Phỏng vấn ROBERT KAPLAN về vấn đề Trung Quốc xâm chiếm lãnh hải VN.

Thứ Sáu, ngày 16.05.2014

Như những bản tin trước chúng tôi đã loan. Trong những ngày qua, dư luận trong nước và quốc tế đặc biệt phẫn nộ về việc Trung Công ngang nhiên đặt dàn khoan HD-981 trong lãnh hải của Việt Nam. Không những thế, phía Trung Cộng còn huy động nhiều tốp máy bay, tàu quân sự uy hiếp và đâm vào tàu cảnh sát biển của VN khiến cho một số tàu bị hư hại cùng nhiều người khác bị thương. Liên tục chương trình là phần phỏng vấn của ký giả Inskeep với Robert Kaplan liên quan đến việc tranh chấp tại biển Đông trong tuần qua, với phần chuyển ngữ sẽ được Quang Nam và Hướng Dương gởi đến quý thính giả sau đây.

Inskeep: Tác giả Robert Kaplan vừa viết xong quyển sách mà ông đặt tên là "Vùng nước sôi của Châu Á". Và bây giờ chúng tôi nói chuyện với ông về diễn ảnh Trung Cộng đang dần dần từng bước lấn chiếm biển Đông bằng những dàn khoang, súng nước và các màn đụng tàu.

Thưa ông, tôi tự nghĩ có lẽ một phần trong cái nhìn của Trung Cộng là anh không muốn chiến tranh với với chúng tôi vì chúng tôi mạnh hơn anh, chúng tôi có thể làm tất cả những hành động lấn lướt ngoại trừ chiến tranh vì chúng tôi nghĩ chúng tôi có đặc quyền tại khu vực này. Đó có phải là lối suy nghĩ của Trung Cộng?

ROBERT KAPLAN: Đó là chính xác những gì họ đang suy nghĩ. Họ đang nghĩ rằng người Việt Nam về cơ bản không có thể bắn vào các tàu, không thể làm chìm các tàu, người Việt Nam sẽ không tấn công các giàn khoan dầu. Trung Quốc cũng đang giả định rằng Hoa Kỳ có thể đưa ra một hai lời tuyên bố mạnh mẽ, chắc chắn sẽ không vì Vịêt Nam mà khai chiến với Trung Cộng nhận được vào một cuộc xung đột với Trung Quốc về Việt Nam và không phải là công ty dầu mỏ, điều này cũng đúng luôn với các đại công ty dầu hỏa vì giao dịch của họ với Trung Cộng lớn hơn nhiều so với Việt Nam.

Inskeep: Và câu thành ngữ "có sở hữu trong tay là nắm hết 9 phần thắng về luật pháp". Nếu thực tế mà Trung Quốc đang đặt được dàn khoan dầu ở đây thì khu vực đó nghiểm nhiêm sẽ trở thành thuộc về Trung Quốc?

Kaplan: Vâng. Nó là một bước của Trung Quốc trong nhiều bước tấn chiếm biển Đông. Thêm vào đó, Trung Quốc muốn nói lên rằng, qua sự kiện tổng thống Hoa Kỳ Obama vừa công du các nước Nhật Bản, Phi Luật Tân, Mã Lai để củng cố việc liên minh với các nước trong vùng, và Trung Quốc muốn nói rằng họ không quan ngại cho lắm về việc này.

Inskeep: Chúng ta hãy nhìn tòan khu vực trên bình diện rộng hơn. Biển Đông là khu vực mà có rất nhiều nước đang tranh chấp chủ quyền?

Kaplan: Vâng. Tình hình rất là hỗn độn, nhiều quốc gia trong vùng đều tuyên bố chủ quyền trên một phần nào đó của biển Đông và đều này dẫn đến tình trạng là có nhiều khu vực nhiều quốc gia đồng nói là của mình. Và vì những tranh chấp này mà việc khai thác năng lượng tại vùng này bị hạn chế, dù rằng khu vực biển Đông được cho là nơi có chứa nhiều tài nguyên. Chúng ta đừng quên rằng chiến lược tối hậu của Trung Quốc là khống chế biển Đông để từ đó họ làm chủ hải trình đến Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, tương tự như Hoa Kỳ đã từng kiểm sóat vùng biển Carebbean trong thế kỳ 19 và đầu thế kỷ 20 để từ đó Hoa Kỳ vươn lên thành một cường quốc.

