Phi hành gia trở về trái đất và trạm Không Gian Quốc Tế ISS

Bàn Ngang Tán Dọc

Sự kiện: Hôm 19/3/2025 Phi thuyền SpaceX Crew Dragon đã thành công đem 2 phi hành gia từ Trạm Không Gian Quốc Tế ISStrở về trái đất an toàn, thật là một kỳ tích rất đáng ca ngợi!

Kịch Bản:

ML- Chào anh TH và anh HD. Hai anh biết không, ML rất dốt về khoa học, nhưng lại mê theo dõi những phi thuyền bay trong không gian từ khi phi thuyền con thoi Challenger bị nổngày 28.1.1986 khiến 7 phi hành gia Mỹ thiệt mạng. Thế hai anh có theo dõi phi thuyền Crew Dragon của SpaceX do ông Elon Musk làm chủ, vừa thành công đem đươc 2 phi hành gia từ Trạm Không Gian Quốc Tế ISS trở về trái đất không?

HD- Ghê chưa, ai nói chị ML chỉ thích hát nhạc Bolero và ca cải lương của ông Sáu Lầu thôi đâu, chị còn theo dõi hoạt động của NASA và các hoạt động không gian nữa chứ. HD xin ngã mũ kính chào chị ML!

TH- Chào chị ML và anh HD. Chị ML nhắc đến thảm hỏa của NASA năm 1988, làm TH nhớ lại mấy cái loa tuyên truyền của CSVN lên mặt ca tung phi thuyền Soyuzcủa Nga và chê bai phi thuyền  con thoi của Mỹ. Vì lúc ấy TH còn đang ở VN, nên biết rất ít về NASA. Mấy hôm nay TH cũng theo dõi con tàu Crew Dragonđưa hai phi hành gia là Butch Wilmore và Sunita Williams, những người đã bị mắc kẹt trên ISS suốt 9 tháng, trở về Trái Đất, đó là một thành công vang dội, làm cho Nước Mỹ hãnh diện và thế giới vui mừng nữa đấy!

ML- Hai anh biết không ngày 5/6/2024, Wilmore và Williams đãđược phi thuyền Starliner của Boeing đưa đến Trạm ISS. Họ dự định sẽ quay trở lại Trái đất sau 8 ngày thôi, nhưng tàu Starliner bị rò rỉ khí heli và hỏng động cơđẩy nên họ đã bị kẹt trong ISS hơn 9 tháng trời. Nay được trở về , thật là điều đáng mừng. Nhân tiện ML đề nghị chúng ta tìm hiểu chút xíu về Trạm Không Gian Quốc Tế ISS. Hai anh có đồng ý không?

HD- Đó là ý tưởng hay. Theo HD biết thì Trạm Không Gian Quốc Tế (International Space Station - ISS) là dự án hợp tác giữa 5 cơ quan không gian gồm: một làNASA (Mỹ), hai là Roscosmos (Nga, ba là JAXA (Nhật Bản),bốn là ESA (Châu Âu) và năm là CSA (Canada). Trạm được thiết kế và xây dựng theo dự án Freedom của Mỹ từ năm 1980. Sau khi Liên Xô sụp đổ, Mỹ và Nga hợp tác, kết hợp trạm Mir-2 của Nga, Module Columbus của châu Âu và Module Kibo của Nhật Bản thành một dự án chung.Ngày 20/11/1998: Module đầu tiênđược phóng lên quỹ đạo, đánh dấu sự khởi đầu sứ mạng  của ISS.Ngày 2/11/2000 Phi hành đoàn đầu tiên lên ISS, bắt đầu quá trình hoạt động liên tục của trạm. Trạm dự kiến hoạt động đến 2030, sau đó có thể được thay thế bởi trạm thương mại hoặc trạm Lunar Gateway (quỹ đạo Mặt Trăng).

