Tin Tức: Thứ Hai 16.10.2023

Tin Tức

Mở đầu chương trình, Vân Hà & Miên Dương mời quý thính giả theo dõi chi tiết các tin hôm nay.

1/ VN KHUYẾN CÁO CÔNG DÂN VỀ CUỘC CHIẾN DO THÁI – HAMAS

Bộ ngoại giao VN vào chiều ngày 15/10 đưa ra khuyến cáo đối với công dân Việt Nam hiện đang có mặt tại Do Thái trong khi tình hình xung đột được cho là diễn biến phức tạp.

Khuyến cáo của bộ ngoại giao Việt Nam được loan đi với nội dung là nếu đang ở Do Thái cần có kế hoạch di tản người và tài sản đến nước thứ ba hoặc về Việt Nam, đồng thời thường xuyên theo dõi những thông tin của chính quyền sở tại.

Bộ ngoại giao Việt Nam công khai số điện thoại liên quan ở Do Thái để các công dân tại đó có thể liên lạc trong trường hợp cần thiết.

Cần biết là tòa đại sứ VN tại Do Thái vào hôm 12/10 cho biết có khoảng 100 tu nghiệp sinh Việt đang theo học tại trung tâm quốc tế về nông nghiệp Do Thái. Một nhóm người ở khu vực Sderot gần Dải Gaza, nơi có nhiều rủi ro do xung đột giữa lực lượng Hamas và Do Thái, đã được di chuyển tạm thời đến nơi an toàn. Tin cho biết số này còn được chia thành nhóm nhỏ di chuyển đến thành phố Malakhi, cách Dải Gaza chừng 40 cây số.

Vào ngày 9/10, đại sứ Do Thái tại Việt Nam, ông Yaron Mayer, cho biết số công dân Việt đang có mặt khi chiến sự nổ ra cho đến nay chưa có báo cáo nào về an nguy của họ. Những người Việt tại thành phố Tel Aviv vẫn liên lạc đầy đủ với giới chức sở tại.

2/ QUÂN ĐỘI DO THÁI SẮP TRÀN VÀO DẢI GAZA

Cho đến 10 giờ sáng ngày Chủ Nhật 15/10, Do Thái tuyên bố tiếp tục để cho thường dân ở Gaza di tản về phía nam.

Một phát ngôn nhân quân đội Do Thái cho biết sẽ khởi động các chiến dịch quân sự quan trọng một khi các thường dân di tản khỏi khu vực này. Tòa đại sứ Mỹ tại Do Thái thông báo kể từ ngày 16/10 bắt đầu di tản công dân Mỹ đến đảo Chypre bằng đường thủy. Trong bối cảnh căng thẳng này, Mỹ đã điều thêm một hàng không mẫu hạm thứ nhì đến sát Do Thái.

Trong phát biểu vào hôm qua 15/10, Thủ tướng Do Thái Benjamin Netanyahu tuyên bố đây mới chỉ là điểm khởi đầu. Lời lẽ này báo trước Do Thái chỉ còn đợi thời điểm trước khi quyết định tấn công.

Vào lúc đang chuẩn bị cho chiến dịch quy mô trên bộ tại Gaza, Do Thái đang lo ngại phải đối phó với một mặt trận thứ nhì ở phía bắc sát biên giới với Lebanon và Syria. Quân đội Do Thái tiếp tục kêu gọi người dân ở phía bắc Dải Gaza chạy về phía nam. “Đã đến lúc phải ra đi” là một mệnh lệnh được phát đi trên các kênh truyền thông, trên các mạng xã hội và trên các tờ truyền đơn rải xuống Gaza.

Trên mặt đất, các công tác chuẩn bị cho một cuộc tấn công tiếp diễn suốt đêm. Theo truyền thông Do Thái, đây sẽ là một chiến dịch rất quy mô. Do Thái đã huy động hàng chục ngàn quân sau khi các tràng rocket đã nổ vang rền mãi đến tận các khu vực ở miền nam Do Tháu và thậm chí là cho đến gần thủ đô Tel Aviv.

Do Thái đang lo ngại một mặt trận khác đang mở ra ở khu vực phía bắc sau hàng loạt những biến cố trong 48 giờ qua, có liên hệ đến tổ chức Hồi giáo Hezbollah. Trước đó Do Thái đã mở cuộc tấn công nhắm vào sâu trong lãnh thổ của Syria, đặc biệt là hai phi trường tại thủ đô Damas và ở thành phố Alep. Một quan chức Do Thái khẳng định là Iran tìm cách triển khai vũ khí ở Syria hoặc chuyển qua lãnh thổ của Syria.

Trong bối cảnh căng thẳng đó, Hoa Kỳ thông báo điều thêm một chiếc hàng không mẫu hạm thứ nhì đến khu vực, sau khi đã triển khai chiếc US Gerald Ford, một trong những hàng không mẫu hạm lớn nhất thế giới đến khu vực.

