Công Đoàn Độc Lập – Thử Thách Và Cơ Hội

Quan Điểm

Trong những ngày qua, dư luận quần chúng bàn tán xôn xao về việc để được ký kết các hiệp ước mậu dịch với thế giới bên ngoài , CSVN đã đồng ý cho hệ thống Công Đoàn Độc Lập hoạt động tại Việt Nam. Mời quý thính giả đài ĐLSN theo dõi bài Quan Điểm của LLCQ về sự kiện này với tựa đề: “Công Đoàn Độc Lập – Thử Thách Và Cơ Hội” qua sự trình bày của Hải Nguyên để kết thúc chương trình phát thanh tối hôm nay.

Thưa quý thính giả,
Ngày 12 tháng 11 vừa qua, đảng CSVN đã bật đèn xanh cho Quốc Hội, cơ chế “con dấu cao su” của đảng, biểu quyết đồng thuận 100% thông qua Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, gọi tắt là CPTPP. Đây là thỏa ước thương mại-mậu dịch thay thế “Hiệp định Đố tác Thương mại Xuyên Thái Bình Dương”, gọi tắt là TPP, đã bị ông Donald Trump hủy bỏ, bằng cách rút Hoa Kỳ ra khỏi hiệp định ngay sau khi nhậm chức Tổng thống vào cuối tháng 1 năm 2017.

Ký kết hiệp định CPTPP, CSVN mặc nhiên chấp nhận người lao động được tự do thành lập các tổ chức nghiệp đoàn tự do để tự bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình. Đây là điều kiện đã được các nước đồng ý khi thảo luận trong khung TPP và đã được sao chép toàn bộ vào CPTPP.
Ví dụ cụ thể về “công đoàn độc lập”, một điều khoản trong CPTPP cho phép người lao động làm việc trong một doanh nghiệp được thành lập tổ chức của Công đoàn ở cấp cơ sở theo sự lựa chọn của họ. Để hoạt động, tổ chức này hoặc gia nhập vào Tổng Liên đoàn Lao động VN hoặc đăng ký hoạt động độc lập với cơ quan nhà nước có thẩm quyền tùy theo sự lựa chọn của tổ chức đó.
Qui định trên, đối với các quốc gia thành viên khác xem như chuyện đương nhiên, nhưng đố với CSVN thì lại là “khúc xương khó nuốt” bởi vì nó hoàn toàn trái ngược với tổ chức công đoàn hiện hành của Đảng CSVN. Cho đến nay, các tổ chức nghiệp đoàn đều nằm trong Tổng Liên đoàn Lao động VN, thuộc Mặt Trận Tổ Quốc, một ngoại vi của đảng CS, do đảng chỉ đạo, chi phối tuyệt đối. Chính vì chủ trương như vậy mà CSVN đã mạnh mẽ chỉ trích Công đoàn Đoàn kết ở Ba Lan trong thập niên 80 của thế kỷ trước, cũng như đã hành hung, cấm đoán và xử tù các nhân vật đấu tranh đòi thành lập công đoàn độc lập tại VN trong những năm qua.
Tương tự, cũng trong lãnh vực “công đoàn độc lập”, về quyền đình công, hiện tại CSVN chỉ cho phép đình công trong các doanh nghiệp; đình công chỉ được thực hiện với tranh chấp lao động tập thể về lợi ích. Trong khi đó CTTPP cho phép đình công cấp ngành, đình công hưởng ứng và có thể có đình công “phản đối chính sách kinh tế – xã hội”.
Với các qui định trên của CPTPP, nếu được thực thi trọn vẹn, sẽ là một thách thức nghiêm trọng đối với đặc quyền thống trị của đảng CSVN.
Thế nhưng tại sao đảng CSVN lại chấp nhận đối đầu với hiểm nguy này?
Có 2 lý do chính yếu.
Thứ nhất là nhu cầu cứu nguy nền kinh tế hiện đang đối đầu với nhiều khó khăn vì quản lý yếu kém, cộng thêm nạn tham nhũng tràn lan vừa làm giảm hiệu năng, vừa gây thất thoát nghiệm trọng. Thêm vào đó, kim ngạch do sản xuất dầu thô đem lại đang ngày càng suy giảm vì cạn kiệt trong khi các giếng mới bị Trung Cộng ngăn chận, cưỡng chiếm.
Với thỏa ước CPTTP, ngoài mức thuế quan được cắt giảm, hàng hóa xuất cảng của VN, vốn là một quốc gia có giá thành nhân công thấp nhất trong số 11 quốc gia thành viên, nên có lợi thế cạnh tranh. Chỉ riêng đối với Canada, một trong số 10 nước đối tác với VN trong CPTTP, 43% mức thuế đánh vào hàng dệt may của Việt Nam nhập cảng vào Canada đuộc bãi bỏ và đến năm Thứ 4 thì bãi bỏ hoàn toàn .
Thứ hai là các toan tính của đảng CSVN để luồn lách, né tránh việc thực thi các qui định về “công đoàn độc lập” kể trên. Thật vậy, CPTTP cho phép Việt Nam có thời hạn 5 năm để hoàn tất việc thi hành các qui định về công đoàn độc lập. Đây là thời gian đủ dài để CSVN có thể tìm ra các thủ thuật, phương cách hầu chế ngự những hiểm nguy do công đoàn độc lập gây ra cho chế đô. Thêm nữa, với việc nắm giữ toàn bộ guồng máy tuyên truyền và lực lượng quân đội, công an, CSVN tin tưởng vào khả năng bảo vệ ngôi vị lãnh đạo độc tôn của Đảng.
Nhưng liệu rằng những toan tính trên của đảng CSVN có thành công hay không?
Trước hết, nhu cầu hình thành công đoàn độc lập không phải là một ý niệm trừu tượng mà là một đòi hỏi cụ thể liên quan đến quyền lợi, đến miếng cơm, manh áo của tầng lớp công nhân. Vì vậy, việc dấn thân tham gia tranh đấu để hình thành công đoàn độc lập là nhu cầu thiết thực đối với giới công nhân.
Tương tự, công cuộc đấu tranh hình thành hệ thống công đoàn độc lập cần được sự ủng hộ, hưởng ứng của các thành phần quần chúng khác, cả trong lẫn ngoài nước. Như kinh nghiệm của Ba Lan, phong trào đấu tranh của công nhân là một mũi nhọn vô cùng hữu hiệu trong việc xuyên phá thành trì của độc tài cộng sản.
Cuối cùng, trong kỷ nguyên bùng nổ thông tin ngày nay, việc che đạy, dấu diếm, ngụy tạo, dù tinh vi đến đâu cũng sẽ bị phanh phui. Vì vậy, những sai phạm, né tránh của CSVN trong việc thi hành các quy định của CPTPP trước sau gì cũng bị thế giới phác hiện và chế tài.
Tóm lại, nếu những người quan tâm đến vận mệnh đất nước cùng tiếp tay với giới công nhân để đẩy mạnh phong trào “Công đoàn độc lập” thì các mưu toan của CSVN chắc chắn sẽ không thành công. Mà ngược lại, song hành cùng với phong trào “bỏ đảng” và sự phẫn nộ của toàn dân trước hiểm họa bị Trung Cộng thôn tính, cao trào “công đoàn độc lập” sẽ là một động lực góp phần mau chóng đẩy đảng CSVN qua bên lề lịch sử./.

LLCQ