TH- Sứ mạng chính của ISSlà nghiên cứu khoa học:Thực hiện các thí nghiệm trong môi trường không trọng lực về y học, sinh học, vật lý, công nghệ không gian. Nghiên cứu ảnh hưởng của không gian lên cơ thể con người để chuẩn bị cho sứ mệnh lên Sao Hỏa.Kiểm tra các hệ thống hỗ trợ sự sống, tấm pin năng lượng mặt trời, động cơđẩy và các vật liệu mới.Tạo điều kiện cho các quốc gia hợp tác trong khoa học vũ trụ.Giáo dục và truyền cảm hứngcho sinh viên, tổ chức các sự kiện giáo dục, và truyền cảm hứng cho thế hệ mới về thám hiểm không gian.Chuẩn bị cho các sứ mệnh liên hành tinh...v.v

ML- Trạm  (ISS)là công trình nhân tạo lớn nhất trên quỹ đạo, có kích thước: Chiều dài73 mét, rộng 109 mét (tính cả tấm pin năng lượng mặt trời),cao 20 mét. Trọng lượng là 420 tấn. Thể tích bên trong là 388 mét khối (tương dương một máy bay Boeing 747). Tốc độ bay quanh Trái Đất là28,000 km/giờ, hoàn thành quỹ đạo trái đất  khoảng 90 phút.ISS bay cách mặt đất khoảng 400 km.

HD- Về tiện nghi, dù là phòng thí nghiệm, nhưng bên trong ISS vẫn được trang bị đầy đủ các tiện nghi để giúp phi hành gia sống và làm việc trong môi trường không trọng lực, có kho đồ ăn, nước uống. Thức ăn chủ yếu là đồ ăn đóng gói, đông khô hoặc đóng hộp để giữ được lâu. Chủ yếu là súp, thịt hầm, cơm, mì, trái cây sấy khô. Thức ăn

dạng ống (như kem đánh răng) cho các món nhưsúp. Có thứcăn nhẹ như  protein, các loại hạt.Gia vị: Chỉ có dạng lỏng (nhưsốt, tương ớt, mật ong) vì dạng bột có thể bay lung tung trong môi trường không trọng lực. Về nước uống trên trạm ISS: Chủ yếu được tái chế từ nước tiểu, hơi nước và mồ hôi của các phi hành gia, qua hệ thống lọc tân tiến. Ngoài nước lọc, phi hành gia có thể uống cà phê, trà, nước trái cây (đóng gói dưới dạng túi có ống hút).

TH- Về tắm rửa và vệ sinh cá nhân trên ISS: Vì không có trọng lực nên nước không thể chảy xuống như trên Trái Đất dược, đi vệ sinh phải dùng hệ thống hút chân không. Phân và nước tiểu được tái chế thành nước uống sau khi lọc sạch.Chất thải rắn được đóng gói đưa về Trái Đất hoặc đốt cháy khi đi vào bầu khí quyển.Tắm rửa và vệ sinh cá nhân: ISSkhông có vòi sen vì nước sẽ bay lơ lửng, nên phi hành gia lau người bằng khăn ướt và dùng dầu gội không cần nước.Kem đánh răng và bàn chải sử dụng như bình thường, nhưng phải nuốt kem đánh răng thay vì nhổ ra như khi sống trên mặt đất!

ML- Việc ngủ nghỉ của các phi hành gia trên ISS:Mỗi phi hành gia có một khoang ngủ nhỏ, có túi ngủ gắn vào tường để không bị trôi đi.Họ ngủ 8 tiếng mỗi ngày theo múi giờ GMT. Tóm lại, ISS có đầy đủ tiện nghi để giúp phi hành gia sống và làm việc trong nhiều tháng, nhưng do môi trường không trọng lực, mọi thứ đều phải được thiết kế đặc biệt để bảođảm hoạt động ổn định!

HD- Nói chung, các phi hành gia sống và làm việc trên trạm quốc tế là những người đã được huấn luyện và đào tạo để thích nghi với điều kiện hết sức khó khăn như chúng ta vừa bàn đến. Do đó việc du hành vũ trụ để  sống ở mặt trăng, ở sao hỏa hay các hành tinh khác, coi bộ còn rất lâu, và cũng chẳng thoải mái như chúng ta đang sống trên địa cầu này đâu.

TH- Đúng thế, khả năng và tuổi thọ của con người rất khó, nếu không muốn nói là không thể du hành từ ngôi sao này sang hành tinh khác trong vũ trụ bao la này được. Thôi thì chúng ta cứ sống thoải mái trong điều kiện tự nhiên như tạo hóa đã an bài thì hạnh phúc hơn.  Anh em chúng ta xin tạm dừng tại đây. Xin hẹn gặp quí thinh giả trong một đề tài khác.