VIỆT NAM TUẦN QUA

Chủ Nhật, 12.06.2016

Kính thưa quý thính giả, để điểm lại những sự kiện nổi bật tuần qua xin mời quý thính giả theo dõi buổi hội luận giữa PV Hoàng Ân và PV Trường An.

PV Hoàng Ân: Xin cám ơn chị Mỹ Linh. Thưa anh TA, anh có ghi nhận như thế nào trước việc một tờ báo lề đảng phải gỡ bài viết về thủ phạm gây ra thảm họa cá chết hàng loạt tại VN?

PV Trường An: Thưa chị cùng quý thính giả của đài!

Được biết một tờ báo lề đảng đã gỡ bỏ bài viết có tựa đề "Nguyên nhân cá chết liên quan đến thủ phạm gây ra nguyên nhân đó" sau khi bài này được lan truyền nhanh chóng trên mạng.

Bài viết này xuất hiện trên tờ báo Giáo dục và Thời đại vào sáng hôm 7/6, nhưng vài tiếng sau đó đã bị gỡ bỏ. Theo đó bài viết mượn lời phát biểu của ông Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông, trong buổi họp báo hôm 2/6 là "nguyên nhân cá chết liên quan đến thủ phạm gây ra nguyên nhân đó, và việc xác định cần phải có đẩy đủ bằng chứng vi phạm pháp luật, nhất là pháp luật về môi trường". Thế nhưng không hiểu vì lý do gì mà bài báo này bị buộc phải gỡ bỏ, mặc dù không hề nêu tên tập đoàn Formosa là thủ phạm.

Cũng trong buổi họp báo nói trên, ông Tuấn cảnh cáo giới truyền thông lề đảng là phải "chấn chỉnh" tình trạng loan tin sai sự thật, gây tâm lý hoang mang, kích động dư luận, gây hỗn loạn an ninh xã hội.

Xin được nhắc lại là vào tháng trước, tờ báo Nông thôn Ngày nay bị phạt 140 triệu đồng và đình bản 3 tháng chỉ vì đăng tải hai bài viết về thảm họa cá chết ở ven biển miền Trung. Một bài có tựa đề là "Nhân dân mãi mãi là người đến sau" và bài "Lời than của các loài cá" của Nhạc sĩ Tuấn Khanh.

PV Hoàng Ân: Theo tôi được biết nhà cầm quyền VN đã chính thức lên tiếng bác bỏ đề nghị của Mỹ về việc trợ giúp điều tra về thảm họa cá chết. Xin anh vui lòng nói rõ hơn về vấn đề này để quý thính giả của đài được hiểu hơn?

PV Trường An: Đúng như chị vừa nói!

Phát biểu tại Học viện Nghiên cứu Chiến lược của Mỹ ở thủ đô Washington, đại sứ Mỹ tại VN cho biết là nhà cầm quyền Hà Nội đã thẳng thừng bác bỏ lời để nghị của Mỹ về việc trợ giúp điều tra thảm họa cá chết ở ven biển miền trung VN.

Đại sứ Ted Osius tiết lộ là ngay sau khi nhận được tin về hiện tượng cá chết, ông đã đề nghị với Hà Nội là nước Mỹ sẽ trợ giúp các phương tiện và kỹ thuật kiểm nghiệm để tìm ra nguyên nhân nhưng nhà cầm quyền VN thẳng thừng bác bỏ. Tuy nhiên ông Osius không nói rõ là lý do nào mà Hà Nội bác bỏ đề nghị trợ giúp từ phía Mỹ.

Nhận định về các cuộc xuống đường của người dân VN vào các ngày Chủ nhật vừa qua, ông Osius cho rằng là điều tốt nhưng không muốn can thiệp vào chuyện này mà chỉ phê phán sự đàn áp mạnh tay của Hà Nội đối với các cuộc biểu tình ôn hòa. Ông Osius nhấn mạnh rằng, đây là chuyện nội bộ giữa đảng cộng sản và người dân VN.

Một vấn đề khác mà ông Osius cũng nêu ra là cuộc tranh cãi về việc bổ nhiệm ông Bob Kerry, một cựu chiến binh tham chiến tại VN, làm chủ tịch hội đồng quản trị đại học Fullbright ở VN. Hiện nội bộ đảng CSVN đang tranh cãi về vấn đề này, chỉ vì ông Kerry dính líu đến vụ thảm sát thường dân ở xã Thạnh Phong, tỉnh Bến Tre, vào năm 1969. Vào tuần trước, bí thư thành ủy Sài Gòn, Đinh La Thăng, kêu gọi dư luận hãy gác bỏ quá khứ để hướng tới tương lai. Lời kêu gọi này đuợc nhiều tờ báo lề đảng trích đăng thế nhưng vào hôm sau mọi tin tức liên quan đến tuyên bố của ông Thăng đều bị xóa bỏ trên các trang báo điện tử.

