Friday, May 26, 2023

Dân thề, nhưng quan thì không, nghĩa là sao???

Bàn Ngang Tán Dọc

Thưa quí thính giả: Vào tối 21 Tháng Năm, 2023, lễ kỉ niệm 995 năm Hội Thề Trung Hiếu đền Đồng Cổ và lễ công bố Quyết định ghi danh ‘Hội thề Trung hiếu’ đền Đồng Cổ vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được tổ chức long trọng tại đền Đồng Cổ, quận Tây Hồ, Hà Nội”. Điều lạ lùng là dân thì thề rằng: “Làm con bất hiếu, làm tôi bất trung, Thần minh chu diệt”, nhưng lại không thấy quan to quan nhỏ nào thề cả, nghĩa là làm sao?

Để quí thính giả nhớ lại truyền thống lịch sử này, chúng tôi mời quí vị nghe lại sự việc đã được chi chép trong sách sử như sau do Minh Nguyệt diễn đọc.

MN:  Cảm ơn anh HS

Thưa quí thinh giả:  Đền Đồng Cổ ven Hồ Tây được xây dựng năm 1028, thời Lý. Ngôi đền thờ rất hiển linh, bắt đầu từ đời vua Lý Thái Tông; về sau lễ hội thề này vẫn được duy trì ở thời Trần và Lê. Ngày nay, lễ hội đền Đồng Cổ ở Hà Nội được tổ chức vào ngày 4 tháng Tư âm lịch, đã mô phỏng lại hội thề lịch sử năm xưa...

Ở Thăng Long có hai nơi thờ thần Đồng Cổ: Đền Đồng Cổ ở ven Hồ Tây (phường Bưởi) và miếu Đồng Cổ ở thôn Nguyên Xá, xã Minh Khai, huyện Từ Liêm.

Đền Đồng Cổ ở phường Bưởi, quận Tây Hồ.

Đền Đồng Cổ ở Bưởi được xây dựng  năm 1028 ở làng Đông, nay ở số 353 đường Thụy Khuê, phường Bưởi, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. 

Sách Việt điện u linh (thế kỷ XIV) viết rằng, năm 1020 Thái tử Phật Mã (sau này là vua Lý Thái Tông) vâng mệnh vua cha đi đánh Chiêm Thành, kéo quân từ Thăng Long vào phía Nam, dừng chân tạm trú tại khu vực đền núi Đồng Cổ thuộc làng Đan Nê - Ái châu, nay thuộc xã Yên Thọ, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. 

Đến giờ Tý (khoảng 23 giờ đến 1 giờ sáng) bỗng từ ngoài có tiếng vọng lại vang rền như sấm. Phật Mã thấy bóng một người cao to chừng 8 thước hiện ra khuôn mặt phong sương, râu cứng, mặc áo giáp bào, tay cầm binh khí đứng trước mặt Phật Mã nói: “Ngài đi đánh giặc, tôi giúp một tay”. Phật Mã đem quân vào đến Tân Bình (Quảng Bình) thì đánh tan giặc... Thắng trận, trở về, Thái tử Phật Mã đến núi Đồng Cổ làm lễ tạ. Sách Đại Việt Sử Ký Toàn Thư  kể thêm: Tám năm sau (năm 1028), trước hôm Lý Thái Tổ qua đời một ngày (mùng 3 tháng Ba âm lịch), lại được thần Đồng Cổ báo mộng rằng có ba tước vương sẽ nổi loạn... Phật Mã vâng lời cùng tùy tùng cấp tốc về kinh, quả như thần đã báo mộng. Khi Lý Thái Tổ vừa băng hà, ba con trai là Đông Chinh Vương, Vũ Đức Vương và Dực Thánh Vương đưa quân vào ém trong Cấm Thành, toan đánh úp. Do có phòng bị, lại được các tướng Lê Phụng Hiểu, Lê Nhân Nghĩa giúp, nên Thái tử đã dẹp được cuộc nổi loạn này. Mười ngày sau khi lên ngôi, Phật Mã (tức vua Lý Thái Tông, 1028 – 1054) cho xây ngay một ngôi đền thờ thần Đồng Cổ ở bên Hoàng thành và quyết định lấy ngày 25 tháng Ba tiến hành hội thề tại đền. Trước đền đắp một đàn cao, xung quanh cờ xí rợp trời, đội ngũ chỉnh tề, giáo gươm rợp đất. Giữa đàn là thần vị Đồng Cổ, quan giám thị điều khiển hội thề. Bách quan văn võ từ phía Đông đi vào đền, đến trước đàn, quì trước thần vị, đọc lời thề: Làm con bất hiếu, làm tôi bất trung, Thần minh chu diệt”. 

