hương trước và đang nắm giữ các chức vụ quan trọng trong công quyền cũng như trong đại học. Trong khi đó, những người tốt nghiệp từ Mỹ về trong thời gian từ sau năm 1960 hầu hết đều nhỏ tuổi hơn các vị từ Pháp về. Không những hai lớp người ấy đã được đào tạo trong hai hệ thống giáo dục khác nhau, mà giữa họ cũng có hố cách biệt về tuổi tác khá lớn, hầu hết từ 10 đến 20 tuổi. Vào thời đó chưa có điện thoại cầm tay di động và Internet, nên các phương tiện thảo luận và thông tin giữa hai nhóm đó tương đối bị giới hạn nên dễ có những ngộ nhận giữa đôi bên. Hiện nay, chúng ta đang ở thế kỷ 21, với phương tiện đi lại giữa nước nầy qua nước khác quá dễ dàng, nhanh chóng và đặc biệt với sự tiến bộ của điện thoại di động, truyền thanh, truyền hình và hệ thống Internet, mọi người bất cứ lúc nào và ở đâu cũng có thể thảo luận và trao đổi kiến thức, kinh nghiệm một cách dễ dàng. Vì vậy, chúng tôi tin rằng, đội ngũ chuyên viên và giáo sư từ nhiều quốc gia ở hải ngoại về, khi làm việc chung dù sẽ có một số quan điểm dị biệt, nhưng với thiện chí và hoàn cảnh thông tin thuận tiện hiện nay, hy vọng các dị biệt ấy sẽ được giải quyết dễ dàng và tốt đẹp.

HN: Vì thời giờ có hạn, chúng tôi phải chấm dứt chuyên mục NHỮNG VẤN ĐỀ CỦA CHÚNG TA hôm nay tại đây. Cám ơn GS Nguyễn Thanh Trang, và hẹn gặp lại quý thính giả vào Thứ Bẩy tuần sau.