Kính thưa quý vị thính giả,
Hôm nay là lễ Giáng Sinh, kỷ niệm đón mừng Chúa Giê Su ra đời hơn 2000 năm trước tại hang đá Bê Lem thuộc nước Do Thái, là một ngày Lễ Trọng, lễ lớn của người theo Kitô giáo nghĩa là gồm cả người Công Giáo, người Tin Lành và người theo Cơ Đốc giáo. Chính ra theo lịch sử của đạo Công Giáo thì Chúa đã sinh ra vào đêm hôm qua 24 tháng 12 vì thế khắp nơi trên hòan vũ lễ nửa đêm hôm qua là quan trọng nhất.
Phải nói rằng ngày nay lễ Giáng Sinh, Christmas hay Noel không chỉ dành riêng cho người Công Giáo mà đã trở thành một lễ hội có tính quốc tế, hầu như khắp các quốc gia trên thế giới đều ăn mừng lễ này và người có đạo Thiên Chúa hay không cũng đều tổ chức lễ mừng. Âm nhạc mừng Chúa Giáng Sinh được các nhạc sĩ lớn, nhỏ trên thế giới tại hầu hết các quốc gia sáng tác từ bao thế kỷ nay và vẫn tiếp tục ra đời để tôn vinh Chúa. Tại các thủ đô hay các thành phố lớn không đâu không giăng đèn, kết hoa rực rỡ, đài phát thanh, truyền hình có những tiết mục văn nghệ đặc biệt mừng Chúa ra đời. Tại Paris, truyền thống từ lâu nay là tại những trung tâm thương mại lớn trưng bày đặc biệt những món hàng có ý nghĩa Giáng Sinh và riêng những tủ kính ngoài mặt tiền của cửa hàng tất cả đều trở thành những gian hàng đồ chơi dành riêng cho trẻ con. Những sân khấu lớn nhỏ ấy hằng năm thu hút cả mấy triệu người lớn trẻ em kéo dài cả tháng trời với những con búp bê biết cử động, biết nói, những đoàn xe lửa chạy như thật, những thiên thần bay lượn, những ông già Noel sẵn sàng chụp hình với các cháu... làm cho chẳng những trẻ con mà người lớn cũng mê tít !
Tại tư gia thì hầu như nhà nào cũng có cây thông Noel trang hoàng rực rỡ ngoài vườn, trong nhà với đèn chớp nhấp nháy, với các trái cầu to nhỏ bằng thủy tinh sơn mầu, những tượng thiên thần, những dây kim tuyến giăng khắp nơi và dưới gốc cây thông thường có hang đá trình bày cảnh Chúa sinh ra trong máng cỏ với tượng Ông thánh Giuse, Đức Mẹ Maria với hai con bò và lừa quỳ bên cạnh là những con vật sưởi ấm cho Chúa. Và đương nhiên chung quanh đấy là những gói quà đầy mầu sắc mà sau lễ nửa đêm tất cả sẽ được phát cho mọi người. Tại các nước Tây Phương, đối với các cháu nhỏ thì ông già Noel có thật, khi các cháu ngủ ông già Noel sẽ chui qua ống khói đến và sẽ bỏ quà vào giầy để sáng mai các cháu ngủ dậy sẽ tìm thấy quà của mình. Bưu điện của Pháp có một địa chỉ đặc biệt để nhận thơ của các cháu gửi thư cho ông già Noel !
Sau khi bữa ăn nửa đêm và quà cáp đã được sắp đặt đâu ra đấy thì mọi người đi dự thánh lễ nửa đêm. Nhà thờ nào cũng được giáo dân, học sinh các trường Công Giáo chuẩn bị, trang hoàng hang đá rất đẹp từ nhiều tuần lễ trước. Vì Lễ Giáng Sinh là lễ trọng nên nhà thờ thường rất đông, buổi lễ kéo dài hơn chủ nhật thường. Và vì ai cũng tơ tưởng đến những món quà ở nhà và bữa ăn thịnh soạn đang chờ đợi nên trong văn chương Pháp có truyện vui Les Trois Messes Basses của Alphonse Daudet kể về một vị linh mục đêm 24 phải làm 3 lễ liền nên lễ đầu còn đàng hoàng, lễ giữa bị người giúp lễ là một con quỷ xúi giục làm lễ cho nhanh và lễ thứ ba càng nhanh hơn nữa để mau mau ăn tiệc vì các món ăn nhà bếp làm rất hấp dẫn. Vì tham ăn quá nên cả hai thầy trò bội thực mà chết. Chúa phạt hai thầy trò trong 300 năm là hằng năm cứ đến lễ Giáng Sinh thì hai người phải xuống trần gian làm cho đủ 300 lễ! Theo lời kể của Alphonse Daudet thì nhà thờ ấy nay đã đổ nát nhưng mỗi lần Giáng Sinh người ta vẫn thấy thấp thoáng bóng dáng hai thầy trò với ánh nến và tiếng chuông xa xa vọng lại ! Đây là một câu chuyện về lễ Giáng Sinh rất nổi tiếng nhằm răn dậy người ta không nên tham ăn vì tham ăn sẽ bị phạt.
