Nhà Thơ Nguyễn Chí Thiện

Thi Ca Yêu Nước

Nhân dịp lễ giỗ lần thứ 7 nhà thơ Nguyễn Chí Thiện, TCYN kỳ này và một số kỳ tới sẽ hân hạnh giới thiệu một số bài thơ tiêu biểu của nhà thơ kiệt xuất, mà nhiều người biết đến ông với danh hiệu “ngục sĩ”. Một phần nội dung trong tiết mục được trích từ tác phẩm Nguyễn Chí Thiện Trái Tim Hồng của nhà văn Trần Phong Vũ, do tủ sách Tiếng Quê Hương xuất bản năm 2013.

Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện sinh năm 1939, mất năm 2012. Ông là một nhà đấu tranh chống Cộng Sản bằng văn thơ, nên đã bị CS cầm tù tổng cộng 27 năm, vì vậy ông mới có biệt danh là “ngục sĩ”. Hơn 400 bài thơ rất đa dạng của ông đã được gom lại trong tập Hoa Địa Ngục, do Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông Hoa Kỳ phát hành năm 2006.

Tập thơ cũng đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ Anh, Pháp, Đức… Nhiều bài đã được phổ thành nhạc. Bên cạnh tập thơ Hoa Địa Ngục, Nguyễn Chí Thiện còn để lại tập truyện Hỏa Lò rất nổi tiếng, mô tả cuộc sống của các tù nhân trong nhà tù khét tiếng dưới chế độ CSVN, sách cũng được Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông Hoa Kỳ xuất bản năm 2001.

Thơ Nguyễn Chí Thiện đã vẽ lên toàn cảnh một xã hội Việt Nam, vốn dĩ là một xã hội với con người Việt Nam hiền hòa nhân ái, đơn sơ và cần mẫn, nhưng xã hội ấy đã biến chất từ khi chế độ CS thống trị, để trở thành một xã hội đầy máu và nước mắt với đầy dẫy khổ nhục hận thù oán ghét nghi kỵ và chia lìa. Nó đã biến con người thành con vật, với sự tàn ác hơn dã thú nhờ vào sự thông minh của chính loài người. Vì vậy Nguyễn Chí Thiện quyết đấu tranh để tìm lại cho được chính con người ‘nhân bản’ của mình, ý tưởng ấy đã thể hiện trong bài thơ Sẽ Có Một Ngày, viết năm 1971, khi mà cuộc xấm chiếm Miền Nam của CSVN đến hồi quyết liệt.

Sẽ có một ngày con người hôm nay
Vất súng
Vất cùm
Vất cờ
Vất Đảng
Đội lại khăn tang
Đêm tàn ngày rạng

Mong một ngày không còn bóng quân thù để bình minh chiếu sáng trên quê hương, thì những người thương bình, những người tàn phế với đôi nạng gỗ lê lết kháp phố phương, nay cũng vui mừng hớn hở, nỗi thống khổ năm nào đang tàn theo hương khói bao la trong không gian ngập tràn hạnh phúc:
Quay ngang vòng nạng oan khiên
Về với miếu đường mồ mả gia tiên
Mấy chục năm trời bức bách lãng quên
Bao hận thù độc địa dấy lên

Theo hương khói êm lan, tan về cao rộng.
Tất cả bị lùa qua cơn ác mộng.
Kẻ lọc lừa
Kẻ bạo lực xô chân

Khi cuộc chiến đã tàn, hòa bình đã trở lại, CS phi nhân đã bị xóa bỏ vĩnh viễn, thì hận thù nghi kỵ chia rẽ cũng sẽ tàn theo. Bà con thân nhân bạn bè ai còn ai mất tìm lại nhau, nối kết mối tình huynh đệ năm xưa. Những giọt nước mắt mừng mừng tủi tủi lăn tròn trên gò má khi anh gặp lại em người về từ bên kia chiến tuyến, vợ tìm lãi chồng tưởng như giấc mơ không bao giờ là hiện thực.

Sống sót về đây an nhờ phúc phận
Trong buổi đoàn viên huynh đệ tương thân
Đứng bên nhau trên mất mát quây quần
Kẻ bùi ngùi hối hận
Kẻ bồi hồi kính cẩn

Tất cả những gì là tang thương là đau khồ của quá khứ đã thay bằng niểm vui và hạnh phúc kết lại thành những vòng hoa xinh đẹp đặt trên mộ cha ông như một lời tạ lỗi với tổ tiên. Cũng từ đó quyết tâm mở ra một thời đại mới, một kỷ nguyên mới cho các thế hệ tương lai, quyết đoạn tuyệt với quá khứ đầy máu lửa đau thương do chế độ vô nhân CS gây nên cho dân tộc.

Đứng bên nhau trên mất mát quây quần
Kẻ bùi ngùi hối hận
Kẻ bồi hồi kính cẩn
Đặt vòng hoa tái ngộ bên mộ cha ông
Khai sáng kỷ nguyên tã trắng thắng cờ hồng.
Làm sao có thể tìm lại được thời thanh bình khi CS chưa phá tan đất nước như hôm nay? Làm sao còn được nghe tiếng sáo diều vi vu trong đêm trăng nơi thôn dã, khi tiếng hò hét của những cuộc đấu tố địa chủ vang dội cả xóm làng. Làm sao còn được nghe tiếng cô lái đò hát trên sống nước, khi tiếng khóc than gào thét của người dân oan bị nhà nước cướp mất đất mất nhà phải sống lê lết bên hè phố? Giấc mơ thanh bình khi nào thành hiện thực đây?.
Tiếng sáo mục đồng êm ả
Tình quê tha thiết ngân nga
Thay tiếng “Tiến Quân Ca”
Và tiếng “Quốc Tế Ca”
Là tiếng sáo diều trên trời xanh bao la!
Nguyễn Chí Thiện viết “Sẽ có một ngày” cách đây đã 48 năm, đến nay giấc mơ ấy vẫn chưa đến, chẳng những thế, tang thương vẫn chồng chất tang thương, đau khổ vẫn tiếp nối đau khổ, ánh sáng vẫn chưa thấy xuất hiện ở cuối đường hầm tăm tối, nên cuộc đấu tranh cho giấc mơ của Nguyễn Chí Thiện cũng là giấc mơ chung của cả dân tộc, phải được các thế hệ nối tiếp cho đến ngày thành sự.
HS, MN, BC và KH xin hẹn quí thinh giả trong TCYN lần tới