Friday, November 6, 2020

BÀN NGANG TÁN DỌC: Chuyện nóng hổi – bầu cử ở Mỹ đang … đếm phiếu

Bàn Ngang Tán Dọc

Sự kiện: Tuy ngày bầu cử 3/11 chính thức đã đi qua, nhưng chưa có kết quả cuối cùng, vậy những chuyện gì đang diễn ra?…..

KỊCH BẢN

MN- Hello, chào anh BC và anh HS, hai anh đang xem TV hay trên Computer vậy? Coi bộ còn lâu mới có kết quả bầu cử chính thức, việc này làm cho mọi người nôn nao chờ đợi. Hai anh có thông tin gì mới không?

HS – HS cũng như MN và bao nhiêu người khác đều theo dõi việc kiểm phiếu đang diễn ra ở những tiểu bang xôi đậu, và đặc biệt chỉ chú ý đến chức vụ tổng thống chứ ít ai chú ý đến các chức vụ khác như thượng nghị sĩ, dân biểu liên bang và các thống đốc tiểu bang nữa.

BC- Chào MN và chào anh HS. Điều ấy là chính xác, vì chức vụ TT của nước Mỹ người đứng đầu hành pháp nên rất quan trọng đối với toàn bộ sinh hoạt chính trị của quốc gia.  Bên cạnh đó là cơ quan lập pháp gồm hai viện quốc hội. Cho đến lúc này Đảng Dân Chủ có 47 thượng nghị sĩ, bên CH có 48 TNS, cùng với 2 TNS độc lập. Có lẽ kết quả sau cùng đảng CH vẫn chiếm đa số ở Thượng Viện. Còn Hạ Viên vẫn nằm trong tay đảng Dân Chủ với 226 dân biểu và CH có 209 dân biểu.

MN- MN biết có một dân biểu người Mỹ gốc Việt duy nhất ở Hạ viện Hoa Kỳ cũng vừa tái đắc cử, đó là bà Stephanie Murphy, có tên Việt Nam là Đặng Thị Ngọc Dung, bà thuộc tiểu bang Florida và là một dân biểu theo đảng Dân Chủ. Còn tại bang Massachusetts, bà Trâm Trần nữ dân biểu  tiểu bang cũng vừa dành được chiến thắng thêm một nhiệm kỳ 2 năm nữa. Còn các ứng cử viên người Mỹ gốc Việt ở các bang khác MN chưa có đầy đủ thông tin.

HS- Trong cuộc bầu cử 2020 này có 11 tiểu bang bầu lại thống đốc, kết quả sơ khởi Cộng Hòa thắng 8 tiểu bang, bên Dân Chủ được 3. Như vậy hiện có 27 thống đốc Cộng Hòa và 23 thống đốc thuộc dảng Dân Chủ. Ngoài ra còn có thống đốc đảo Guam và Virgin Islands cũng thuộc đảng Dân Chủ kiểm soát. Cho đến lúc này một số tiểu bang vẫn chưa kiểm phiếu xong, nên có thể kết quả sau cùng sẽ thay đổi. Chúng ta hãy chờ xem.

BC- Đúng vậy, đó là những gì đang diễn ra ở một số tiểu bang chưa có kết quả sau cùng, có người gọi đó là những tiểu bang “chiến địa – Battle ground” hay “swing sates”. Chúng ta gọi là tiểu bang xôi đậu cho dễ hiểu. Đó là Wisconsin, Michigan, Pensylvania, North Carolina, Gorgia, Arizona và Nevada. Căn cứ vào những thông tin hiện nay thì có thể phải mất cả tuần mới đếm xong phiếu, đặc biệt là bang North Carolina.

MN- Đó là nói chuyện đếm phiếu thôi, còn có chấp nhận kết quả do tiểu bang công bố hay không, lại là một chuyện khác. Vì hiện nay có những khiếu nại về thủ tục bầu cử và cách thức kiểm phiểu ở các tiểu bang này. Các anh cũng biết, có 2 khuynh hướng trái ngược nhau vể việc bầu cử năm nay, bên phía Dân Chủ thì cho rằng vì đang có dịch Vũ Hán, nên chủ trương bầu cử bằng thư qua bưu điện. Còn bên Cộng Hòa thì chủ trương đến phòng phiếu bầu trực tiếp. Thế là cuộc bầu cử diễn ra bằng cả hai cách. Dĩ nhiên việc bầu qua bưu điện làm cho việc đếm phiếu sẽ mất nhiểu thời gian hơn.