Inskeep: Có phải một phần vì thế giới gọi vùng biển này là biển Nam Trung Quốc, bởi vậy Trung Quốc có cái cớ để đòi chủ quyền?

Kaplan: Đó là chính xác những gì họ đang nói, và họ cho rằng họ không làm gì hơn những điều mà Hoa Kỳ đã làm tại vùng biển Caribbean hồi hơn 100 về trước.

Inskeep: Có nghĩa là Trung Quốc cho rằng, cũng giống như Hoa Kỳ đã từng khống chế vùng biển Caribbean, Trung Quốc có quyền khống chế biển Đông trong thời điểm hiện nay?

Kaplan: Vâng. Và Trung Quốc làm việc đó một cách kỹ càng từng bước chậm chạp là có lúc thì đặt một giàn khoan dầu ở chỗ này, có lúc thì tung ra tàu cắt dây cáp chỗ nọ. Tất cả để dần dần đạt được sự thống trị mà không bao giờ phải tốn một viên đạn mà quan trọng hơn là không cần phải đối đầu với Hoa Kỳ trong một cuốc chiến.

Lời dich: Về phía các chính khách của Hoa Kỳ mà ông có dịp nói chuyện, họ có quan ngại về vấn đề này không?

Kaplan:

Lời dịch: Vâng, họ rất quan tâm. Bởi vì bằng cách chính thức hoặc không chính thức Hoa Kỳ cam kết sẽ bảo vệ Nhật Bản, Đài Loan, Nam Hàn và Phi Luật Tân. nhưng nếu một khi những quốc gia này cảm thấy quân lực của Hoa Kỳ không đủ khả năng áp chế những hành động khiêu khích của Trung Cộng tại đây thì họ phải đánh giá lại sự liên minh với Hoa Kỳ và bắt buộc họ phải tương nhượng Trung Cộng.

Vâng, họ đang có. Bởi vì Hoa Kỳ cam kết chính thức hoặc không chính thức để bảo vệ Nhật Bản, quốc phòng của Đài Loan, quốc phòng của Hàn Quốc, quốc phòng của Philippines, và nếu có vẻ như Hoa Kỳ sức mạnh hải quân và không khí ngày càng ít liên quan đến những gì Trung Quốc đang thực sự làm trong các vùng biển, các quốc gia này sau đó sẽ phải đánh giá lại các liên minh của họ với Hoa Kỳ và có thể phải thực hiện giao dịch với Trung Quốc.

Inskeep: Theo ông thì hiện đang có một nguy cơ chiến tranh sẽ thật sự xảy ra không?

Kaplan: Tôi không tin như vậy. Chúng ta đang chứng kiến một chuổi sự kiện mang tính chất hình thức biểu dương lực lượng. Rằng là khi Trung Cộng đặc giàn khoan dầu thì Việt Nam gởi lực lượng tuần duyên. Họ đụng độ bằng súng nước. Tàu thuyền hai bên đụng nhau. Họ lên án lẫn nhau. Rồi họ ngừng lại. Và sau một thời gian thì dư luận cũng sẽ quên đi.

Tuy nhiên chúng ta cần nhớ một điều là trong những cuộc biểu dương lực lượng như thế này, nhiều sự việc có thể xảy ra ngoài sự kiểm soát của cả hai bên. Tai nạn có thể xảy ra, và khi đó cả hai đều không thể lùi bước. Vì vậy chiến tranh có thể xảy ra vì tai nạn trong lúc hai bên biểu dương lực lượng như thế này.

Inskeep: Cảm ơn ông.

