Thái Úy Tô Hiến Thành

Danh Nhân Nước Việt

Kính thưa quý thính giả, một người đóng góp nhiều công trạng cho đất nước, đặc biệt lúc vương triều Lý đang chuyển dần từ thời thịnh trị sang suy yếu. Ông được xem là danh nhân kiệt xuất về văn hóa, chính trị và quân sự. Công lao của ông không chỉ ở việc đánh dẹp phản loạn đem lại bình yên cho đất nước, mà còn ở chỗ giỏi chính sự, trọng hiền tài, cải cách về thi cử.

Qua chuyên mục Danh Nhân Nước Việt tuần này, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài “Thái Úy Tô Hiến Thành”  củaViệt Thái qua giọng đọc của Tam Thanh&Minh Nguyệt để kết thúc chương trình phát thanh tối hôm nay.

Việt Thái

Tô Hiến Thành sinh ngày 22 tháng Giêng năm Nhâm Ngọ (1102), tại xã Hạ Mỗ, huyện Đan Phượng, vùng đất Thăng Long. Ông là con của quan Phủ doãn Trường An là Tô Trung và bà Nguyễn Thị Đoan. Tô Hiến Thành làm quan dưới 2 triều vua Lý Anh Tông và Lý Cao Tông, được phong tước vương mặc dù không phải là tôn thất nhà Lý. Ông là người trực tiếp chứng kiến thế sự thăng trầm vì bạo loạn của vương triều nhà Lý.

Từ thuở nhỏ, Tô Hiến Thành theo học cả văn lẫn võ. Năm Mậu Ngọ (1138), ông đậu cao nên được nhà vua Lý Anh Tông mời vào cung trọng dụng. Tô Hiến Thành trở nên nổi tiếng trong công cuộc dẹp loạn Thân Lợi.

Năm 1140, Thân Lợi tự xưng là con trai Lý Nhân Tông và nổi loạn chống vua Lý Anh Tông ở khu vực Thái Nguyên. Quân của Thân Lợi đã bị quân nhà Lý do Đỗ Anh Vũ đánh tan, Thân Lợi bị Tô Hiến Thành bắt và chém đầu theo lệnh của vua Anh Tông. Tô Hiến Thành là người đã khuyên vua tha cho những người tham gia nổi loạn để tỏ lòng nhân ái đối với dân chúng.

Sau đó, Thái úy Tô Hiến Thành đã cùng vua Anh Tông đi dẹp loạn các nơi, mở mang bờ cõi về phía Tây Bắc. Ông cũng dẫn quân chống Chân Lạp xâm lược, chinh phạt Chiêm Thành, làm cho vị thế của nước Đại Việt dưới thời Lý Anh Tông trở nên lớn mạnh đối với các nước lân bang và khiến nhà Tống phải e dè. Ông buộc nhà Tống phải công nhận nước Đại Việt vào năm 1164.

Lịch sử ghi chép các công trạng của Tô Hiến Thành như sau:

-Năm 1141, lên châu Lạng dẹp loạn Thân Lợi.
-Năm 1159, về phía Đông dẹp quân Ngưu Thống, Ải Lao.
-Năm 1160, được giao chấn chỉnh quân đội.
-Năm 1161, cùng tướng Đỗ An Di mang hai vạn quân trấn giữ biên giới Tây Nam.
-Năm 1167, đem quân đi đánh Chiêm Thành.
Ngoài võ nghiệp, sự nghiệp quan văn của ông cũng hiển hách không kém, nhưng phần lớn công lao lại ở giai đoạn cuối đời, khi ông trở thành đại thần phụ chính cho nhà Lý.

Trước đó, công lao lớn nhất của ông là tổ chức khai hoang, lấn biển ở các tỉnh Quảng Ninh, Thanh Hóa và Hà Tĩnh.  

