Đại tư mã Ngô Văn Sở

Danh Nhân Nước Việt

Kính thưa quý thính giả,

Khi quân Mãn Thanh và bè lũ tay sai Lê Chiêu Thống bị quét sạch khỏi bờ cõi, một vị tướng trấn thủ thành Thăng Long có công lớn trong việc trấn áp các thế lực phản loạn, thiết lập trật tự mới cho đất Bắc Hà. Ông là một trong Tứ Kiệt, được xem là hổ tướng ở vùng Diên Khánh (tức Phú Yên, Khánh Hòa và Ninh Thuận ngày nay).

Trong tiết mục “Danh nhân nước Việt” tuần này, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài “Đại tư mã Ngô Văn Sở” của Việt Thái qua giọng đọc của Minh Nguyệt để chấm dứt chương trình phát thanh tối hôm nay.

“Tướng quân chiến mã kim hà tại?

Dã thảo nhàn hoa mãn địa sầu”.

Đó là hai câu thơ cảm vịnh về các danh tướng Tây Sơn của Nguyễn Trọng Trì, tác giả cuốn Tây Sơn Lương Tướng ngoại truyện. Trong sách viết, Ngô Văn Sở, Võ Văn Dũng, Trần Quang Diệu và Bùi Thị Xuân đều là danh tướng, được người đương thời gọi là Tứ Kiệt.

Ngô Văn Sở còn có tên là Lê Hồng Chấn, người làng Bình Thạnh, huyện Tuy Viễn, phủ Quy Nhơn. Tổ tiên ông là người Trảo Nha, huyện Thiên Lộc di cư vào huyện Tây Sơn. Thuở nhỏ ông theo học võ với Đô thống Ngô Mạnh.

Năm 1773, Ngô Văn Sở được cử làm Chinh Nam Đại tướng quân cùng Lê Văn Lộc, Lê Văn Hưng, đánh chiếm 3 phủ Phú Yên, Diên Khánh, Bình Thuận.

Khi Tôn Sĩ Nghị kéo 20 vạn quân sang xâm lược, Ngô Văn Sở sáng suốt nghe theo kế hoãn binh của học sĩ Ngô Thời Nhiệm, kéo quân vào đóng giữ Tam Điệp để bảo toàn lực lượng rồi cử Nguyễn Văn Tuyết về Phú Xuân cấp báo.

Đến mùng 5 Tết Kỷ Dậu, vua Quang Trung và đại quân Tây Sơn tiến vào thành Thăng Long, sau khi đánh trận Ngọc Hồi giết chết Hứa Thế Hanh, phá quân Tàu ở trận Đống Đa làm cho Sầm Nghi Đống tự tử và Tôn Sĩ Nghị phải vứt bỏ ấn tín trốn chạy về nước.

Sau khi đại thắng quân Thanh, Ngô Văn Sở, Phan Văn Lân ở lại Thăng Long, tiếp tục trông coi 11 trấn Bắc Hà.

Khi vua Quang Trung băng hà, vua Quang Toản còn nhỏ, quyền hành bị rơi vào tay người cậu là Thái sư Bùi Đắc Tuyên. Kể từ đó, triều đình Tây Sơn bị chia rẽ trầm trọng.

Năm 1795, dù đã cố can gián nhưng Ngô Văn Sở vẫn không ngăn được Thái sư Bùi Đắc Tuyên hành hình tướng Lê Văn Hưng. Cho rằng Bùi Đắc Tuyên lộng quyền, Đại tư đồ Võ Văn Dũng đưa quân vây bắt và giết chết cha con Bùi Đắc Tuyên. Và vì cho rằng, Ngô Văn Sở cùng phe nhóm với Bùi Đắc Tuyên nên Võ Văn Dũng đã khép tội mưu phản, giả chiếu chỉ triệu hồi Ngô Văn Sở về Phú Xuân và giết chết. Vua Quang Toản biết Ngô Văn Sở bị oan nhưng cũng đành bất lực.

Hiện nay, Tây Sơn Tam kiệt được thờ trong viện bảo tàng Quang Trung tại huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, ngoài 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ còn có 6 vị văn thần, võ tướng được lập tượng thờ, gồm: Thiếu phó Trần Quang Diệu, Đô đốc Bùi Thị Xuân, Đại tư đồ Võ Văn Dũng, Binh bộ Thượng thư Ngô Thì Nhậm, Trung thư lệnh Trần Văn Kỷ, Đại tư mã Ngô Văn Sở. Trong đó, Đại tư mã Ngô Văn Sở là người duy nhất chịu tội chết từ khi nhà Tây Sơn đang trị vì, dù ông là đại công thần thời vua Quang Trung.

Theo sách Đại Nam Chính Biên liệt truyện, trước khi về lại Phú Xuân, trong buổi trao quyền cho Ngô Văn Sở, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ đã nói:

-Sở và Lân là nanh vuốt của ta. Dụng và Ngôn là lòng dạ của ta. Nhậm là bề tôi mới của ta. Nay ta lấy cái việc quân vụ và quốc chính của 11 trấn Bắc Hà ủy thác cho. Thuận cho theo tiện nghi mà làm việc, phải hợp đồng thương nghị với nhau, chớ vì cũ mới mà xa nhau.

Theo lời tuyên bố của Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ trong buổi trao quyền cho Ngô Văn Sở trước khi về lại Phú Xuân cũng đủ cho thấy tài năng, trí tuệ và sự tin cậy của Bắc Bình Vương đối với ông.

***

Triều đại Tây Sơn, đặc biệt là cuộc đại phá 20 vạn quân Thanh vào Tết Kỷ Dậu năm 1789 là một điểm son trong sử Việt. Không chỉ có tên tuổi vua Quang Trung đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc, mà các văn thần võ tướng xuất sắc thời này cũng được lưu truyền suốt hơn 200 năm qua, bất chấp nỗ lực - bôi xóa triều đại Tây Sơn - của vua Gia Long khi lập ra triều Nguyễn.

Cũng như đảng CSVN luôn phê phán nặng nề các triều đại phong kiến, nhưng dù có muốn bóp méo lịch sử đến đâu chăng nữa, họ cũng không thể bôi nhọ được những văn thần võ tướng đã đổ máu xương để giữ vững giang sơn Đại Việt. Những trung thần sẵn sàng quỳ xuống xin nhà vua chém đầu mình, chứ nhất quyết không chịu đầu hàng quân giặc, hay chấp nhận dâng một tấc đất nào cho Đại Hán để cầu hòa.

Chúng ta là thế hệ kế thừa, cảm thấy uất ức và hổ thẹn với các bậc tiền nhân, khi quê hương bị tập đoàn Cộng Sản cầm quyền dâng đất và nhượng biển đảo cho kẻ thù phương Bắc. Tai hại nhất là tập đoàn này đã phá hoại nền tảng đạo đức và văn hóa ngàn đời của dân tộc.

Họ luôn khom lưng cúi đầu trước ngoại bang mà không cảm thấy xấu hổ với các bậc tiền nhân, thì hiểm họa mất nước vào tay Tàu Cộng là chuyện không thể tránh khỏi. Và liệu có bao nhiêu người Việt nghĩ đến Quốc Nhục khi đất nước Việt Nam lại bị phương Bắc đô hộ thêm một lần nữa?