LỜI CUỐI CHO BAUXITE

Ngày 29.09.2011

HS: Dự án khai thác bauxite Tây nguyên đến hôm nay đã chứng tỏ là một chủ trương sai lầm của đảng cộng sản VN về cả 3 mặt kinh tế, môi trường và quốc phòng. Chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài viết dưới đây của nhà văn Nguyễn Quang Lập, qua sự trình bày của anh Nguyên Khải.

Cho dù dự án Bauxite Tây Nguyên còn kéo dài bao lâu  nữa, cũng như Vinashin, người ta vẫn có thể đặt dấu chấm hết được rồi. Nói như ông Tô Văn Trường: “Lối ra rẻ nhất và cũng là có lợi nhất cho đất nước là đình chỉ và tiến tới xóa sổ dự án bauxite Tây Nguyên”.

Ấy là ông Tô Văn Trường chỉ nói riêng về mặt kinh tế, vì sự thảm bại về kinh tế của Bauxite Tây Nguyên là không thể chối cãi. Khi nhà nước bỏ ra 4000 tỷ đồng cho tập đoàn Than và Khoáng sản VN nợ để nâng cấp quốc lộ 20 để nhà máy Tân Rai vận chuyển alumina, thì không cần phải đi thi toán quốc tế, người ta cũng thừa biết Bauxite Tây Nguyên không thể trả được món nợ này. Bởi vì nếu tính cả tiền thuế thì tập đoàn này đã không còn có một xu lãi nào, lấy đâu ra tiền để trả nợ?

Ông Tô Văn Trường nói rất đúng: ”Theo Tập đoàn Than và Khoáng sản VN, nếu cộng cả chi phí cải tạo, nâng cấp các tuyến đường tỉnh lộ, quốc lộ vào các dự án bauxite thì dự án sẽ không còn hiệu quả kinh tế và nguồn vốn hiện nay cho dự án đang gặp khó khăn. Các tính mập mờ, cố tình lờ đi trong tính toán về kinh tế của tập đoàn còn thể hiện ở chỗ dỡ bỏ thuế thì dự án có lãi, nếu để thuế thì không có lãi”  Như vậy là rõ rồi! Nhà nước sẽ bảo lãnh theo cách đánh thuế 0%, cho đáo nợ hay giãn nợ, cuối cùng rồi treo nợ, thế là xong. Cứ nhìn sang Vinashin thấy chính phủ cứu nó như thế nào thì sẽ biết chính phủ sẽ cứu Bauxite Tây Nguyên theo cách đó. Rõ như ban ngày ấy mà.

Nhưng câu chuyện bauxite Tây Nguyên không chỉ là kinh tế. Nếu chỉ thuần kinh tế như Vinashin thì sẽ không có Kiến nghị 2009, Kiến nghị 2010 của hàng ngàn nhân sĩ trí thức trong và ngoài nước. Sẽ không có hẳn một trang mạng Bauxite ròng rã 4 năm trời kiên trì phản biện để đến nỗi đài truyền hình VTV1 gọi họ là “bọn phản động”.  Sở dĩ ông Tô Văn Trường nói “dự án bauxite Tây Nguyên là một dự án gây chia rẽ sâu sắc nhất trong lòng người dân Việt Nam”, chính vì nó liên quan đồng thời cả ba vấn đề sinh tử của đất nước: kinh tế, môi trường và quốc phòng. Ấy là chưa kể văn hóa Tây Nguyên bị bào mòn, bị xâm hại đến thế nào.

Kinh tế coi như xong rồi. Thế còn môi trường thì sao? Bauxite Tân Rai vừa đưa vào sản xuất nhưng rò rỉ hóa chất ra môi trường vừa xảy ra. Ông Bùi Công Liên, phó giám đốc công ty Trà giống Cao Nguyên ở khu 6, thị trấn Lộc Thắng, cho biết: “Vào cuối tháng 7, nguồn nước từ nhà máy alumina chảy ra có mùi hắc, sủi bọt và có độ nhờn. Nguồn nước này đổ vào hồ nước rộng khoảng 20 mẫu của công ty, khiến cá chết nổi trắng hồ và không thể dùng nước để tưới cho hơn 100 mẫu trà và cà phê”.

Tờ báo Tuổi trẻ đăng tin đàng hoàng nhé, chứ không phải là các báo “rác rưởi” đăng tin đâu nhé! Cứ nhìn vào bức ảnh chụp Nước nhiễm hóa chất từ dự án bôxit Tân Rai chảy ra môi trường với bọt trắng xóa, không ai không giật mình tự hỏi: vừa mới đưa vào sản xuất đã thế này, thì năm mười năm nữa rồi sẽ ra sao đây? Đấy là chưa nói đến mối nguy hiểm tiềm tàng, là những quả bom bùn đỏ đang treo trên lơ lửng trên đầu đất nước.

Cuối cùng là quốc phòng. Tình trạng lao động nước ngoài, nói thẳng ra là lao động TQ,  không có giấy phép đang tràn ngập như hiện nay thì ai dám bảo đảm họ chỉ là những người lao động?

Ngày xưa Trung Quốc có đội quân gọi là sương quân. Đấy là những người lính được huấn luyện bài bản rồi cho về quê quán làm ăn, khi cần thì giao vũ khí cho họ là họ chiến đấu được ngay.  Đã từ lâu người ta nghi ngờ các công nhân lao động Trung Quốc (kể cả có phép, lẫn không phép) chính là những người lính sương quân. Có bao nhiêu sư đoàn sương quân Trung Quốc trên đất nước ta là bấy nhiêu con ngựa thành Troy đấy. Có thể thấy rất rõ là có ít nhất hai con ngựa thành Troy ở Nhân Cơ và Tân Rai, cùng với những con ngựa thành Troy ở Cao- Bắc - Lạng, ở đồng bằng sông Cửu Long. Chúng đang tạo ra thế chân vạc rất nguy hiểm, nhờ đó mà ông Khổng Minh thời Tam Quốc đã đánh đâu thắng đó.

Làm  Bauxite Tây Nguyên chẳng được cái gì, thiệt hại về kinh tế, ô nhiễm về môi trường, nguy hiểm về quân sự, đến đứa con nít cũng biết. Vậy người ta có đóng cửa Bauxite Tây Nguyên không?

Câu trả lời là không, không bao giờ, không đời nào. Cũng như Vinashin, người ta sẽ chèo chống đến cùng để giữ cho được Bauxite Tây Nguyên. Vì sao ư? Quá dễ để có câu trả lời. Nhưng như một ông quan đã than thở với mình:  "Nói ra dễ bị tù tội lắm em ạ, ai dại như thế".

Mình cũng chả dại, vì thế mình mới viết lời cuối cho Bauxite, coi như ai điếu cho cái thời  mình đang sống vậy. “Đường xa nghĩ nỗi sau này mà kinh”. Kinh thì kinh thật nhưng chắc là không còn xa nữa đâu!

Nguyễn Quang Lập