Gian tướng Hoàng Cao Khải

Thứ Bảy 07.06.2014   

Kính thưa quý thính giả, Lịch sử Việt Nam khắc ghi tên những võ tướng anh hùng chống ngoại xâm, bảo vệ đất nước được lưu danh thiên cổ. Nhưng đồng thời cũng ghi lại tội danh bán nước của những tướng lãnh gian hùng bị dân tộc nguyền rủa. Trong tiết mục "Danh nhân nước Việt" tối nay, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài "Gian tướng Hoàng Cao Khải" của Việt Thái qua giọng đọc của Tam Thanh.

Hoàng Cao Khải tên thật là Hoàng Văn Khải, quê ở làng Đông Thái, huyện La Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Đỗ cử nhân năm 1868 (năm Tự Đức thứ 21), được bổ làm Huấn đạo huyện Thọ Xương, sau làm Giáo thụ ở phủ Hoài Đức (Hà Tây). Trước khi Pháp chiếm Bắc Kỳ, Hoàng Cao Khải lần lượt giữ các chức vụ Tri huyện Thọ Xương, quyền Án sát Lạng Sơn, quyền Tuần phủ Hưng Yên.

Năm 1884, Pháp chiếm Bắc Kỳ, trong khi các phong trào chống Pháp nổi dậy thì Hoàng Văn Khải cộng tác với Pháp để đàn áp các lực lượng nghĩa quân chống Pháp.

Tháng 1 năm 1887, Hoàng Cao Khải được vua Đồng Khánh bổ làm Tuần phủ thực thụ, kiêm Tiễu phủ sứ 3 tỉnh Hải Dương, Bắc Ninh và Hưng Yên, để chỉ huy đàn áp cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy.

Năm 1888, Hoàng Văn Khải giữ chức vụ Tổng đốc Hải Dương, thăng lên Khâm sai Kinh lược Bắc Kỳ.

Năm 1894, theo lệnh của toàn quyền De Lanessan, Hoàng Cao Khải viết thư dụ cụ Phan Đình Phùng ra đầu hàng, nhưng bị cụ Phan cự tuyệt.

Năm 1897, Nha Kinh lược Bắc Kỳ bị bãi bỏ, Hoàng Cao Khải được điều về Huế lãnh chức Binh bộ Thượng thư và làm Phụ chính Đại thần cho vua Thành Thái.

Năm 1904, Hoàng Cao Khải làm Tổng đốc tỉnh Hà Đông, giúp Thống sứ Bắc Kỳ soạn nghị định tổ chức hệ thống quan lại cấp xã ở Bắc Kỳ.

Hoàng Cao Khải về hưu tại ấp Thái Hà, huyện Hoàn Long, tỉnh Hà Đông nay thuộc quận Đống Đa, Hà Nội và chết tại nơi này. Mộ Hoàng Cao Khải nằm ở khu vực ấp Thái Hà cũ, nay thuộc phường Trung Liệt, quận Đống Đa, Hà Nội. Ngôi mộ đã trở thành hoang phế.

Mặc dù có tài văn học, nhưng hầu hết các sĩ phu đương thời đều khinh thường Hoàng Cao Khải vì Khải hợp tác với Pháp. Con của Hoàng Cao Khải là Hoàng Mạnh Trí, Hoàng Trọng Phu đều làm Tổng đốc, Hoàng Gia Mô làm Tri huyện, tất cả đều là những cộng sự viên đắc lực của thực dân Pháp trong các cuộc đàn áp những người yêu nước.

Cùng thời với Hoàng Cao Khải có Nguyễn Thân. Tên Nguyễn Thân là một tướng lãnh của triều vua Đồng Khánh, đồng thời cũng là tay sai đắc lực của quân Pháp. Năm 1888, Nguyễn Thân được triều đình Huế phong chức Binh bộ Thượng thư, kiêm Tổng đốc Bình Định. Tại đây, Nguyễn Thân đích thân đàn áp các cuộc nổi dậy, được Pháp thưởng huân chương Bắc đẩu Bội tinh. Và năm 1895, khi giữ chức Khâm mạng Tiết chế quân vụ, Nguyễn Thân đem 3 ngàn quân ra Hà Tĩnh lùng diệt quân khởi nghĩa do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo. Nhờ vậy, Nguyễn Thân được cử làm Phụ chính Đại thần và được phong tước Diên Lộc Quận công.

Sĩ phu Bắc Hà đã viết nhiều thơ văn mạt sát Hoàng Cao Khải và Nguyễn Thân với tội danh bán nước. Chẳng hạn, như câu ca dao:

Hỏi ai bán nước buôn dân,

Ấy Hoàng Cao Khải - Nguyễn Thân một phường.

Hay bài "Vè quan Đình":

Hoàng Cao nhục nhã đã xong,

Nguyễn Thân đâu cũng vào vòng khuyển nô.

Lại cùng Tây tặc mưu mô,

Người Nam lại phá cơ đồ nước Nam.

Trong một bài báo viết năm 1913, cụ Phan Châu Trinh nhận xét, con người Hoàng Cao Khải không bằng loài cầm thú. Và trong cuốn Việt Nam vong sử quốc, cụ Phan Bội Châu gọi Hoàng Cao Khải và Nguyễn Thân là những tội đồ bán nước, đan tâm làm tay sai cho quân xâm lược để tàn sát các nghĩa sĩ yêu nước.

* * *

Mỗi quốc gia hay dân tộc từ Á sang Âu, trong những giờ phút sinh tử nhất, đều xuất hiện những bậc anh hùng hào kiệt, nhưng đồng thời cũng sản sinh ra những tên bán nước, tiếp tay cho quân giặc tàn sát dân mình.

Nếu lịch sử triều Trần liệt kê tội danh của các gian thần như Trần Ích Tắc, Trần Kiện và một số đồng lõa khác, thì trong 80 năm kháng chiến chống Pháp, lịch sử cũng ghi nhận rất nhiều kẻ phản quốc, trong đó 2 cái tên bị nguyền rủa nặng nề nhất là gian tướng Hoàng Cao Khải và Nguyễn Thân.

Điều mỉa mai là cả 2 tên này đều leo lên được chiếc ghế Binh bộ Thượng thư (tức Bộ trưởng Quốc phòng), sau khi đã tàn sát vô số người Việt yêu nước trong các phong trào kháng chiến. Đau lòng hơn nữa là lịch sử Việt Nam đang được lặp lại chỉ trong vòng một thế kỷ sau, nhưng có một điểm khác biệt là đương kim Bộ trưởng Quốc phòng lại hùng hồn phủ nhận quân Trung Cộng đang lấn chiếm và tàn sát đồng bào mình ngay trong lãnh hải Việt Nam.

Một lần nữa, trong giờ phút đất nước sắp bị đọa đày dưới gót giày Đại Hán, dân tộc Việt lại xuất hiện một gian tướng có tên là Phùng Quang Thanh đang chủ trương "thà mất nước hơn là mất ghế". Điều bi thảm là chủ trương này không phải của riêng họ Phùng, mà còn là chủ trương "lớn" của bộ chính trị, với bài diễn văn bênh vực Tàu cộng được long trọng đọc lên trong Hội nghị An ninh Shangri-la vào cuối tuần qua.

Không chờ đợi lịch sử phán xét, cái tên Phùng Quang Thanh đã bị người dân Việt lập tức đổi thành "Phù Quân Thanh". Cái xú danh này chắc chắn sẽ bị nguyền rủa suốt vài ngàn năm tới, tương tự như cái tên "Ả Trần" mà hoàng thất nhà Trần đã dành cho gian thần Trần Ích Tắc!

Việt Thái