Nhân Quyền và kinh tế Việt Nam

Quan Điểm

Ngày 17 tháng 9 vừa qua, 32 dân biểu thuộc nghị viên Châu Âu đã đưa ra điều kiện, nếu Việt Nam không cải thiện nhân quyền, họ sẽ không phê chuẩn Hiệp Định thương mại EVFTA. Chúng tôi xin gửi đến quý thính giả đài ĐLSN bài Quan Điểm của LLCQ với tựa đề: “Nhân Quyền Và Kinh Tế Việt Nam” qua sự trình bày của Hải Nguyên để kết thúc chương trình phát thanh tối hôm nay.

Thưa quí thinh giả,
Hôm 17/09/2018, 32 dân biểu thuộc Nghị Viện Châu Âu đã gửi một bức thư đến bà Cecilia Malmström, Ủy Viên Thương Mại Liên Âu (EU) và bà Federica Mogherini, Đại diện cấp cao Liên Âu về chính sách an ninh và đối ngoại. Bức thư đã cảnh báo rằng nếu tình trạng nhân quyền tồi tệ tại Việt Nam không được cải thiện, thì “sẽ rất khó khăn” để họ có thể phê chuẩn Hiệp Định Thương Mại Tự Do EU – Việt Nam. Đây là bước cần thiết cuối cùng để hiệp định có hiệu lực; mặc dủ mọi thương thảo đã hoàn tất từ năm 2015.