Bữa ăn tối đêm Giáng Sinh thì thật huy hoàng phải nói là huy hoàng nhất trong năm và bao giờ cũng là dịp dành riêng cho gia đình, con cháu trừ trường hợp thật đặc biệt người ta mới mời khách. Trong bữa ăn này theo truyền thống thường phải có gan ngỗng béo, cá hồi xông khói, tôm rồng, món gà tây quay vv... nhưng vì gà tây quá lớn nên nay người ta có khuynh hướng thay gà tây bằng gà trống thiến. Bữa ăn của người Pháp vốn đã cầu kỳ thì ngày lễ Giáng Sinh bữa ăn nửa đêm Réveillon lại càng cầu kỳ hơn với nhiều loại rượu tùy món ăn, từ khởi đầu bằng các món khai vị, món mở đầu bữa tiệc, món ăn chính, fromage cho đến tráng miệng, thứ nào cũng vài ba đến 5, 7 loại khác nhau và bao giờ người ta cũng chọn những thứ đắt tiền, phẩm chất thật hảo hạng cho ngày lễ này! Có thể nói lễ Giáng Sinh Noel 25/12 quan trọng như ngày Tết của Việt Nam chúng ta, Noel được chú trọng hơn rất nhiều so với lễ thánh Sylvestre là lễ giao thừa 31/12 !
Kính thưa quý vị thính giả,
Nhưng dù vui chơi, người ta vẫn không quên hai sự kiện quan trọng vừa xảy ra đó là việc cựu Tổng Thống Pháp, ông Jacques Chirac vừa bị tòa án kết tội 2 năm tù treo về những việc ông đã làm khi còn là Thị Trưởng thành phố Paris ! Mặc dù đối với nền đệ ngũ Cộng Hòa, Jacques Chirac là một Tổng Thống vĩ đại, có công rất lớn với nước Pháp nhưng đúng như quan niệm « pháp bất vị thân », nền tư pháp của một trong những nước dân chủ hàng đầu trên thế giới này không tha thứ việc làm không đúng đắn dù người ấy đã từng 45 năm lăn lộn trên chính trường và 12 năm lèo lái con thuyền quốc gia ! Bao người xót xa cho ông nhưng đành chấp nhận phán quyết của tòa án và cũng chính với bản án này nước Pháp đã nói với thế giới về sự công minh của nền tư pháp của đất nước họ. Vết thương đã được mổ ra và bây giờ người ta chỉ còn biết chờ ngày vết sẹo lành lặn lại !
Tin buồn thứ hai là sự ra đi của Vaclav Havel cựu Tổng thống Tiệp Khắc, Cộng hòa Czech từ năm 1990 đến năm 2003, từ trần vào ngày 18.12, hưởng thọ 75 tuổi .
Cách đây 2 năm, trong phiên họp của Nghị viện Châu Âu, khi các dân biểu hồi tưởng lại các sự kiện của "Mùa thu Ðông Âu" 2 thập niên trước. Ông Buzek, Cựu thủ tướng Ba Lan, hiện là chủ tịch Nghị viện Châu Âu, đã tôn vinh Václav Havel là "người bạn của những chiến sĩ đấu tranh cho tự do và nhân quyền". Ông Buzek còn nói thêm rằng : "Chủ nghĩa cộng sản đã bị đánh đổ bởi những con người bình thường: những nhà văn, công nhân, viện sĩ, tức hàng triệu người sống sau bức màn sắt và không bao giờ chấp nhận sự áp bức".
