Thằng Bờm thời nay

Thứ Năm, ngày 20.02.2014    

Đến thời điểm này khi mà mọi việc diễn ra trong nước đều rõ như ban ngày nhưng vẫn có những kẻ tự bịt mắt mình để ngây thơ u mê hay giả vờ ngây thơ hầu làm tôi mọi cho lũ bất lương bán nước hại dân. Trong tiết mục Chuyện Nước Non Mình, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài viết của Hạ đình Nguyên có tựa đề: " Thằng Bờm thời nay" sẽ được Tâm Anh trình bày để tiếp nối chương trình tối hôm nay.

Tôi cố gắng đọc cho hết thư chúc Tết của Chủ tịch Trương Tấn Sang, rồi đến Lời chúc Tết của TBT Nguyễn Phú Trọng. Đọc xong, không biết làm gì hơn, tôi lấy cuốc ra góc vườn làm cỏ, trong trí cứ hiện lên câu chuyện: " Thằng bờm có cái quạt mo".

Thằng Bờm là câu chuyện được truyền tụng trong dân gian, rất lâu đời và phổ biến mà không người dân nào không biết. Câu chuyện thì ngắn gọn, gồm những câu thơ lục bát, sự kiện diễn ra đơn giản, lời lẽ lại mộc mạc, nhưng triết lý của nó lại thâm sâu, độc đáo tạo nên nhiều cách hiểu khác nhau, tùy cái tâm của người thưởng thức. Vì thế, nó là nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo trong dân gian về những "thằng bờm" khác nhau tùy theo hoàn cảnh. Như cái tưởng tượng gây cười bể bụng của nhà văn Trần Văn Thủy, về đoạn phim cha con thằng Bờm trong loạt phim "Hà Nội trong mắt ai"

Ở vào thời đại xã hội chủ nghĩa, tất nhiên cũng có những "thằng Bờm xhcn", mà tính chất trào lộng, bi hài, chua chát gấp bội lần nguyên bản của một thời đại văn minh lúa nước, vừa thấy thương mà tội nghiệp, như nhóm "thằng Bờm cưa đá" ở vườn hoa Lý Thái Tổ Hà Nội mục đích chỉ để phá lễ kỷ niệm 40 năm mất Hoàng Sa, nhóm 'thằng Bờm ném mắm tôm" để phá việc phát tờ rơi về tuyên ngôn nhân quyền, nhóm "thằng Bờm cướp dải băng" trên vòng hoa tang ông Lê Hiếu Đằng vì ông này là người "khác" chính kiến hay nhóm thằng Bờm "diễn" Tết trồng cây cổ thụ, lại tưới bằng vòi hoa sen dùng cho tưới hoa hoặc rau cải của những xếp gộc cười toe toét và nhóm tùy tùng cười nịnh (!!!).

Những cái bi hài của các thằng Bờm xhcn nầy lại mang tính thời đại và có tổ chức . Cái ngốc trong "cha con thằng Bờm" là khiêng cây tre đi xà ngang, gặp cái gì vướng thì đốn bỏ, để đưa được cây tre vào nhà. Lợi có một, hại thì gấp trăm lần cho chính mình. Cái ngốc của những bờm cưa đá, bờm mắm tôm, bờm giựt dải băng, bờm Tết trồng cây... có mục đích tổng quát và cao cả là chỉ để... bảo vệ Nhà nước XHCN ! Cười ra nước mắt chưa ? Người chứng kiến, hoặc chỉ nghe qua, cũng phải bi phẫn, xót xa cho cả hoàn cảnh lẫn nhân vật. Thế giới được một phen thưởng thức tài sản phi vật thể về hình tượng thằng Bờm xhcn Việt Nam độc đáo, chưa từng có ở đâu.

Đọc thư chúc Tết của các vị này mà nhớ tới những ngày tháng ăn bo bo của mấy chục năm trước; quá ớn, dù cố gắng mà nuốt vẫn không trôi. Bo bo không phải là thực phẩm chính của con người, ít nhất thì người Việt cũng không quen dùng. Nhưng đó là hoàn cảnh VN vừa chấm dứt khói súng, nhưng nay thì đã khác. Các vị có hiểu gì về người dân không ? Họ đang mong muốn gì, chờ đợi gì, đòi hỏi gì ? Những lời lẽ giáo điều, công thức, khuôn sáo, vô hồn mà cực kỳ nghèo khổ đã không phải là thức ăn cần thiết của tình thế hôm nay. Vì thế, trong dân chúng không một ai nhắc lấy một lời về các lời chúc Tết của các người này. Thử đọc các thông điệp đầu năm của các nguyên thủ quốc gia trên thế giới có giống vậy không ? Dĩ nhiên là không. Nó nêu lên minh bạch những vấn đề căn bản, trọng tâm của tình hình quốc gia mà người dân trông đợi. Nó không vơ vào mình thành tích của cả "nửa thế kỷ trước" để kể công, trộn lẫn với những mong muốn vẽ vời hư ảo cùng với những hô hào vô căn cứ, rồi thì chúc tụng và chào hỏi khơi khơi, nhạt nhẽo...

Thằng Bờm đã không phe phẩy mãi chiếc quạt mo của mình, nó đã cười vui vì một giá trị tương đương đã được thỏa thuận, cái quạt mo có giá trị tương đương một nắm xôi. Nó biết người biết ta, hài lòng, thực tiễn và không tham lam, không mơ hồ về một giá trị ảo..

Phú Ông, không sinh ra vào thời kỳ cải cách ruộng đất, nên hiện diện như một bậc hiền triết, độ lượng mà vui tính, đùa chơi với thằng bé, kín đáo nêu lên một thứ triết lý đạo đức về giá trị tương đương. Giá như thằng Bờm là đứa trẻ tham lam, cứ mang trong lòng một ảo tưởng phi thường, thì "đến cuối thế kỷ nầy" liệu sẽ đổi được gì với cái quạt mo ấy ?!

Dân gian cũng thích vui đùa nên khai thác khía cạnh "ngốc" của Bờm để tạo niềm vui, cũng để tự trào về mình, không gây hại ai. Song, những thằng Bờm xã hội chủ nghĩa, ngày càng đông, đang gây hại vô cùng cho Chủ nghĩa xã hội, mà không biết "Chủ nghĩa xã hội" có biết không ! Rồi đây, liệu cái ghế trong Hội đồng nhân quyền, hay một chân trong cái hiệp định TPP có ổn không, do bởi cái hệ thống Bờm nầy gây ra ?

Hạ đình Nguyên