Để quí thinh giả nắm bắt nội dung bức thư, chúng tôi xin đọc bản dịch tiếng Việt những điểm quan trọng sau đây:
“Sau buổi họp mặt ngày 25 tháng Sáu với Bộ trưởng Công Thương Việt Nam Trần Tuấn Anh, Ủy viên Thương Mại Malmström nhấn mạnh tầm quan trọng của Hiệp định EVFTA cho cả Liên Âu và Việt Nam, và có đề cập đến “cam kết tôn trọng nhân quyền và tuân thủ với các quy định của Tổ Chức Lao Động Quốc Tế” của Việt Nam; chúng tôi cũng cảm kích về sự hiện hữu của mối ràng buộc giữa Thỏa Thuận Hợp Tác và Đối Tác (PA) và EVFTA, mà có thể dẫn đến một số “biện pháp thích ứng” gồm việc hoãn hiệp định hoặc một phần của hiệp định, nếu một bên không đáp ứng được nghĩa vụ nhân quyền.
Tuy nhiên, như chúng tôi đã nhiều lần nhấn mạnh – gần đây với nghị quyết khẩn 9 tháng Sáu, 2016 và 14 tháng Mười Hai, 2017, tình hình nhân quyền hiện nay tại Việt Nam đã gây ra mối quan ngại đáng kể, và tạo ra mối nghi ngờ nghiêm trọng về những hứa hẹn tôn trọng nhân quyền của Việt Nam: các điều khoản mơ hồ về an ninh quốc gia được sử dụng rộng rãi để đàn áp đối kháng ôn hòa và bỏ tù nhiều nhà bảo vệ nhân quyền, mà Văn Phòng Cao Ủy Nhân Quyền đã nêu; tất cả phương tiện truyền thông trong nước thuộc hoặc do nhà nước kiểm soát, internet bị kiểm duyệt và bày tỏ bất đồng ý kiến trên mạng sẽ bị trừng phạt một cách tùy tiện; kể từ khi Đảng Cộng Sản Việt Nam nắm quyền từ 1954, họ chưa bao giờ cho phép bầu cử tự do và công bằng; hệ thống tư pháp vẫn dưới sự kiểm soát chặt của nhà nước, cũng như các hoạt động của xã hội dân sự và các nhóm tôn giáo; và công đoàn độc lập không được phép hoạt động.
Với tình trạng như thế, và với cam kết của Liên Âu cổ xúy cho nhân quyền trong chính sách đối ngoại (điều 3 TEU), kể cả chính sách giao thương, chúng tôi cho rằng điều thiết yếu mà Liên Âu phải làm là nêu rõ các chuẩn mực nhân quyền mà Việt Nam phải đáp ứng trước khi Hiêp Định đệ nạp lên Nghị Viện để phê chuẩn. Đặc biệt, Việt Nam nên:
Hủy bỏ các điều 109, 116, 117, 118 và 331 của bộ luật hình sự và bảo đảm là bộ luật phù hợp với Công Ước Quốc Tế về Quyền Dân Sự và Chính Trị; Hủy bỏ điều 74 và 173 của Bộ Luật Tố Tụng Hình Sự và để cho tất cả những ai bị bắt giữ vì bất cứ cáo buộc vi phạm nào, kể cả về lý do an ninh quốc gia, được có luật sự bào chữa khi bị bắt.
Trả tự do cho tất cả những người bị cầm tù hay bị quản chế tại gia vì thực thi quyền căn bản của họ, gồm có, Hòa thượng Thích Quảng Độ; blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm), Trần Thị Nga, Nguyễn Văn Hóa và Trần Huỳnh Duy Thức; các nhà hoạt động tôn giáo Ngô Hào và Phan Văn Thu; nhà hoạt động vì quyền lợi người lao động Hoàng Đức Bình; các nhà tranh đấu cho dân chủ Hồ Đức Hòa, Trần Anh Kim và Nguyễn Trung Trực; nhà hoạt động dân oan Nguyễn Văn Túc; nhà hoạt động nhân quyền Lê Thanh Tùng; nhà hoạt động vì quyền lợi người lao động Trương Minh Đức; nhà tranh đấu nhân quyền Mục sư Nguyễn Trung Tôn; nhà tranh đấu nhân quyền Nguyễn Bắc Truyển; nhà hoạt động vì quyền lợi người lao động Nguyễn Hoàng Quốc Hùng; nhà hoạt động môi trường Trần Thị Xuân và Lê Đình Lượng; nhà tranh đấu nhân quyền Nguyễn Đặng Minh Mẫn; và nhà hoạt động dân chủ và môi trường Nguyễn Viết Dũng.
Điều chỉnh Luật An Ninh Mạng để phù hợp với các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, kể cả Công Ước Quốc Tế về Quyền Dân Sự và Chính Trị mà Việt Nam đã ký kết vào năm 1982.
Điều chỉnh Luật Tín Ngưỡng và Tôn Giáo để phù hợp với Điều 18 của Công Ước Quốc Tế về Quyền Dân Sự và Chính Trị, đặc biệt là bãi bỏ yêu cầu phải ghi danh;
Công nhận ngay lập tức các công đoàn độc lập;
Phê chuẩn các quy ước của Tổ Chức Lao Động Quốc Tế, Khoản 87 (Tự Do Lập Hội và Bảo Vệ Quyền Thành Lập Công Đoàn), Khoản 98 (Quyền Thành Lập Công Đoàn và Thương Lượng); và Khoản 105 (Hủy bỏ Cưỡng Bức Lao Động).
Đình chỉ các vụ xử tử và tuyên bố đình hoãn các án tử hình.
Trừ phi Việt Nam chứng tỏ nỗ lực thực tâm giải quyết các vấn đề nhân quyền cấp bách này và chứng minh cho thấy cải thiện cụ thể và cam kết tôn trọng nhân quyền trước khi Nghị Viện bỏ phiếu, sẽ rất khó để chúng tôi tán thành hiệp định thương mại này”
Về tình trạng nhân quyền, Việt Nam đứng thứ 175 trên 180 quốc gia trên thế giới. Nội dung bức thư trên đã phản ảnh chính xác tình trạng nhân quyền ở VN và lập trường các dân biểu Liên Âu rất rõ ràng, dứt khoát, nên buộc Hà Nội phải nghiêm túc chọn lựa, một là cải thiện nhân quyền để Hiệp Định thương mại EU-VN được phê chuẩn, thì kinh tế VN có cơ may cải tiến, người dân có thể được dễ thở hơn. Ngược lại Hà Nội vẫn cố chấp đi theo lối mòn cũ, thì rõ ràng CSVN đã chọn con đường chết, là tự nguyện rơi vào vòng nô lệ của Tàu Cộng. Trong trường hợp ấy, người dân phải quyết tử giành lấy quyền làm chủ đất nước để sinh tôn, không còn chọn lựa nào khác nữa.
Cám ơn quí thính giả đã theo dọi bài quan điểm của chúng tôi.

LLCQ