Tin Tức, Thứ Hai 05.12.2022

Tin Tức

Mở đầu chương trình, Vân Hà & Nguyên Khải mời quý thính giả theo dõi chi tiết các tin hôm nay. 

1/  MỸ ĐƯA VN VÀO DANH SÁCH ĐEN VÌ VI PHẠM TỤ DO TÔN GIÁO

Trong thông báo đưa ra vào ngày 2/12, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố đã đưa VN vào danh sách “theo dõi đặc biệt” vì vi phạm quyền tự do tôn giáo.

Ngay phần đầu của thông báo, Hoa Kỳ khẳng định những vi phạm quyền tự do tôn giáo đang gieo rắc sự sợ hãi, chia rẽ và đe dọa đến sự ổn định chính trị cũng như nền hòa bình toàn cầu. Trong tuyên bố, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh là VN bị đưa vào danh sách “theo dõi đặc biệt” vì các vi phạm nói trên.

Hiện bạo quyền Việt Nam chưa đưa ra phản hồi chính thức về thông cáo này của chính phủ Mỹ. Trước đó, Việt Nam luôn khẳng định tự do tôn giáo là sự thật “không thể xuyên tạc”. Theo hiến pháp ban hành vào năm 2013, VN đề cập đến “mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, các tôn giáo đều được bình đẳng trước pháp luật”, “nhà nước tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng” và “không ai được xâm phạm quyền này”.

Tuy nhiên, vấn đề tự do tôn giáo tại Việt Nam hiện vẫn đáng lo ngại trong hồ sơ của các tổ chức nhân quyền quốc tế. Theo báo cáo Tự do Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ, bạo quyền VN tiếp tục sách nhiễu, hành hung, bỏ tù và truy tố bất cứ giáo hội nào có tính độc lập.

Gần đây nhất, ông Phan Văn Thu, người sáng lập Ân Đàn Đại Đạo, một tổ chức Phật giáo độc lập được chính quyền VNCH công nhận trước năm 1975, vừa qua đời trong trại giam Gia Trung, tỉnh Gia Lai, vì vấn đề sức khỏe suy yếu.

Năm 2022 có thể thấy nổi bật nhất là việc giới chức công an bắt giữ và xét xử bốn người của Tịnh Thất Bồng Lai, một tổ chức tôn giáo độc lập ở Long An, với tòa án đã tuyên án ông Lê Tùng Vân 5 năm tù và năm bị cáo còn lại, mỗi người từ 3 đến 5 năm tù.

2/  THÊM 3 QUAN CHỨC BỊ BẮT GIAM VÌ ĐẠI ÁN CHUYẾN BAY GIẢI CỨU

Bộ công an VN vào hôm Chủ nhật 4/12 đã bắt giam 3 cựu quan chức tại tòa đại sứ ở Nga và Angola với cáo buộc “nhận hối lộ” khi thực hiện các chuyến bay giải cứu trong thời gian đại dịch Vũ Hán.

Ba nạn nhân mới nhất trong số 30 quan chức và nhân viên bị bắt giam là ông Vũ Ngọc Minh 61 tuổi, ông Lý Tiến Hùng 53 tuổi và ông Vũ Hồng Quang 45 tuổi. Cả ba đều bị cáo buộc về tội “nhận hối lộ”.

Cùng ngày, ba người khác đã bị bắt về tội “đưa hối lộ”, gồm ông Đào Minh Dương 51 tuổi, chủ tịch công ty Vijasun; ông Nguyễn Thế Dũng 42 tuổi, giám đốc công ty du lịch Sang Trọng; và bà Nguyễn Thị Hiền 35 tuổi, nghề nghiệp tự do.

Như vậy trong vụ án từ cuối tháng Giêng đến nay, bộ công an đã bắt giam gần 30 người, trong đó có 4 quan chức đại sứ Việt Nam.

