Sự sụp đổ của Liên bang Xô-viết năm 1991 đánh dấu sự cáo chung của chủ nghĩa cộng sản với tư cách là một ý thức hệ mang tính toàn cầu. Tuy nhiên, nhờ áp dụng chính sách cai trị bàn tay sắt, hoặc thực hiện đường lối cải cách kinh tế, hoặc kết hợp cả hai sách lược đó nên thế giới hiện vẫn còn 5 quốc gia mà trên danh nghĩa là theo ý thức hệ cộng sản – đó là Trung Quốc, Việt Nam, Bắc Triều Tiên, Cuba và Lào.
Ở Việt Nam, cố Uỷ viên Bộ Chính trị Trần Xuân Bách (1924-2006), người
từng cổ xuý mạnh mẽ cho công cuộc cải tổ theo xu hướng đa nguyên, đa
đảng khi còn đương chức, là một nhân vật như thế. Tuy nhiên, trong bối
cảnh đường lối cải cách, cấp tiến chưa trở thành một xu thế rõ rệt trong
Đảng CSVN, lực lượng bảo thủ vẫn còn áp đảo trên chính trường, Trần
Xuân Bách đã quá đơn độc. Và chỉ ba tháng sau bài phát biểu công khai
kêu gọi đa nguyên, đa đảng và cải tổ chính trị song song với cải cách
kinh tế, ông đã bị phê phán kịch liệt trong Hội nghị Trung ương 8 khoá
VI tháng 3 năm 1990 rồi bị trục xuất khỏi Bộ Chính trị và Ban Chấp hành
Trung ương.
Bị cô lập và gần như là bị quản thúc tại gia giữa lúc phong trào dân
chủ trong xã hội chưa kịp manh nha, Trần Xuân Bách im hơi lặng tiếng cho
đến khi trút hơi thở cuối cùng vào ngày 1/1/2006. Tuy sớm bị vùi dập,
nhưng tiếng nói của ông vẫn là phát pháo hiệu, không chỉ báo hiệu tương
lai dân chủ của đất nước, mà còn cho thấy tương lai đó có cả sự ươm mầm
và đóng góp quan trọng của chính những người nằm trong guồng máy của chế
độ độc tài cộng sản. Những gì ông nêu lên 27 năm trước cho đến nay vẫn
còn nguyên tính thời sự.
Kể từ đấy, công chúng Việt Nam vẫn mỏi mắt trông chờ một Trần Xuân
Bách mới. Và mặc dù phong trào dân chủ trong xã hội đã tương đối phát
triển, bối cảnh trong và ngoài nước đã thuận lợi, nhu cầu thay đổi đã
trở nên bức thiết, người ta vẫn chưa nhìn thấy bóng dáng của một nhân
vật như thế. Cho đến nay, Trần Xuân Bách vẫn là nhân vật cao cấp nhất
trong bộ máy lên tiếng đòi thay đổi một cách công khai và mạnh mẽ khi
còn đương chức.
Để lý giải cho thực trạng trên, từ hiểu biết khiêm tốn của mình, chúng tôi xin nêu ra vài nguyên nhân chủ yếu dưới đây:
1. Sự tha hoá của hệ thống.
Sau khi Đảng CSVN buộc phải tiến hành cái gọi là “Đổi mới” từ năm
1986, thực chất là chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang một
nền kinh tế tư bản hoang dã mà ở đó các nhóm lợi ích thoả sức tác oai
tác quái, guồng máy công quyền gần như ngay lập tức biến thành một cỗ
máy tham nhũng khổng lồ và hoạt động ngày càng trơn tru. Để leo lên đến
địa vị của những Hoàng Minh Chính, Trần Độ hay Trần Xuân Bách trong bộ
máy hiện hành, hầu như ai ai cũng đều dính líu đến tham nhũng, tiêu cực.
Đơn giản, nếu không như thế thì họ sẽ ngay lập tức bị loại ra khỏi “đội
hình”, sẽ không có tiền để “bôi trơn” chỗ này chỗ nọ trong những dịp
bầu bán, thăng bạt, v.v… Nghĩa là, khi công chúng còn chưa kịp nhận ra
được cái “tầm” của họ thì cái “tâm” trong con người họ đã bị tha hoá từ
lúc nào không hay.
2. Sự khuynh loát của lực lượng công an.
Chế độ cộng sản không chỉ là một hệ thống “đảng trị” mà còn mang đậm
bản sắc “công an trị”. Bộ máy công an thao túng gần như mọi mặt của đời
sống chính trị – kinh tế – xã hội của đất nước, khắp nơi đâu đâu cũng có
“tai mắt” (“đặc tình”) của họ.
Vì thế, bất kỳ biểu hiện “tự diễn biến, tự chuyển hoá” nào của đội
ngũ quan chức cũng đều khó thoát khỏi con mắt cú vọ của lực lượng “còn
đảng còn mình”, để rồi bị đội quân kiêu binh này nắm “thóp”, kiểm soát
và sẵn sàng vô hiệu hoá bằng đủ mọi mưu ma chước quỷ.
3. Sự thao túng của Bắc Kinh
Bên cạnh an ninh cộng sản, ở Việt Nam còn có sự hiện hữu của một đội
quân chuyên hoạt động trong bóng tối khác mà giới quan chức CSVN luôn
phải dè chừng – đó là Cục Tình báo Hoa Nam của Trung cộng. Đây là lực
lượng thường xuyên theo dõi, mua chuộc, gài bẫy, thu thập bằng chứng
phạm tội của giới quan chức Việt Nam… hòng khống chế, thao túng và biến
họ thành tay sai phục vụ đắc lực cho các ông chủ Trung Nam Hải, đồng
thời tìm cách vô hiệu hoá những nhân vật có xu hướng cải cách, thân
phương Tây hay chống Trung cộng.
Những bước ngoặt trong lịch sử nhân loại luôn mang đậm dấu ấn của
những cá nhân xuất chúng. Lịch sử Việt Nam cũng không nằm ngoài quy luật
đó. Hơn bao giờ hết, nhu cầu thay đổi ở Việt Nam đang ngày càng trở nên
cấp thiết, trong bối cảnh sự tồn tại của hệ thống hiện hành chỉ còn
tính bằng năm. “Thời thế tạo anh hùng”, một Trần Xuân Bách mới, hay thậm
chí một Boris Yeltsin của Việt Nam, sớm muộn gì cũng xuất hiện khi kết
cục tất yếu diễn ra./.
Lê Anh Hùng
No comments:
Post a Comment