Ngày 13.01.2012
Lời dẫn: Trong những ngày cận Tết, giới công nhân ba cọc ba đồng đang phải xoay sở đủ cách để kiếm thêm chút tiền Tết cho mình và gia đình ở quê. Họ làm đủ mọi nghề sau nhiều tiếng đồng hồ đổ mồ hôi ở nhà máy, từ bán rau cho đến đi mót rác. Chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài phóng sự dưới đây, nói về thảm cảnh của giới công nhân tại VN, qua sự trình bày của Hoàng Ân.
Sau giờ làm tại các công ty, nhiều công nhân lại tất bật đi làm thêm. Người dọn hàng ra chợ bán, người thì phụ bán quán hay chạy xe ôm... để mong kiếm thêm ít tiền Tết cho gia đình ở quê nhà.
Hơn 10 giờ đêm, thời tiết cuối năm se sắt lạnh. Trên tỉnh lộ 10 thuộc quận Bình Tân – Sài Gòn chỉ lác đác vài bóng người co ro đi về nhà, nhưng chị Đặng Thị Diệu vẫn cố chờ đợi những người khách cuối cùng. Hàng hoa tết của cô không gặp may, suốt buổi tối chẳng có ai mua. Bụi mù từ con đường làm lấm lem thêm gương mặt hốc hác của chị Diệu.
Tôi dừng xe mua cho con bình hoa giả rẻ tiền có đèn chớp sáng khiến Diệu vui lắm! Cô nói tôi là khách mở hàng. Tôi lặng nhìn đồng hồ đeo tay thì thấy đã quá 10 giờ đêm. Diệu kể là quê mình ở ấp Long An B, xã Long Phú, huyện Tân Châu, tỉnh An Giang. Nhà ít ruộng nên cô phải bương chải ở Sài Gòn gần ba năm qua để kiếm sống. Ban ngày cô làm công nhân ở khu công nghiệp Tân Tạo. Hôm nào không tăng ca, Diệu lại buôn bán kiếm thêm ít tiền để trang trải cuộc sống đắt đỏ tại Sài Gòn và gửi về cho cha mẹ ở quê nhà.
"Lương công nhân may mặc khoảng 2 triệu rưởi đồng một tháng. Không làm thêm thì làm sao đủ sống mà lo cho ba má ở quê?", Diệu vừa nhìn những người đi đường khuya vừa tâm sự. Hồi mới chân ướt chân ráo làm công nhân, cô phụ bán chè sau giờ làm, được trả công 10 ngàn đồng cho mỗi tối phụ bán 5 tiếng đồng hồ. Về sau cô lanh lợi hơn, tự lấy hoa giả ở Chợ Lớn về bán trước khu công nghiệp Tân Tạo và tỉnh lộ 10. Khách của Diệu đa số cũng là công nhân, nên có tối ngồi còng lưng suốt từ 5 giờ chiều đến 11 giờ đêm chỉ kiếm được mấy ngàn đồng tiền lời. Lập gia đình đã ba năm nhưng Diệu chưa dám có con vì cả hai đều là công nhân. Cô tính nếu dịp cận tết này buôn bán được, dành dụm ít tiền mua cho chồng chiếc xe để ngoài giờ làm việc thì chạy thêm xe ôm, khi đó mới dám có con.
Năm nay kinh tế khó khăn, công ty ít hàng nên dịp cuối năm ít tăng ca. Nhiều công nhân như Diệu phải ra phố làm thêm buổi tối. Người thì chạy xe ôm, người đi bán vé số, hay giúp việc nhà theo giờ, hơạc bán quần áo, đồ chơi, rau quả lặt vặt... để kiếm thêm thu nhập.
Ở chợ cóc trước công ty Pou Yuen, quận Bình Tân, công nhân Đỗ Duy Tấc ngồi co ro trước mẹt rau cải ế ẩm. Quê ở ấp 2 xã Xuân Tâm, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai, vì lương thợ quá thấp không đủ trang trải cuộc sống ở Sài Gòn, lại thêm trách nhiệm với gia đình hai bên nội ngoại nên anh Tấc phải đi làm thêm sau giờ tan ca. Những bó rau nhỏ xíu cho công nhân giá chỉ 1 đến 2 ngàn đồng mà nhiều hôm vẫn ế phải đổ bỏ. Anh nói: "Nhưng không bán thêm thì không đủ sống! Mình khổ thì còn ráng chịu, chứ ba má ở quê ai lo?".
Ngồi gần anh Tấc là mẹt bánh kẹo của công nhân Nguyễn Tuấn An, quê ở ấp 5, xã Bàu Đồn, huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh, cũng đang ế ẩm. Anh An lo lắng: "Nhận lương công ty, nhiều tháng tui không đủ tiền mua sữa bò cho con uống. Không nỡ nhìn con khổ, phải ra đường mần thêm. Nhưng bán ở chợ công nhân thì ai cũng khốn khó như nhau nên ế ẩm hoài".
Ghé phòng trọ của hai vợ chồng anh Tấc, thấy nỗi lo ngày Tết hằn trên gương mặt họ. Nhiều tối vợ tăng ca ở công ty, anh Tấc phải đưa mang đứa con trai 3 tuổi ra chợ rau vỉa hè với mình. Đứa trẻ không được mặc ấm, ăn no nhưng hiểu được thân phận, chỉ co ro ngồi chơi ở góc chợ sền sệt bùn lầy và cống rãnh. Nhiều đêm người cha bán ế, ráng đợi khách, đứa con ngủ gục bên đống rau úa.
Trời cận tết lại có cơn mưa đột ngột, đường phố vắng tanh. Tôi bất ngờ gặp anh công nhân Nguyễn Thịnh, quê ở Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa, đang bịt khẩu trang đi nhặt rác sau giờ làm ở nhà máy. Anh nghèn nghẹn tâm sự: "Đời làm thợ thì chẳng sợ gì bụi bặm, nhưng đi nhặt rác phải che mặt cho đỡ tủi, nhất là gặp đồng hương. Bố mẹ kêu cố gắng năm nay thu xếp về quê ăn tết, nhưng lương thợ may giày tháng nào hết tháng đó. Chẳng lẽ đi biệt cả năm rồi vác người không về thăm bố mẹ!". Thịnh kể anh cố nhặt rác đến 1 hay 2 giờ sáng cũng kiếm được từ 50 đến 70 ngàn đồng, có thêm ít tiền để mua quà tết.
Anh Thịnh cho biết tháng rồi vợ chồng anh mới gạt nước mắt, gửi đứa con gái duy nhất cho ông bà nội già yếu nuôi giùm. Nhớ con, anh nghèn nghẹn tâm sự: "Cháu đã tới tuổi học lớp 1. Mà học nửa ngày thì không ai ở nhà giữ, học bán trú thì tiền này tiền kia 2 triệu bạc mỗi tháng, mất đứt tháng lương rồi. Lương công nhân chúng tôi thật khó mà mong nuôi con tốt được".
Anh ứa nước mắt. Tôi cũng thế!
No comments:
Post a Comment