Về văn học, từ năm 1156 ông đã xin vua Lý bãi bỏ khoa thi Minh Kinh bác học, thay bằng khoa thi văn hóa để tìm hiền tài.
Trước khi vua Lý Anh Tông băng hà vào năm 1175, nhận thấy Thái tử Lý Long Xưởng thiếu đạo đức, nhà vua truyền di chiếu lập hoàng tử Lý Long Trát mới có 1 tuổi lên ngôi (tức vua Lý Cao Tông) và giao cho ông chức Nhập nội kiểm hiệu Thái phó bình chương Quân quốc trọng sự, cùng tước vương để giúp tân hoàng trị nước.

Chính vì thế, công lao của Tô Hiến Thành không chỉ ở lãnh vực đánh dẹp phản loạn, đem lại bình yên cho đất nước, mà còn ở lãnh vực chính sự, biết tôn trọng và đề cử hiền tài.

Sách Đại Việt sử ký toàn thư còn ghi nhận: “Hiến Thành lãnh cấm binh, nghiêm hiệu lệnh, thưởng phạt công minh, người trong nước đều quy phục”.

Thái úy Tô Hiến Thành mất ngày 12 tháng 6 năm Kỷ Hợi (1179), triều vua Lý Cao Tông.

Để tưởng nhớ công đức của ông, dân chúng lập đền thờ ở nhiều nơi, có hơn 200 ngôi đình và đền thờ Tô Hiến Thành. Vùng đất huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng, các làng Cổ Am đều có đền thờ ông.

Ngoài ra, Thái úy Tô Hiến Thành được thờ ở các di tích đình Trùng Hạ, đình Vân Thị, đình Trùng Thượng thuộc huyện Gia Viễn, Ninh Bình, đền Đông thuộc xã Thạch Đồng và tại thành phố Hà Tĩnh. Hơn thế nữa, nhiều con đường khắp các tỉnh thành được đặt tên Tô Hiến Thành.

*****

Triều đại nhà Lý là triều đại lâu dài nhất trong lịch sử giữ nước và mở nước của dân tộc. Đây là triều đại đã đặt được nền móng vững chắc về văn hóa, chính trị, quân sự và kinh tế cho đất nước trong suốt 225 năm với quốc hiệu Đại Việt. Suốt dòng thời gian hơn 200 năm lịch sử đó, nước Đại Việt đã khiến nhà Tống bên Tàu không dám manh tâm xâm chiếm, thậm chí còn phải học hỏi về hệ thống tổ chức binh bị của nhà Lý.

Sự cường thịnh của triều Lý là nhờ có được những minh quân, văn thần, võ tướng xuất sắc, điển hình như vua Lý Thái Tổ và các danh tướng như Lý Thường Kiệt, Tô Hiến Thành đã “phá Tống, bình Chiêm, diệt phản loạn” để mang lại an bình cho đất nước.

Sở dĩ dân tộc Việt trường tồn hơn 4000 năm qua là nhờ các bậc Tiền nhân, những người mang tâm chí “đất nước hưng vong, thất phu hữu trách” không màng đến sinh tử, quyết tâm mang tài sức của mình để giải cứu non sông gấm vóc ra khỏi gót giày của quân xâm lược.

Điều đáng tiếc là ngày hôm nay, vì sự kiêu căng và thiếu hiểu biết về lịch sử của tập đoàn lãnh đạo cộng sản, nên rất ít học sinh Việt Nam biết đến công lao to lớn của Thái úy Tô Hiến Thành, một vị quan chẳng những có tài cầm binh mà còn có biệt tài trị quốc được người dân thương mến lập đền miếu khắp nơi để thờ phượng.

Đáng tiếc hơn nữa là trong tình trạng “Tổ quốc lâm nguy” hiện nay, giặc Tàu đã và đang xâm lấn đất đai và biển đảo mà nhà cầm quyền CSVN không có được một nhân vật nào có đủ tầm vóc như Thái úy Tô Hiến Thành để đánh đuổi giặc ngoại xâm phương Bắc. Nỗi ô nhục này của đảng CSVN sẽ bị con dân nước Việt nguyền rủa đến ngàn đời sau!