3/ BỊ ÁP LỰC CỦA LÀN SÓNG BIỂU TÌNH, IRAN GIẢI TÁN CẢNH SÁT ĐẠO ĐỨC

Lực lượng cảnh sát đạo đức của Iran, tức cơ quan thực thi quy định về trang phục Hồi giáo của đất nước, đang bị giải tán, theo tuyên bố của một quan chức vào ngày Chủ nhật 4/12.

Những tuyên bố nói trên được đưa ra sau làn sóng biểu tình kéo dài nhiều tháng qua trước cái chết của cô Mahsa Amini 22 tuổi, một phụ nữ bị lực lượng này bắt giam với cáo buộc vi phạm quy tắc về khăn trùm đầu nhưng 3 ngày sau đó bị đánh chết trong tù.

Chánh án tối cao pháp viện, Mohammad Jafar Montazeri, đang tham dự một hội nghị tôn giáo đã tuyên bố như trên khi được hỏi liệu cảnh sát đạo đức có bị giải tán hay không. Ông nhấn mạnh là cảnh sát đạo đức Iran không liên quan đến ngành tư pháp và việc kiểm soát lực lượng này là thuộc thẩm quyền của bộ nội vụ Iran.

Nhưng ngay cả khi cảnh sát đạo đức bị giải tán, điều này không có nghĩa là đạo luật hàng chục năm qua sẽ được thay đổi. Tuy nhiên người biểu tình vào hôm Chủ nhật 4/12 kêu gọi tiến hành một cuộc biểu tình kéo dài 3 ngày liền nhằm duy trì áp lực về cái chết của cô Mahsa Amini vào ngày 16/9.

Các lời kêu gọi diễn ra vào đúng ngày Tổng thống Ebrahim Raisi dự trù phát biểu trước giới sinh viên ở thủ đô Tehran, vào hôm thứ Tư 7/12. Những người biểu tình cũng kêu gọi 3 ngày tẩy chay bất cứ hoạt động kinh tế nào trong tuần này.

4/ NHẬT BẢN DỰ ĐỊNH CHI 318 TỶ MỸ KIM CHO QUỐC PHÒNG

Chính phủ Nhật Bản sẽ giành một khoản tiền khổng lồ, lên đến 318 tỷ Mỹ kim cho ngân sách quốc phòng trong vòng 5 năm tới.

Thông tấn xã Reuters, trích dẫn 3 nguồn tin cao cấp, hôm 2/12 cho biết là chính phủ Fumio Kishida đang lên kế hoạch gia tăng ngân sách quốc phòng từ 295 tỷ đến 318 tỷ Mỹ kim trong vòng 5 năm tới.

Trước đó vào hôm 28/11, Thủ tướng Kishida đã thông báo với một số bộ trưởng chủ chốt về việc tăng ngân sách quốc phòng lên mức 2% tổng sản phẩm nội địa của Nhật Bản trong vòng 5 năm. Vào cuối năm ngoái, nội các Nhật Bản đã thông qua ngân sách quốc phòng kỷ lục là 47 tỷ Mỹ kim cho năm nay, một mức gia tăng hơn 1%.

Trong thời gian qua, nước Nhật đã liên tục tăng cường năng lực quốc phòng trước các biến động trong khu vực và trên toàn cầu. Bên cạnh việc mua sắm thêm các loại vũ khí hiện đại, Tokyo cũng lên kế hoạch thành lập một bộ tư lệnh liên quân nhằm chỉ huy và điều phối hoạt động tác chiến của các binh chủng không quân, hải quân và lục quân.

Bộ tư lệnh mới này sẽ bắt đầu hoạt động vào đầu năm 2024. Cơ quan này cũng sẽ chịu trách nhiệm đề ra chiến lược quốc phòng và phối hợp các hoạt động hiệp đồng với các đồng minh trong khu vực.

Tokyo cũng sẽ phối hợp với Anh và Ý trong việc chế tạo một mẫu máy bay chiến đấu thế hệ mới thông qua việc sáp nhập 2 chương trình chế tạo máy bay Tempest của Anh và F-X của Nhật.