***************

Original:

http://www.npr.org/2014/05/09/310947552/why-has-china-become-more-aggressive-toward-vietnam

The South China Sea is an area that's said to be rich in resources. Steve Inskeep talks to Robert Kaplan about the tension between China and Vietnam over the sea, and whether it may escalate.

Copyright © 2014 NPR. For personal, noncommercial use only. See Terms of Use. For other uses, prior permission required.

STEVE INSKEEP, HOST:

The writer Robert Kaplan wrote a book about the South China Sea. He calls it "Asia's Cauldron." And we talked about why it would be that China could slowly claim seascapes there using oil rigs, water canons and ship collisions.

I wonder if part of the Chinese thinking in a situation like that might simply be, you know you don't want a war with China 'cause we're a lot bigger than you and therefore, we can do everything short of war to push you around because we think we have rights here. Is that possibly what the Chinese are thinking?

ROBERT KAPLAN: That's exactly what they're thinking. They're thinking that the Vietnamese essentially cannot fire at these ships, cannot sink these ships, that the Vietnamese are not going to attack the oil rig. The Chinese are also assuming that the United States, while it might issue a strong statement or two, is certainly not going to get into a conflict with China over Vietnam; and neither are oil companies, given that there's just so much more business in China than in Vietnam.

INSKEEP: And is this an occasion where the old saying that possession is nine-tenths of the law applies; the fact that China would be there drilling oil means that in effect, it's going to become Chinese territory?

KAPLAN: Yes. It's just another layer of appropriation of contested sea space. Also, another thing China is doing - remember, President Obama was recently in the area shoring up alliances with Japan, with the Philippines, with Malaysia; and China is essentially saying here, we were not impressed.

INSKEEP: Let's pull back and figure out the broader region here. The South China Sea is an area that you have written about where there are quite a few countries - right? - that claim some part of it or all of it.

KAPLAN: Yes. Several countries' claims overlap with those of other countries and because it's disputed, there's been limited energy exploration, even though it is assumed that there are significant energy finds in the water. And keep in mind that China's ultimate strategic gain is to dominate the South China Sea so that it can then have easy access to the Indian Ocean and the wider Pacific in a similar way that the United States, by dominating the Caribbean in the 19th and early 20th century, made the United States a world power.

INSKEEP: Now, just to be fair to China, we are talking about a body of water that's called the South China Sea that's right off the Chinese coast. Is it possible that they are asserting their claim to the South China Sea because they have a legitimate claim?

KAPLAN: That's exactly what they say, and they claim that they're doing nothing, asserting nothing that the United States did not assert in the Caribbean a hundred or so years ago.

INSKEEP: Meaning that just as the United States effectively dominates the Caribbean, China expects to dominate the South China Sea.

KAPLAN: Yes. And it's doing it surreptitiously, step by subtle step, by putting an oil rig here, sending out Coast Guard cutters there - all to gradually gain dominance without ever having to fire a shot, and especially never having to engage the United States Navy in conflict.

INSKEEP: Are U.S. officials deeply concerned about this, ones that you speak with?

KAPLAN: Yes, they are, because the United States is committed - officially, unofficially - to the defense of Japan, the defense of Taiwan, the defense of South Korea, the defense of the Philippines. And if it looks as if the United States naval and air power is increasingly less relevant to what China is actually doing in these seas, these countries will then have to re-evaluate their own alliances with the United States and may have to make deals with China.

INSKEEP: Is there a genuine risk of war here?

KAPLAN: I do not believe so. There's a pattern of formulaic posturing where China sends an oil rig, the Vietnamese send Coast Guard vessels. They fire water cannons. They ram each other. They make statements. They back off. It goes out of the news for a while. But the danger is that when you compete for status and you posture, there's a chance that things will get out of hand; that there will be an incident, and neither side will be able to back down. So you could get into a war by accident, almost.

INSKEEP: Robert Kaplan, thanks very much.

KAPLAN: It's my pleasure.

INSKEEP: He's the chief geopolitical analyst for Strafor.