HS – Việc mất thời gian chỉ là một yếu tố thôi, yếu tố bên Cộng Hòa khiếu nại là cách thức xác minh những lá phiếu gửi qua bưu điện ấy có chính xác không, và con dấu bưu điện đóng trên các bao thư ấy có đúng ngày giờ khi kết thúc bầu cử ngày 3 tháng 11 như luật định hay không. Có cách nào bảo đảm con dấu bưu điện ấy là thật? Những chi tiết ấy cho đến nay chưa được làm rõ, cho nên việc tranh chấp có thể phải phân xử tại tòa án thôi.

BC – Chúng ta cũng nên hiểu qua về tiến trình bầu cử tại Mỹ để biết tại sao có những trục trặc đang diễn ra. Đặc biệt là bầu cử năm nay. Cách thức tiến hành bầu cử thì hầu như các tiểu bang đều giống nhau. Ai muốn tham gia bầu cử thì phải ghi danh, theo luật thì chỉ có công dân Hoa Kỳ mới có quyền bầu cử, nhưng khi ghi danh thì ít khi đòi hỏi người ghi danh phải xuất trình tờ chứng minh công dân, mà thường thì chỉ cần đưa bằng lái xe là đủ. Còn việc bầu cử thì có quyền bầu bằng thư. Hầu hết các tiểu bang đều cho phép, với điều kiện cử tri phải yêu cầu. Nhưng năm nay lá phiếu được gửi cho tất cả cử tri mà không cần phải yêu cầu. Nếu không yêu cầu được bầu khiếm diện, thì cử tri sẽ phải bầu tại phòng phiếu gần nơi cư ngụ. Tại phòng phiếu cử tri có quyền chọn cách bầu bằng lá phiếu hay bầu bằng máy, nếu quận hạt ấy có trang bị dụng cụ này.

MN- Tuy nhiên ngay trong ngày bầu cử, cử tri cũng có thể đến bất cứ phòng phiếu nào để ghi danh và bầu phiếu tại đó. Loại phiếu này gọi là Phiếu Tạm “Provisional ballot”. Do đó có  7 trường hợp bỏ phiếu khác nhau cần phải phân biệt: 1 là bầu tại phòng phiếu, 2 là bầu qua máy tại phòng phiếu, 3 là gửi lá phiếu qua bưu điện trước ngày hết hạn, 4 là nhận phiếu qua bưu điện, nhưng không gửi đi mà đem đến phòng phiếu, 5 nhận phiếu qua bưu điện nhưng đổi ý đến bầu tại phòng phiếu, trường hợp này phải đổi lấy lá phiếu mới tại phòng phiếu, 6 là nếu không đem theo lá nhiếu thì phải thông báo để nhân viên phụ trách ghi vào bản danh sách cử tri, và 7 là ghi danh và bầu ngay tại phòng phiếu. Vì phải sắp xếp bầu cử phức tạp như thế nên rất dễ xẩy ra những sai sót kỹ thuật dẫn tới những tranh tụng pháp lý.

HS- Thông thường thì các cuộc bầu cử ở HK vẫn diễn ra êm thắm, việc thắng hay thua là chuyện phải xẩy ra. Một khi kết quả quá sít sao (dưới 1%) của tổng số cử tri, bên thua có quyền yêu cầu đếm phiếu lại. Đặc biệt năm nay việc bầu bằng thư rất nhiều và số người tham gia cũng vượt kỷ lục, nên sẽ có nhiều cuộc khiếu nại và kiện tụng.

BC- Cuộc bầu cử này còn nhiều điều chúng ta chưa bàn đến được, nhưng đã hết giờ, nên xin hẹn lại lần tới vậy.

No comments:

Post a Comment