Thời sự
Ngày 16/3/2011, mỏ bauxite Tân Rai công bố khai thác mẻ quặng đầu tiên. Bản tin ấy đã làm cho không ít người dân Lâm Đồng và Đồng Nai, kể cả chính quyền các địa phương này, bắt đầu quan ngại. Và từ tháng 6 đến nay, sự quan ngại ấy càng thêm sâu sắc và đã có phản ứng. Vì sao?
Trong dự án khai thác bauxite ở Lâm Đồng, người ta đưa ra phương án vận chuyển sản phẩm theo lộ trình từ tỉnh lộ 725 đến Bảo Lộc. Sau đó theo quốc lộ 55 đến tỉnh lộ 714, rồi từ xã La Dạ của huyện Hàm Thuận Bắc tỉnh Bình Thuận, sẽ theo con đường mới nâng cấp đến quốc lộ 1A. Và từ quốc lộ 1A theo một đường mới chạy ra cảng Kê Gà.
Thế nhưng chuyện xây một cảng biển ở mũi Kê Gà khá tốn kém, và không thể hoàn tất một sớm một chiều. Và việc xây mới hay chỉnh trang tuyến đường bộ từ Lâm Đồng về tỉnh Bình Thuận để ra cảng Kê Gà phải xuyên qua núi cao và rừng phòng hộ nên không dễ gì có ngay được.
Trong khi đó thì bauxite đã được tiến hành khai thác. Thế nên vào cuối năm ngoái lại có phương án dùng Quốc lộ 20 (tức quốc lộ từ Dầu Giây đi Đà Lạt) và Quốc lộ 51 (từ Biên Hòa đi Vũng Tàu) cùng các tỉnh lộ 725, 769 để vận chuyển bauxite từ Tân Rai ra cảng Gò Dầu của Đồng Nai.
Những ai ở Sài Gòn và từng đi du lịch Đà Lạt bằng đường bộ đều biết đến Quốc lộ 20. Đây là tuyến đường gắn liền với nhiều vùng có mật độ dân số khá đông như Gia Tân – Gia Kiệm, Định Quán – Phương Lâm. Đây cũng là tuyến đường có nhiều đèo dốc và các cung đường rất dễ xảy ra tai nạn. Quốc lộ 20 được người Pháp xây dựng, người Mỹ nâng cấp và người Việt… tu bổ hơn 35 năm qua.
Hiện nay, nó là đường cấp 4 với bề mặt rộng “thênh thang 8 thước” nhưng quá hạn xử dụng từ lâu, nhiều chỗ xuống cấp rất nghiêm trọng. Mặc dù hết hạn nhưng đây là tuyến đường huyết mạch, gắn liền với sự phát triển kinh tế và đời sống của cả miền đông nam bộ, nên hằng ngày Quốc lộ 20 vẫn gánh một lưu lượng hơn 20 ngàn xe cộ hạng nặng qua lại với cây cầu La Ngà chỉ chịu được tải trọng tối đa là 25 tấn.
Tỉnh lộ 769 (từ Dầu Giây đến Quốc lộ 51 dài hơn 33 cây số) cũng là đường cấp 4, cũng đã hết hạn xử dụng nhưng chưa được đại tu, nhiều đoạn hư hỏng nặng và nhiều đoạn không an toàn. Đây cũng là đoạn đường ngang các xã có mật độ dân cư đông đúc và mua bán sầm uất. Bảy cây cầu trên tỉnh lộ này cũng có tải trọng tối đa 25 tấn và đang có dấu hiệu muốn sập.
Và Quốc lộ 51 là con đường mà ai đã từng đi du lịch từ Sài Gòn đến Vũng Tàu bằng đường bộ đều phải đi ngang qua. Lộ trình chuyên chở bauxite ngang qua đây không dài, chỉ khoảng 17 cây số, nhưng đó là đoạn đường hiện đang xây dựng, với chiều rộng đang bị thu hẹp trong khi lượng lưu thông lên đến 25 ngàn lượt xe mỗi ngày. Quốc lộ này có 6 cây cầu đang xây dựng lại, phải lưu thông bằng cầu tạm với tải trọng 25 tấn.
Chỉ riêng ở Đồng Nai, các cây cầu có tải trọng dưới 25 tấn và cầu tạm cũng khá nhiều. Không biết khi đồng ý cho tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam xử dụng những xe tải đến 40 tấn để vận chuyển bauxite, người ta có nghĩ đến các chiếc cầu ấy không?
Theo thống kê hiện nay thì trung bình mỗi ngày cả nước có 30 người chết vì tai nạn giao thông. Từ đầu năm đến giờ, số tai nạn giao thông thảm khốc (tức chết tập thể hay đụng nhau hàng loạt) cũng gia tăng đến mức đáng ngại. 6 tháng đầu 2011, có hàng trăm vụ nghiêm trọng mà nguyên nhân đều xuất phát từ xe tải!
Không phải ngẫu nhiên mà nhà cầm quyền hai tỉnh Đồng Nai và Lâm Đồng đã đồng loạt phản đối việc vận chuyển bauxite ngang qua tỉnh mình. Ngay những người dân không biết về các con số thống kê tai nạn giao thông cũng cảm nhận được nỗi lo trước hàng đoàn xe tải chở bauxite chạy suốt ngày. Tai nạn giao thông chắc chắn sẽ tăng lên nhiều lần, cầu đường chắc chắn sẽ xuống cấp, sinh hoạt ở các địa phương này sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Và chưa kể là ô nhiễm môi trường trên tuyến đường vận chuyển bauxite.
Có người sẽ nói rằng: "Đường xấu, đường hư thì tập đoàn Than và Khoáng sản sẽ bỏ tiền ra nâng cấp. Chuyện làm ăn của cư dân địa phương hay các hệ lụy thì chưa có khảo sát khoa học nào để đo lường. Chuyện ô nhiễm môi trường khi vận chuyển các loại sản phẩm bauxite chắc cũng có giải pháp để giảm thiểu" vân vân…
Cứ cho là như thế. Nhưng, tính mạng của người dân thì liệu có thể dùng tiền lời bauxite để mua lại được không?
Đây sẽ là nỗi ám ảnh thường trực cho người dân trong vùng về tai nạn giao thông hằng ngày.
Phan Văn Tú
No comments:
Post a Comment