Một nhân vật được xem là người đi tiên phong trong việc dùng tiếng Việt để viết lý luận.
Cụ là người có tinh thần dân tộc, ôm ấp chủ nghĩa quốc gia theo khuynh hướng ôn hòa, lấy việc canh tân văn hóa làm sống lại hồn nước và là người đã nói câu bất hủ:
“Truyện Kiều còn, tiếng ta còn.Tiếng ta còn, nước ta còn”.
Ngoài ra, Cụ còn là tác giả và là dịch giả nhiều cuốn sách văn học, triết học, cách ngôn, ngụ ngôn, tùy bút…
Trong tiết mục “Danh nhân nước Việt” tuần này, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài “Thượng thư Phạm Quỳnh” của Việt Thái qua giọng đọc của Minh Nguyệt để chấm dứt chương trình phát thanh tối hôm nay.
Phạm Quỳnh hiệu là Thượng Chi, bút danh là Hoa Đường, Hồng Nhân, sinh ngày 30/1/1893 tại Hà Nội. Quê quán cha mẹ ở làng Lương Ngọc, phủ Bình Giang, tỉnh Hải Dương, trong một ngôi làng khoa bảng có truyền thống hiếu học.
Mặc dù mồ côi cha mẹ từ thuở nhỏ, Cụ cố gắng học và đỗ đầu bằng Thành Chung.
-Năm 1908, Cụ làm việc ở Trường Viễn Đông Bác Cổ tại Hà Nội.
-Năm 1916, Cụ cộng tác với một số tờ báo có uy tín, sau đó làm chủ bút của tờ Nam Phong Tạp Chí từ năm 1917 đến năm 1932.
-Từ năm 1924 đến năm 1932, Cụ là giảng viên Trường Cao Đẳng Hà Nội.
-Ngày 2/5/1919, Cụ sáng lập và giữ chức Tổng thư ký Hội Khai Trí Tiến Đức.
-Năm 1922, với tư cách đại diện cho Hội, Cụ sang Pháp tham dự Hội chợ triển lãm Marseille, làm diễn giả ở Ban Chính trị và Ban Luân lý của Viện Hàn Lâm Pháp về Dân tộc và Giáo dục.
-Năm 1924, Cụ được mời làm Giảng viên về văn hóa cho khoa Bác ngữ học tại trường Cao đẳng Hà Nội và làm Trợ bút tờ báo France - Indochine.
-Từ năm 1925 đến 1928, Cụ làm Hội trưởng Hội Trí Tri Bắc Kỳ.
-Năm 1926, Cụ làm việc ở Hội đồng Tư vấn Bắc Kỳ,đến năm 1929 được cử vào Hội Đồng Kinh tế và Tài chính Đông Dương.
-Năm 1930, Cụ đề xướng thuyết lập hiến, đòi người Pháp phải lập hiến pháp, để quy định rõ ràng quyền căn bản của người dân Việt Nam và nhà cầm quyền.
-Ngày 11/11/1932, khi vua Bảo Đại lên thay Khải Định, Cụ được triều Nguyễn triệu vào Huế tham gia chính quyền. Từ đó, Cụ ngưng làm chủ bút tờ Nam Phong Tạp Chí.
Tại Huế, trong thời gian đầu, Cụ làm việc tại Văn phòng Ngự Tiền, sau đó làm Thượng thư Bộ Học và cuối cùng giữ chức vụ Thượng thư Bộ Lại từ năm 1944 và 1945.
-Ngày 9/3/1945, Nhật đảo chánh Pháp, chính phủ Trần Trọng Kim được thành lập. Cụ về sống ẩn dật tại huyện Phủ Cam, Huế.
-Ngày 23/8/1945, Cụ bị Việt Minh bắt giam và bị hạ sát vào ngày 6/9/1945, cùng với Tổng đốc Quảng Nam là cụ Ngô Đình Khôi (anh ruột của Tổng thống Ngô Đình Diệm).
-Năm 1956, thi hài Cụ được tìm thấy trong khu rừng Hắc Thú, sau đó được cải táng trong khuôn viên chùa Vạn Phước, Huế.
Suốt hơn 50 năm hoạt động, Cụ Phạm Quỳnh đã để lại cho hậu thế một kho tàng văn học với nhiều tác phẩm, đặc biệt là câu nói nổi tiếng: “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn, nước ta còn”.
-Ngày 8/1/1945 trong thư gửi Đô đốc Decoux và Tổng toàn quyền Mordant, ông Healewyn là Thống sứ Trung Kỳ đã báo cáo về Cụ Phạm Quỳnh như sau:
“Vị Thượng thư này đã chiến đấu suốt cuộc đời mình bằng ngòi bút và bằng lời nói, không bằng vũ khí để chống đối sự bảo hộ của Pháp, khôi phục lại quyền hành của triều đình Huế và tranh đấu để người Việt Nam nắm vận mệnh của đất nước mình... Con người đó là một chiến sĩ kiên cường và bất khuất cho nền độc lập của Việt Nam và đừng hy vọng xoa dịu lòng yêu nước đó bằng cách bổ nhiệm ông ta vào một chức vị cao hoặc trả lương hậu hĩnh. Con người đó là một địch thủ đáng sợ trong việc chống lại sự đô hộ của chúng ta và ông ta sẽ trở thành một kẻ thù không khoan nhượng”.
****
Phạm Quỳnh là vị quan Thượng Thư của triều Nguyễn, là người đi tiên phong trong việc quảng bá Quốc Ngữ, dùng chữ Việt thay chữ Nho và Pháp trong văn chương và sách khảo cứu. Cụ đấu tranh bất bạo động, nhưng không khoan nhượng đối với việc đòi lại độc lập, tự chủ cho Việt Nam, dùng chủ nghĩa Quốc Gia và chủ trương Quân chủ Lập Hiến chống lại sự bảo hộ của Pháp.
Trong giai đoạn bị thực dân Pháp đô hộ, nước Việt sản sinh nhiều nhà ái quốc. Cũng như cụ Phan Chu Trinh, cụ Phạm Quỳnh đã tận dụng ngôn ngữ và kiến thức của người Pháp để đấu tranh chống thực dân Pháp, từng bước giành lại nền độc lập và tự chủ cho nước nhà.
Cả 2 Cụ đều bị Cộng Sản lên án là thỏa hiệp với Pháp, nhưng sau một thế kỷ, mọi người đều thấy con đường đấu tranh này quá tốt. Ít ra, không dẫn đến cái chết của vài triệu người Việt trong 2 cuộc chiến khốc liệt do đảng CSVN đề xướng.
Công bằng mà nói, cụ Phạm Quỳnh chưa làm điều gì trái đạo nghĩa, chưa có hành động phản quốc để phải lãnh án tử hình.Việc giết hại cụ Phạm Quỳnh, một nhân tài lỗi lạc của đất nước, là một tội ác của đảng CSVN đáng bị phỉ nhổ.
Mặc dù Cụ không đạt thành tâm nguyện, nhưng điều an ủi là tên tuổi của Cụ đã đi vào lịch sử và trong lòng người Việt mãi mãi về sau!
No comments:
Post a Comment