Về sau vì ngay hội thề trùng với ngày kỵ của vua, nên hội thề chuyển sang ngày 4 tháng Tư (âm lịch). Các đời vua Lý đều giữ lệ thề ấy. 

Đến thời Trần cũng tiếp tục giữ lệ này. Sách Toàn thư chép: Hằng năm vào ngày mùng 4 tháng Tư, Tể tướng và trăm quan, hồi gà gáy đến trực ngoài cửa thành, mờ mờ sáng vào triều. Vua ngự ở cửa Hữu Lang. Trăm quan mặc nhung phục làm lễ lạy rồi lui ra. Đầy đủ nghi trường theo hầu ra cửa Tây kinh thành, đến đền Đồng Cổ, họp nhau thề: “Làm tôi hết lòng trung, làm quan trong sạch, ai trái lời thề này, Thần minh giết chết”. Đọc xong, quan Tể tướng sai đóng cửa đền lại để điểm danh, người nào vắng mặt thì bị phạt 5 quan tiền. Ngày hôm ấy, con trai, con gái bốn phương đổ về xem chật ních cả đường phố. Hết trích 

Lời bàn

Bá Cơ- Đấy, như chúng ta vừa nghe.  Từ nguyên thủy lời thề ở đền Đồng Cổ đều nhắm vào ba chủ điểm, một là hiếu thảo với cha mẹ, trung thành với tổ quốc và trong sạch khi làm quan, mà triều đại nhà Lý đã đưa ra để nhắc nhớ quan chức trong triều, cũng như dân chúng cả nước. Đó là nền đạo lý của nước ta đã ghi trong sử sách từ hàng ngàn năm trước. Nhưng ngày nay người ta vẫn tổ chức Hội thề Trung Hiếu đền Đồng Cổ, bề ngoài thì xem ra rềnh rang, nhưng nội dung đã không còn ý nghĩa như nguồn gốc nữa. 

MN- MN thấy Năm nào cũng tập họp đông đảo, quan to quan nhỏ của nhà nước đều có mặt cả, nhưng đến khi đọc lời thề thì chỉ có những bô lão trong làng đại diện đọc lời thề, còn các quan thì im re, ngậm miệng, vì từ trên xuống dưới, toàn bộ cái hệ thống nhà nước CS này làm gì có quan trong sạch. Thật là mỉa mai.. 

HS- Tuy lời thề năm nay nghe cũng hùng hồn lắm, Để HS đọc lại cho anh chị và quí thính giả cùng nghe thử nha: 

Lời Thề Trung Hiếu

Thuận Thiên Thừa vận

Thuận Minh sát chi

 Vi tử bất hiếu

Vi thần bất trung

Thần Minh cức chi

Đất nước Đại Việt

Ngàn năm sử vàng

Vua Lý Thái Tông

Khởi xướng lời thề

Tận hiếu với nhà

Tận trung với nước

Đuổi quân xâm lược

Giữ vững sơn hà

Lớp lớp cháu con

Theo gương tiên tổ

Quyết làm ràng rỡ

Quê hương đẹp giàu

Chúng con khấu đầu

Trước thần Đồng Cổ

Anh linh sáng ngời

Đồng tâm tuyên thệ

Làm con bất hiếu

Làm tôi bất trung

Thần minh tru diệt 

BC- Thì như trên BC đã nói, bố bảo đám quan to quan nhỏ dám công khai dọc lời thề trước bàn dân thiên hạ dấy, vì chúng toàn là một bọn tham quan nhũng lạm cả. Người dân trong nước họ cũng biệt thế, nên đã có nhiều tiếng nói chỉ trích rất nghiêm khắc nhắm thẳng vào bọn giả hình, chóp bu của đảng CSVN đấy. 

HS- đám CS chúng nó đều tuyên xưng là kẻ vô thần, chẳng tin có trời, có thần phật gì cả, mà sao lại không dám thề chứ. Phải chăng chúng vẫn còn sợ thần minh tru diệt chăng? 

MN- Đó là một điều rất mâu thuẫn trong đảng CS hiện nay, khi tuyên thệ vào đảng, chúng khai là vô thần, nhưng muốn được thăng quan tiến chức, muốn giàu sang phú quí, thì lại lén lút đến thắp nhang khấn vái, sụp lậy, xin điều này điều nọ, nghĩa là sao? 

BC- Dù thần thánh không trừng phạt những kẻ tham quan nhãn tiền, nhưng đến một lúc nào đó, chính người dân sẽ trừng phạt chúng, vì “ý dân là ý trời mà, anh chị cứ chờ xem. 

HS- HS mong sự kiện ấy sớm xẩy ra, để dân mình đỡ khố chứ.

No comments:

Post a Comment