Trong khi đó thì hai mạng thông tin Walla của Do Thái và Axio của Mỹ báo động là Iran cảnh báo nếu như quân đội Do Thái tiếp tục chiến dịch tại Gaza, Iran sẽ “bắt buộc phải có phản ứng”.

3/ GIỚI CHỨC MỸ CẢNH BÁO XUNG ĐỘT Ở TRUNG ĐÔNG SẼ LEO THANG

Giới chức hàng đầu của Mỹ vào hôm qua 15/10 cảnh báo là cuộc chiến giữa Israel và phe Hamas có thể leo thang thành một cuộc xung đột rộng hơn trên khắp Trung Đông, đồng thời nói rằng họ lo ngại nhóm Hezbollah của Lebanon có thể tấn công miền bắc Israel, thậm chí là Iran có thể nhúng tay.

Giới chức Mỹ cho biết đang cố gắng bảo đảm những người Palestine bị mắc kẹt ở Dải Gaza có thể tiếp cận được thực phẩm, nước uống và nơi trú ẩn. Trong khi lực lượng Do Thái chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ vào khu vực nhỏ bé nhưng đông dân cư này.

Cần biết là Do Thái đã mở chiến dịch ném bom dữ dội ở Gaza để trả đũa các cuộc tấn công chưa từng có của Hamas vào 8 ngày trước khiến khoảng hơn 1 ngàn người, chủ yếu là dân thường, thiệt mạng. Riêng nhà cầm quyền Gaza cho biết hơn 2 ngàn người đã thiệt mạng, trong số đó có 500 người là trẻ em.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói với đài truyền hình CBS của Mỹ là "có nguy cơ leo thang cuộc xung đột này, mở ra mặt trận thứ hai ở phía bắc và tất nhiên là có sự tham gia của Iran”.

Những bình luận này được lặp lại bởi phát ngôn nhân Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby. Ông cho biết là tòa Bạch Ốc lo ngại về khả năng leo thang hoặc mở rộng cuộc xung đột này.

Ông Sullivan cũng thảo luận về gói vũ khí mới dành cho Do Thái và Ukraine mà ông cho rằng là sẽ cao hơn mức 2 tỷ Mỹ kim, trong lúc đảng Cộng hòa đang chật vật chọn tân chủ tịch hạ viện.

Theo một tuyên bố của bộ ngoại giao Mỹ, trong cuộc gặp hôm 15/10 với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken đã thảo luận về các cách thức để giữ dân thường ở Gaza tránh khỏi nguy hiểm và làm thế nào để đưa công dân Mỹ bị mắc kẹt trong lãnh thổ này ra ngoài.

4/ LẠI ĐỘNG ĐẤT ĐẾN 6.4 ĐỘ RICHTER Ở A PHÚ HÃN

Một trận động đất có cường độ 6.4 Richter xảy ra tại miền tây A Phú Hãn vào ngày 15/10, nơi liên tiếp xảy ra các trận động đất trong hai tuần qua, với hàng ngàn người chết và hàng trăm ngàn người vô gia cư.

Trận động đất xảy ra vào khoảng 8 giờ sáng với tâm chấn có độ sâu chỉ 10 cây số, kèm theo ít nhất một dư chấn mạnh ở độ sâu tương đương. Hiện chưa có thông tin về thiệt hại trong trận động đất trên.

Trước đó vào hôm 7/10, trận động đất mạnh có cường độ 6.3 Richter kèm theo hàng loạt dư chấn đã gieo rắc chết chóc trên diện rộng tại những vùng nông thôn khó tiếp cận của tỉnh Herat ở phía tây A Phú Hãn.

Giới chức địa phương và quốc gia này đã đưa ra con số thống kê trái ngược nhau về số người chết và bị thương trong các trận động đất trước đó, nhưng theo bộ thiên tai A Phú Hãn khẳng định có hơn 2 ngàn người thiệt mạng.

Theo Liên Hiệp Quốc, các trận động đất trước đó đã phá hủy hoàn toàn ít nhất 11 ngôi làng ở huyện Zenda Jan thuộc tỉnh Herat. Tỉnh này, giáp biên giới với Iran, là nơi sinh sống của khoảng 2 triệu người và đang phải hứng chịu hạn hán kéo dài nhiều năm.

Đến ngày 11/10, một trận động đất hơn 6 Richter tiếp tục xảy ra ở miền tây A Phú Hãn, khiến ít nhất 1 người thiệt mạng và 153 người bị thương.

Các cơ quan viện trợ quốc tế cho biết nỗ lực của họ gặp trở ngại bởi sự kiểm soát của Taliban từ tháng 8 năm 2021. Họ đề cập đến các vấn đề nghiêm trọng trong việc có thể đáp ứng các nhu cầu khẩn cấp ở A Phú Hãn.