Dân Thái phá vỡ huyền thoại

Quan Điểm

Cuộc bầu cử hôm Chủ nhật 3/7 vừa rồi ở Thái Lan đã phá vỡ rất nhiều huyền thoại. Huyền thoại đầu tiên không phải là việc phe thắng cử, tức đảng Puea Thai (tiếng Việt là "Cho Thái"), có thủ lãnh là một phụ nữ. Lý do là trong thời đại này, giới tính không còn là yếu tố quyết định ở nhiều quốc gia, vì thế việc nam giới hay nữ giới cầm quyền không phải là điều quan trọng.

Huyền thoại đầu tiên bị đạp đổ là chế độ độc đảng bao giờ cũng… tốt hơn là đa đảng. Bà Yingluck Shinawatra, lãnh tụ Cho Thái, trong hành động ngoạn mục đầu tiên đã mời 4 đảng nhỏ để cùng thành lập chính phủ liên hiệp. Bà làm như thế không phải là vì đảng bà không có đa số. Với 265 ghế trong quốc hội 500 ghế, đảng Cho Thái có một đa số đủ để nắm quyền.

Nhưng với một chính phủ liên hiệp, Cho Thái có thể đi một bước rất dài trong việc hàn gắn những đổ vỡ trong quá khứ và tiến đến một nước Thái có sự đồng thuận cao, nhất là sau khi Thái Lan đã có những lộn xộn vào năm ngoái, dẫn đến sự can thiệp trực tiếp của quân đội khiến 91 thường dân bị thiệt mạng. Đây không phải là một con số nhỏ, nhưng người ta hy vọng là bà Yingluck sẽ giữ lời để không có chuyện “trả thù”, mà thay vào đó là một tinh thần khoan dung và tha thứ.

Trong cuộc chiến thắng này, sẽ không có một người Thái nào bị đưa vào những trại học tập cải tạo. Người ta cũng không hề nghe thấy đảng Cho Thái khoe khoang là “ngọn cờ tiên phong” của bất cứ ai, và cũng không hề nghe các khẩu hiệu như “trung với đảng, hiếu với dân”.

Huyền thoại thứ nhì là để một cuộc bầu cử có giá trị thì tỷ lệ người dân đi bầu phải trên dưới 99%. Nhưng khoảng ba phần tư cử tri Thái đã đi bỏ phiếu, nhưng tỉ lệ này không có ảnh hưởng gì đến giá trị của kết quả cả. Ở nhiều nước dân chủ, bây giờ có cả Thái Lan, không phải là một bổn phận bắt buộc của người dân. Thái Lan cũng không hề có chuyện chòm xóm phải đi học tập bầu cử trước, và đến ngày bầu cử thì có công an đến tận nhà để thúc giục phải đi bầu. Bà Yingluck cũng không thắng với tỷ lệ 100% ngay tại đơn vị ứng cử của mình, và người phó thủ lãnh của đảng cũng vậy.

Huyền thoại thứ ba là bà Yingluck Shinawatra chẳng qua chỉ là một con rối của ông anh Thaksin, và phiếu bầu cho đảng này tức là bầu cho ông Thaksin. Ông Thaksin có về nước hay không thì chưa biết, nhưng người ta phải công nhận rằng bà Yingluck là người có tài. Bà trước đây đã rất thành công trên thương trường, bây giờ thì lại thành công trên chính trường khi lên nắm ghế lãnh đạo một quốc gia. Nếu bà không giỏi thì ít ra những người cố vấn cho bà cũng quá giỏi. Xử dụng được những người giỏi có nghĩa là có tài "cầm tướng", còn đáng nể hơn là "cầm quân".

Huyền thoại thứ tư là dù có thực lực trong tay, với quân đội yểm trợ đằng sau, đảng Dân chủ của cựu thủ tướng Abhisit Vejjajeva thẳng thắn chấp nhận việc thất cử và tuyên bố sẵn sàng hợp tác trong vai trò đối lập. Họ đã không dùng vũ lực để tiếp tục ngồi lì.

Trông người lại ngẫm đến ta! Trong lúc cả nhân loại đang tiến như vũ bão trên con đường dân chủ, thì chỉ có VN là tiếp tục khẳng định sự nghiệp độc đảng. VN chưa hề có được một cuộc bầu cử nào cho ra hồn, và cũng chưa có được một lãnh tụ nào xứng đáng như bà Yingluck. Có chăng chỉ là những con hạm tham nhũng, gây phá sản đến 5 tỷ Mỹ kim trong vụ Vinashin, mà vẫn tiếp tục ngồi lì ở ghế thủ tướng hay bộ trưởng. Thê thảm hơn nữa, cả một tập đoàn lãnh đạo đang đi đêm với kẻ thù nhằm bán đứng cả quốc gia.

So với miền Nam VN trước năm 1975, Thái Lan không phát triển bằng vì bị quân đội cai trị. Thế nhưng chỉ sau 20 năm chuyển sang thể chế dân chủ, mặc dù chưa hoàn chỉnh lắm, họ đã bỏ xa VN từ mức phát triển kinh tế cho đến đời sống chính trị.

Và họ sẽ còn vượt xa hơn nữa, vì họ tiến tới trong khi VN lại chạy lùi!