Ông Hữu Thỉnh, chủ tịch Hội Nhà Văn Việt Nam, là một cái tên quá quen thuộc không chỉ trong giới quản lý văn học mà cả trong chính trường Việt Nam.
Không phải ngẫu nhiên mà lâu nay một số nhà văn đã gọi ông Thỉnh là “đồng chí Hữu Thỉnh” thay vì “nhà thơ Hữu Thỉnh”.
Đơn giản là ông Hữu Thỉnh trước sau vẫn một lòng tận trung với đảng,
nhất quán yêu cầu các nhà văn không được xa rời ý chí cách mạng và quỹ
đạo của đảng. Tóm lại, ông là một người đặc trưng cho “văn học mang tính
đảng”. Chính vì thế, đã nhiều nhiệm kỳ trôi qua, ông vẫn ung dung tái
đắc cử chức vụ chủ tịch Hội Nhà Văn Việt Nam. Ai cũng biết vai trò của
ông là do đảng “cơ cấu”
Thế mà tại Hội Nghị Văn Học 2016 do Hội Nhà Văn Việt Nam tổ chức ở Hà
Nội ngày 16 Tháng 12 năm 2016, ông lại phát ra một tán thán chưa từng
có về số phận của tổ chức bị nhiều người coi là “ăn bám” này.
Khó khăn đầu tiên mà ông đưa ra là thông thường mỗi nhiệm kỳ 5 năm,
các hội văn học nghệ thuật được nhận khoảng 400 tỷ đồng tiền hỗ trợ sáng
tác từ ngân sách nhà nước, trong đó riêng Hội Nhà Văn Việt Nam mỗi năm
được nhận 4.8 tỷ đồng. Nhưng năm 2016 hội chỉ nhận được một nửa số tiền
là 2.4 tỷ đồng.
Ông Thỉnh than vãn: “Nếu kỳ họp vừa rồi mà Quốc Hội nhấn nút thông
qua Luật Về Hội thì không biết chúng ta sẽ khốn đốn thế nào, bởi khi đó
Hội Nhà Văn Việt Nam cũng như các hội khác sẽ không có trụ sở, không
biên chế, không được cấp kinh phí. Vậy thì còn gì để hoạt động nữa? Nếu
chúng ta không được cấp kinh phí, không có trụ sở, tự đóng góp hội phí
mà nuôi nhau thì hội sẽ chỉ còn con đường tan rã mà thôi. Vì số tiền hội
phí thu từ 1,000 hội viên mỗi năm chưa được 6 triệu đồng, chưa đủ đi
thăm viếng một số đám ma!”
Thì ra là như vậy. Đó hẳn là cái lý để những nhà văn – quan chức như
ông Hữu Thỉnh hoàn toàn không mặn mà gì với Luật Về Hội – một quyền căn
bản của công dân nhưng đã bị nhà cầm quyền bỏ xó và giấu nhẹm suốt từ
Hiến Pháp năm 1992 đến nay.
Nhưng còn giờ đây, Hội Nhà văn Việt Nam của ông Hữu Thỉnh bắt đầu có xu hướng bình đẳng với Văn Đoàn Độc Lập Việt Nam.
Văn Đoàn Độc Lập Việt Nam lại là một tổ chức xã hội dân sự mà tổ chức
của ông Hữu Thỉnh từng lên án quyết liệt và tham mưu cho đảng để “dẹp
chống đối”.
Trong khi đó, bi kịch lại xảy đến với các tổ chức hội đoàn nhà nước.
Từ đầu năm 2016, Dự Luật Lập Hội do Bộ Nội Vụ soạn thảo đã nhắm đến việc
“siết” kinh phí cấp hàng năm cho các hội đoàn nhà nước. Cho đến giữa
năm 2016, dự luật này được chuyển tên thành Dự Luật Về Hội, đồng thời cơ
chế cắt giảm kinh phí của các hội đoàn nhà nước đã được thực hiện kiên
quyết chưa từng có. Theo đó, trong năm 2016 nhiều hội đoàn chỉ còn nhận
được kinh phí bằng khoảng phân nửa năm 2015, năm 2017 còn tệ hơn.
Như vậy, kịch bản khả dĩ nhất có thể nhìn thấy là vẫn có một nhu cầu
sớm thông qua Luật Về Hội, nhưng không phải để phục vụ cho việc đối phó
với TPP như trước đây, mà chính là để “chia lại bánh”: Quy định lại
những tổ chức hội đoàn nào sẽ được nhận ngân sách nhà nước và những hội
đoàn nào sẽ phải “tự bơi”.
Hầu như chắc chắn, Hội Nhà Văn Việt Nam của ông Hữu Thỉnh sẽ không có
được vị trí danh dự trong danh sách các tổ chức thường xuyên nhận tiền
ngân sách.
Ngay trước mắt, Bộ Nội Vụ sẽ điều chỉnh Nghị Định 45 – vốn là một văn
bản nặng về nhiệm vụ quản lý hội đoàn, và có thể sẽ kèm theo một phụ
lục danh sách một ít hội đoàn thường xuyên được nhận ngân sách nhà nước.
Còn các hội đoàn không có tên trong danh sách này sẽ phải tự hiểu là họ
có thể phải đối mặt với tình trạng tự giải thể.
Tình hình đang như thể đem con bỏ chợ. Những nhà văn – quan chức như
ông Hữu Thỉnh sẽ phải làm gì để kiếm tiền nuôi một bộ máy chẳng khác mấy
các ban đảng, cùng một đội ngũ nhà văn không nghe – không thấy – không
biết trước tình cảnh điêu đứng dân sinh mà gần nhất là vụ cá chết
Formosa và thủy điện xả lũ giết dân?
Hay họ sẽ bị á khẩu mà không thể tái diễn tụng ca “đảng vinh quang bất diệt?”
Phạm Chí Dũng
No comments:
Post a Comment