PV Hoàng Ân: Anh vừa nhắc đến các cuộc xuống đường của người dân vào hôm Chủ nhật vừa qua đã bị nhà cầm quyền Hà Nội đàn áp một cách hung bạo. Xin anh nhắc lại sự việc này?

PV Trường An: Được biết nhà cầm quyền Hà Nội một lần nữa đã mạnh tay đàn áp những người xuống đường bảo vệ môi trường với hàng chục người bị áp chế, tống lên xe buýt chở về đồn công an chỉ vài phút sau khi họ giương cao biểu ngữ trước Nhà Thờ Lớn ở Hà Nội.

Xin nhắc lại, ngày Chủ nhật 5/6 cũng là ngày Môi trường Thế giới, do LHQ chọn làm ngày nhắc nhở nhân loại phải bảo vệ môi trường nếu muốn trường tồn. Trong hai tháng qua, dư luận thế giới cũng rất chú ý đến hiện tượng cá chết hàng loạt ở ven biển miền Trung vì bị nhiễm độc, với thủ phạm đáng nghi nhất là nhà máy sắt thép Formosa, tọa lạc ở khu vực Vũng Áng thuộc tỉnh Hà Tĩnh.

Chính vì thế, rất nhiều ký giả quốc tế đã đến VN nhân ngày Môi trường Thế giới vào ngày đó. Thế nhưng, điều mà họ ghi nhận là lực lượng an ninh thì dày đặc trong khi người dân rất thưa thớt trên nhiều đường phố lớn tại Hà Nội và Sài Gòn. Các bản tin quốc tế đều nhắc lại sự đàn áp tàn bạo trong các ngày Chủ nhật trước đây, khi mà người dân chỉ xuống đường một cách ôn hòa, với nội dung kêu gọi nhà cầm quyền phải công bố minh bạch về nguyên nhân cá chết ở miền Trung suốt hai tháng qua.

Cần nói thêm là đa số những người bị bắt ở Hà Nội từng tham gia cuộc tuần hành "Vì một Hà Nội xanh" vào năm ngoái, nhằm phản đối việc chặt bỏ hàng ngàn cây cổ thụ ở thành phố này. Trong khi đó thì rất nhiều khuôn mặt quen thuộc trong các cuộc tuần hành Chủ nhật đã bị công an câu lưu hay quản thúc tại gia từ mấy ngày trước khiến họ không thể ra khỏi nhà để tham dự các cuộc tuần hành tại Hà Nội, Sài Gòn và nhiều thành phố khác.

Xin được nhắc lại là vào ngày 1/6 vừa qua, Tổng cục Môi trường VN công bố kết quả đo lường ở hai bãi biển Kỳ Ninh và Thạch Hải gần khu Vũng Áng – Hà Tĩnh. Theo đó thì hàm lượng sắt trong nước biển ở hai bãi biển nói trên là nửa miligram mỗi lít, tức cao gấp 5 lần tiêu chuẩn thế giới. Thế nhưng ngoài hàm lượng sắt, cơ quan nói trên không đề cập gì đến tỷ lệ các kim loại hay hóa chất nào khác.

PV Hoàng Ân: Thưa anh TA, việc người dân Đông Hà bao vây bệnh viện để phản đối lò đốt rác gây ô nhiễm là sao?

PV Trường An: Thưa chị cùng quý thính giả của đài!

Vào tối hôm 7/6, hàng trăm người dân ở phường Đông Lễ, thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị đã kéo đến bao vây bệnh viện Đông Hà để phản đối tình trạng ô nhiễm do lò đốt rác của bệnh viện này gây ra suốt nhiều năm qua.

Theo lời kể của người dân thì hàng chục năm nay, họ suốt ngày phải hít thở bầu không khí hôi thối từ lò đốt rác của bệnh viện này. Lò này trước đây thuộc bệnh viện tỉnh Quảng Trị, nhưng từ tháng 9 năm ngoái, bệnh viện này đổi tên thành bệnh viện Đông Hà sau khi bệnh viện tỉnh được chuyển sang nơi khác. Tuy nhiên vì không có lò đốt rác nên mọi rác rưởi của bệnh viện tỉnh đều chở về lò đốt rác ở bệnh viện Đông Hà, khiến lò này phải luôn luôn hoạt động suốt ngày đêm.

Lo sợ người dân sẽ tràn vào đập phá bệnh viện, nhà cầm quyền Đông Hà đã điều động rất đông công an đến đàn áp và cam kết sẽ giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng.