Vua Trần Thánh Tông

Danh Nhân Nước Việt

Kính thưa quý thính giả,

Đầu năm 1226, nhà Trần được sáng lập bởi vua Trần Thái Tông với sự trợ giúp của Thái sư Trần Thủ Độ. Vua thứ hai của nhà Trần là vị hoàng đế nổi tiếng nhân hậu, có tài lãnh đạo đất nước. Chính ông là người tổ chức Hội nghị Diên Hồng, một biểu tượng cho ý chí thống nhất dân tộc với truyền thống chống ngoại xâm đã ăn sâu vào tâm thức của con dân nước Việt. 

Trong tiết mục “Danh nhân nước Việt” tuần này, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài “Vua Trần Thánh Tông” của Việt Thái qua giọng đọc của Minh Nguyệt để chấm dứt chương trình phát thanh tối hôm nay. 

Trần Thánh Tông có tên húy là Trần Hoảng, sinh năm 1240, là con của vua Trần Thái Tông và bà Hiển Từ Thuận Thiên Hoàng Hậu. Ngay khi chào đời Trần Hoảng được sắc phong Thái tử. Trần Hoảng cùng với vua cha chỉ huy cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ nhất. Đánh tan quân giặc trong trận phản công tại bến Đông Bộ Đầu vào năm 1258, buộc quân Nguyên phải tháo chạy khỏi Đại Việt. 

Ít lâu sau cuộc chiến, Trần Hoảng lên kế vị lấy danh hiệu Trần Thánh Tông. Vì lực lượng chưa đủ mạnh nên ông phải nhẫn nhịn, bề ngoài thần phục, nhưng kỳ thực ông đang chuẩn bị quân lương, sẵn sàng cho cuộc chiến về sau.

Năm 1266, vua nhà Nguyên cử sứ thần sang đốc thúc Đại Việt triều cống. Vua Thánh Tông đòi miễn việc cống người và bỏ lệ đặt quan Thái Thú. Vua Nguyên bằng lòng bỏ việc cống người, nhưng giữ nguyên lệ đặt quan giám trị và đòi vua Thánh Tông phải đích thân sang chầu, đưa thân quyến sang Tàu làm con tin và nộp thuế má. Vua Thánh Tông từ chối. 

Năm 1271, Hốt Tất Liệt đổi quốc hiệu là Đại Nguyên, một lần nữa đòi vua Thánh Tông qua chầu, nhưng ông cáo bệnh không đi. Hốt Tất Liệt lại sai sứ thần sang hỏi về trụ đồng Mã Viện chôn ngày trước, ông trả lời rằng, cột đồng ấy lâu ngày đã mất. 

Trong suốt thời gian này, ông kiên quyết cự tuyệt mọi đòi hỏi của Hốt Tất Liệt bằng những câu trả lời mềm dẻo. 

Tháng 11 năm 1278, vua Thánh Tông nhường ngôi cho Thái tử Trần Khâm (tức vua Trần Nhân Tông), nhưng vẫn tiếp tục cai quản việc nước. Ông cùng với vua Nhân Tông và Quốc công Trần Hưng Đạo lãnh đạo quân dân Đại Việt đánh bại 2 cuộc xâm lăng của quân Nguyên - Mông vào năm 1285 và 1288. 

Cương quyết với giặc ngoài, nhưng với con dân nước Việt, ông hết lòng thương yêu bằng cách giáo hóa, khuyến khích học hành. Ông còn sai các vương hầu khai khẩn đất hoang lập trang hộ, giúp dân canh tác. Nhờ vậy, trong suốt thời kỳ ông trị vì, dân chúng được hưởng thái bình, an cư lạc nghiệp.

Tinh thần tôn trọng tình nghĩa cũng được ông đề cao, nhờ vậy nhiều vụ tư thù giữa anh em trong giòng tộc được hóa giải. Đây chính là sức mạnh, là nguyên nhân tạo nên chiến thắng quân Nguyên - Mông, một đội quân hùng mạnh thôn tính đất đai rộng lớn của nhà Tống, nhưng phải ngừng bước viễn chinh tại nước Việt.

Ngoài ra, ông không chỉ thông kinh sử Nho Gia, mà còn hiểu sâu giáo lý Phật Giáo, giỏi về thơ văn, thường sáng tác thi ca hoặc thơ thiền như: Di hậu lục (Chép để lại cho đời sau), 

Thiền tông liễu ngộ (Bài ca giác ngộ Thiền), Trần Thánh Tông thi tập.v.v. nhưng hầu hết đã bị thất lạc, chỉ còn lại 6 bài thơ trong Việt âm thi tập và Đại Việt sử ký toàn thư.

Ngày 3/7/1290, Thượng hoàng Trần Thánh Tông băng hà tại cung Nhân Thọ, hưởng dương 51 tuổi.

*****

Thượng hoàng Trần Thánh Tông tham gia cả 3 lần kháng chiến chống quân Nguyên - Mông, lập nhiều công lao cho đất nước. Chính Ngài tổ chức Hội nghị Diên Hồng, một hội nghị biểu hiện yếu tố vì dân, có giá trị với ý niệm “dân chủ” mà về sau được xác lập trong lịch sử thời cận đại.

Diên Hồng là tên cung điện trong Hoàng thành Thăng Long thời nhà Trần, nơi Ngài tổ chức Hội Nghị, mời các vị bô lão từ làng xã khắp nơi về tụ hội để bàn về một quyết sách trước hiểm họa xâm lăng của giặc phương Bắc. Quyết sách được định đoạt tại Hội Nghị này chỉ là sự lựa chọn nên “hòa” hay nên “chiến” và tất cả đều đồng tâm “quyết chiến”.

Từ đó hai chữ “Diên Hồng” đã trở thành biểu trưng cho ý chí thống nhất của dân tộc, thể hiện sự đồng lòng giữa vua và dân. Hội nghị Diên Hồng còn mang ý nghĩa như một nguyên lý tạo nên sức mạnh “đồng tâm”, rất cần thiết trong mục tiêu tranh đấu cho Tự do Dân chủ. 

Ngày nay, CSVN cũng lấy hai chữ “Diên Hồng” để đặt tên phòng họp trong tòa nhà Quốc Hội với mục đích mị dân, lừa bịp đồng bào, thực chất đó chỉ là “trò mèo” do đảng cộng sản dàn dựng. 

Hội nghị “Diên Hồng” của thời nhà Trần hơn 7 thế kỷ trước, với sự tham dự của các bô lão ở làng xã khắp các nơi tụ hội về để góp ý kiến, ai cũng có quyền tham dự. Trong khi chế độ cộng sản chỉ có “đảng cử dân bầu”. Chỉ có đảng viên mới được vào phòng họp và phải “gật đầu” khi “bộ sậu” Trung Ương Đảng ra nghị quyết. Như vậy mà vẫn có nhiều Đại biểu Quốc Hội lại tỏ ra hãnh diện, vênh váo bộ mặt, không biết liêm sĩ. Có thể họ không biết mình là “con lừa” trong chủ trương “ích đảng, hại dân” của chế độ, hoặc họ biết rõ mà vẫn “gật đầu” vì miếng cơm manh áo.