Cuộc đời của Havel là một trường hợp điển hình của tầng lớp trí thức vùng Đông Trung Âu với những hệ lụy của lịch sử. Sinh ngày 05.10.1936 tại Prague trong một gia đình quyền quý nên tại nước Tiệp Khắc cộng sản, ông không được vào đại học vì là « kẻ thù của giai cấp »! Vừa làm việc trong một phòng thí nghiệm hóa học, vừa lái taxi, buổi tối ông vẫn cố theo học tại trường Cao đẳng Kỹ thuật Prague. Từ năm 1960, ông làm việc tại một nhà hát và được diễn vở kịch đầu tiên năm 1963. Trong thời gian ấy, ông đã không giấu giếm quan điểm Tiệp Khắc phải trở về với những truyền thống dân chủ và tự do. Sau đợt đàn áp khốc liệt của Liên Xô vào mùa xuân 1968 tại thủ đô Prague, ông bị cấm viết và phải kiếm sống bằng lao động chân tay. Trở thành một nhân vật ly khai, phát ngôn viên của Hiến chương 77, một biện minh trạng chính trị hùng hồn cho nhân quyền, trong 5 năm ông bị tù 3 lần. Trong các biến cố 1989, ông là phát ngôn nhân của phe dân chủ và đấu tranh cho nhân quyền ở Tiệp Khắc, đóng vai trò hàng đầu trong Cách Mạng Nhung đưa Tiệp Khắc trở thành một quốc gia dân chủ.
Ông Vaclav Havel mất đi vào lúc mà "quyền lực của những kẻ không quyền lực" (Le pouvoir des sans-pouvoir) được ông mô tả trong một tiểu luận vào năm 1978 đang được chứng nghiệm. Hai mươi năm sau ngày Liên Xô tan vỡ, thông điệp được Vaclav Havel đưa ra đã có một âm hưởng mạnh trong năm 2011 này qua các cuộc nổi dậy "mùa xuân ả-rập" và gần đây nhất, cuộc phản đối của dân chúng về cuộc tuyển cử ở Nga. Thông điệp Vaclav Havel để lại là « sức đề kháng tinh thần của từng cá nhân và của mọi cá nhân có thể chống lại một hệ thống tự quyền tuyệt đối (autocratie) »."Quyền của những kẻ vô quyền", đó là quyền của những người 'ở dưới thấp', những người mà, với những hành động cá nhân, có thể vượt qua nỗi sợ hãi là nền tảng cho mọi chế độ độc tài.
Vào cuối đời, dù không còn tham gia tích cực trên chính trường trong hơn một thập niên, Vaclav Havel vẫn được coi là gương mặt nhân sĩ nổi tiếng thế giới, luôn quan tâm về những vấn đề nhân quyền mang tính toàn cầu, và là người bảo vệ, bênh vực, nói lên tiếng nói của những nạn nhân các thể chế độc tài, toàn trị. Ông được Tổng Thống Pháp Nicolas Sarkozy rất quý trọng. Bộ Trưởng Văn Hóa và Truyền Thông Pháp Frédéric Mitterrand ca tụng Havel như « một người biết rằng chữ viết có thể trở thành vũ khí'. Về phiá François Hollande, ứng cử viên Tổng Thống Pháp coi Havel như là « một trong những tiếng nói hùng mạnh nhất, đặc biệt nhất và được thán phục nhất của thời đại chúng ta ». Ngoại trưởng Đức ca ngợi Havel là « linh hồn của cách mạng Tiệp Khắc, không có ông, cuộc thức tỉnh dân chủ ở Đông Âu và Trung Âu đã không thể có ». Và còn nhiều người khác nữa ca tụng Havel như Tổng Thống Mỹ Barack Obama, Thủ Tướng Anh David Cameron, cựu Tổng Thống Ba Lan Lech Walesa, Nữ Thủ Tướng Đức Angela Merkel vv...
Kính thưa quý vị thính giả,
Thiết tưởng một người nằm xuống không còn gì quý hơn những lời ca tụng ấy. Chúng ta hãy ăn mừng lễ Giáng Sinh và Năm Mới 2012 với tình cảm đẹp đẽ dành cho Vaclav Havel, không quan tâm đến cái chết tầm thường của lãnh tụ độc tài Bắc Hàn Kim Chính Nhật !
Lá thư Âu Châu xin tạm ngưng nơi đây và Quế Anh xin hẹn quý vị thính giả sang năm, xin chúc quý vị và những người thân một mùa Giáng Sinh được nhiều ơn phước và một Năm Mới bình an, tốt đẹp hơn năm qua. Xin kính chào quý vị.
No comments:
Post a Comment