Nữ tướng Lê Chân

Danh Nhân Nước Việt

Kính thưa quý thính giả,

Trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc, phụ nữ Việt luôn sát cánh cùng nam giới tạo nên những chiến tích vang lừng. Nhất là trong cuộc khởi nghĩa chống quân Đông Hán của Hai Bà Trưng và thế hệ Lĩnh Nam vào mùa Xuân năm 40. 

Trong giai đoạn này, người phụ nữ Việt đã viết lên trang sử hào hùng vì đã nắm vai trò then chốt cả về chỉ huy lẫn tác chiến, biết bao Anh Thư đã hy sinh trong cuộc chiến dựng lại ngọn cờ tự chủ cho dân tộc. 

Trong tiết mục “Danh nhân nước Việt” tuần này, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài “Nữ tướng Lê Chân” của Việt Thái qua giọng đọc của Minh Nguyệt để chấm dứt chương trình phát thanh tối hôm nay.

Bà Lê Chân là một vị nữ tướng xuất sắc, các chiến tích của Bà được ghi dấu ở các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội.v.v.

Tương truyền quê bà Lê Chân ở làng An Biên, huyện Đông Triều, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương (nay thuộc tỉnh Quảng Ninh). Cha bà là ông Lê Đạo và mẹ là bà Trần Thị Châu. 

Bà Lê Chân là mẫu người xinh đẹp, giỏi võ nghệ lại có tài thi phú nên tiếng đồn đến tai Thái thú nhà Hán là Tô Định. Thái thú Tô Định muốn lấy Bà làm thiếp nhưng cha mẹ Bà dứt khoát cự tuyệt nên bị Tô Định sát hại. 

Bà Lê Chân sau đó phải rời bỏ quê, di cư xuống vùng An Dương nơi cửa sông Cấm lập trại khai phá. Bà phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm và đánh bắt hải sản, tạo cho An Dương trở thành vùng đất trù phú và Bà đặt tên vùng này là An Biên. Mặt khác, Bà chiêu mộ quân binh và được sự ủng hộ của người dân quanh vùng. Binh sĩ của Bà được huấn luyện chu đáo về thủy chiến. 

Năm 40, khi Hai Bà Trưng dấy binh, Bà dẫn quân gia nhập vào cuộc khởi nghĩa. Trong các trận đánh, Bà thường được cử làm nữ tướng tiên phong nên Bà lập được nhiều chiến công. Sau khi thu phục 65 thành trì, Thái thú Tô Định tháo chạy về nước, Bà được Trưng Vương phong là Thánh Chân công chúa, giữ chức Chưởng quản Binh quyền, đặc biệt nhất là Bà luôn huấn luyện quân thủy chiến và tăng gia sản xuất. 

Năm 43, Mã Viện đưa 2 vạn đại quân sang xâm lược. Vì cô thế và không muốn lọt vào tay quân giặc nên Bà và Hai Bà Trưng trầm mình tự vẫn ở Hát Giang. 

Theo truyền thuyết, ngày 8 tháng 2 âm lịch là ngày sinh, 25 tháng 12 âm lịch là ngày mất của Bà. Các vua đời sau xuống chiếu phong Bà là Thượng đẳng Phúc thần Công chúa.

Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng in đậm dấu son trong sử Việt và trong ký ức dân gian qua nhiều thế hệ. Các nữ tướng hy sinh trong cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng đều được dân chúng lập đền thờ, đời đời khói hương tưởng nhớ. Riêng Thánh Chân công chúa, Chưởng quản Binh quyền Lê Chân được nhiều địa phương thờ phượng, điển hình tại: 

-Đền An Biên (Quảng Ninh), quê hương của Bà. 

-Đền Nghè tại An Biên. 

-Đình Vẻn quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng là nơi Bà khai hoang lập ấp. 

-Đình Hoàng Mai (Hà Nội), nơi Bà rèn luyện quân sĩ. 

-Đặc biệt tại căn cứ Lạt Sơn từ nhiều đời qua, người dân địa phương và khách thập phương xa gần luôn tụ về lễ bái, đông nhất vào kỳ lễ hội tại đền thờ Bà để tưởng niệm các Anh Thư đã dâng trọn đời vì nghĩa lớn. 

Không chỉ Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, mà cả nước đều tôn vinh tưởng niệm nữ tướng Lê Chân, vì Bà để lại cho hậu thế tấm gương hy sinh vì nước của nữ lưu nước Việt.

* * *

Tương tự như Phật Nguyệt công chúa, bà Lê Chân cũng là một trong hàng chục nữ tướng Lĩnh Nam đã gây rúng động cho triều đình nhà Hán trong cuộc khởi nghĩa vang dội của Hai Bà Trưng vào những năm đầu Tây Lịch. Đặc biệt là trận thủy chiến trên hồ Lãng Bạc phá tan đạo thủy quân thiện chiến của Mã Viện.

Điều đáng tiếc là, vì thực lực chênh lệch quá lớn giữa quân Hán và quân Lĩnh Nam, cuộc kháng chiến chống quân Hán đã phải tan vỡ với các vụ tuẫn tiết của nhiều nữ tướng, trong đó có Thánh Chân công chúa, để lại nhiều ngậm ngùi trong lòng dân tộc, nhưng đồng thời nó cũng mang lại niềm hãnh diện về truyền thống "giặc đến nhà, đàn bà phải đánh" của con dân Lạc Hồng.

Truyền thống hào hùng này đã trường tồn suốt dòng lịch sử hai ngàn năm, nó vẫn còn tiếp tục trong cuộc chiến đòi lại chủ quyền đất nước và quyền làm người cho con dân nước Việt hiện nay. 

Từ mấy năm qua, trên khắp các nẻo đường đất nước, người ta thấp thoáng thấy bóng dáng của những Thánh Chân công chúa và Phật Nguyệt công chúa mỗi lúc mỗi đông, nhiều nữ lưu đã và đang xuống đường tranh đấu, bất chấp các thủ đoạn đàn áp ngày càng tàn bạo của tập đoàn lãnh đạo cộng sản VN.

Sẽ có một ngày, lịch sử VN sẽ vinh danh những phụ nữ can trường này, như đã vinh danh Hai Bà Trưng cùng các nữ tướng như Lê Chân, Phật Nguyệt .v.v. trong suốt mấy ngàn năm qua và hàng ngàn năm tới.