Mở đầu chương trình, Hoàng Ân và Bá Cơ mời quý thính giả theo dõi phần Tin Tức.
1. TẬP CẬN BÌNH KÊU GỌI “THỐNG NHẤT QUỐC GIA”
Trong thư chúc mừng tân lãnh tụ đối lập Đài Loan, Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình hôm Chủ nhật chúc mừng bà Trình Lệ Vân, tân lãnh tụ Quốc Dân Đảng Đài Loan (gọi tắc là KMT), đồng thời kêu gọi nỗ lực “thúc đẩy thống nhất tổ quốc”. Bà Trình, cựu dân biểu, đắc cử chức vụ này giữa lúc dư luận Đài Loan cáo buộc Bắc Kinh xen vào nội bộ chính trị hòn đảo.
Quốc Dân Đảng Đài Loan vốn chủ trương giao hảo với Hoa Lục và từ lâu được Bắc Kinh xem là đối tác đối thoại ưa thích. Trái lại, chính phủ đương nhiệm của Tổng Thống Lai Thanh Đức thuộc Đảng Dân Tiến (DPP) kiên quyết bác bỏ chủ quyền của Trung Cộng đối với Đài Loan.
Trong thư, Tập kêu gọi 2 đảng “củng cố nền tảng chính trị chung”, “thúc đẩy giao lưu và hợp tác” đồng thời “tiến tới thống nhất dân tộc”. Bà Trình đáp lại ôn hòa, tránh nói đến thống nhất, chỉ nhấn mạnh 2 bờ eo biển “cùng thuộc về dân tộc Trung Hoa” và cần hợp tác để duy trì hòa bình, ổn định.
Cuộc bầu cử KMT bị phủ bóng bởi cáo buộc Bắc Kinh thao túng qua mạng xã hội. Ông Chu Thiệu Khôn, cựu ứng viên Phó Tổng Thống, cho biết có chiến dịch tung tin giả nhằm hạ uy tín đối thủ. Phát ngôn viên của Đảng Dân Tiến tố cáo “dấu hiệu rõ rệt” của sự can dự Trung Cộng, nhưng Quốc Dân Đảng bác bỏ, cho rằng “chẳng đáng để trả lời”.
3. CHIẾN TRANH MẬU DỊCH MỸ-HOA LÀM CĂNG THẲNG KINH TẾ TOÀN CẦU
Các nhà lãnh đạo tài chánh quốc tế vừa kết thúc hội nghị IMF và Ngân hàng Thế giới tại Hoa Thịnh Đốn, trong tâm trạng vừa nhẹ nhõm vì kinh tế toàn cầu tỏ ra bền bỉ hơn dự đoán, vừa mỏi mệt vì tình trạng bất định kéo dài dưới nhiệm kỳ 2 của Tổng Thống Donald Trump.
Từ sau khi Hoa Kỳ áp đặt thuế xuất nhập cảng “Ngày Giải Phóng” và Trung Cộng trả đũa bằng cách hạn chế xuất cảng đất hiếm, thế giới chứng kiến căng thẳng mậu dịch leo thang giữa 2 nền kinh tế lớn nhất. Nhiều quốc gia nay tìm cách mở rộng quan hệ song phương và khu vực ngoài quỹ đạo Mỹ–Hoa. Giám đốc IMF Kristalina Georgieva nhận định, tuy bất trắc cao độ, nhưng các nước tỏ ra hợp tác xây dựng hơn, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu “cải tổ toàn diện” hệ thống mậu dịch toàn cầu.
Bộ trưởng Tài chánh Tân Tây Lan cho biết, Liên Hiệp Âu Châu đang xem xét tham gia Hiệp ước Mậu dịch Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Nhiều chuyên viên kinh tế và tài chánh đã lên tiếng báo động về tình trạng gia tăng nợ nần, rủi ro tài chánh ngoài ngân hàng và tác động trí tuệ nhân tạo. Thống đốc Ngân hàng Anh quốc là Andrew Bailey kêu gọi minh bạch để ngăn ngừa khủng hoảng tương tự như năm 2008.
Ngoài ra, biến đổi khí hậu được xem là mối đe dọa trọng yếu nhất cho tài chánh và ổn định kinh tế toàn cầu.
3. THẾ HỆ GEN Z LẬT ĐỔ TỔNG THỐNG MADAGASCAR
Như một hồi chuông cảnh tỉnh cho các lãnh tụ Phi Châu và các chế độ độc tài, Tổng Thống Madagascar Andry Rajoelina đã bị quân đội lật đổ sau nhiều tuần biểu tình do giới trẻ lãnh đạo, buộc ông phải chạy ra ngoại quốc. Sự kiện này gợi lại năm 2009, khi chính ông được quân đội đưa lên cầm quyền sau một cuộc nổi dậy tương tự.
Phong trào “Gen Z” tại Madagascar nối tiếp làn sóng phản kháng của giới trẻ từng làm thay đổi chính quyền ở Bangladesh, Nepal và Tích Lan. Tất cả đều chung mẫu số: Thanh niên, được tổ chức qua mạng xã hội, phẫn nộ vì tham nhũng, thất nghiệp và thiếu cơ hội.
Đại tá Michael Randrianirina hiện giữ chức Tổng Thống lâm thời, song giới trẻ xem đây chỉ là “thắng lợi nửa chừng”, vì quyền lực lại rơi vào tay quân phiệt. Nhiều học giả lên tiếng báo động “sự kiện Madagascar” có thể khơi dậy làn sóng nổi dậy mới tại Phi Châu, nơi dân số trẻ chiếm hơn phân nửa.
Từ Maroc đến Kenya và Uganda, thanh niên đang đòi cải tổ sâu rộng trong lúc các chính quyền quân phiệt và dân sự đều cố bám giữ quyền lực. Cựu ứng viên Tổng Thống Nigeria Kingsley Moghalu nhận định: “Các lãnh tụ yếu kém nên dè chừng, vì thế hệ “Gen Z” là lớp người nôn nóng, quả quyết và có sức huy động mạnh nhờ kỹ thuật số”.
4. MỘT BINH SĨ BẮC HÀN ĐÀO THOÁT SANG NAM HÀN
Quân đội Nam Hàn hôm Chủ nhật cho biết một binh sĩ Bắc Hàn đã vượt qua “khu phi quân sự” gọi tắt là (DMZ) để đào thoát sang miền Nam. Người này bị bắt giữ an toàn và bày tỏ nguyện vọng định cư tại Nam Hàn. Đây là vụ đào thoát đầu tiên của một quân nhân Bắc Hàn kể từ tháng 8 năm 2024.
Biên giới giữa 2 miền, dài 248 cây số và rộng 4 cây số, được canh phòng nghiêm nhặt bằng mìn, hàng rào kẽm gai, bãi chướng ngại chiến xa cùng binh sĩ vũ trang. Dù gọi là “phi quân sự”, khu vực này thực tế là một trong những ranh giới căng thẳng nhất thế giới. Ảnh vệ tinh gần đây cho thấy Bắc Hàn đang xây thêm tường phòng thủ dọc biên giới.
Đa số trong khoảng 34.000 người Bắc Hàn từng vượt thoát sang Nam Hàn kể từ sau chiến tranh Triều Tiên 1950–1953 đều đi vòng qua Trung Cộng, nơi biên giới lỏng lẻo hơn.
Mối bang giao 2 miền hiện rất căng thẳng. Lãnh tụ Kim Jong Un liên tục bác bỏ đề nghị hòa giải của Tổng Thống Nam Hàn Lee Jae Myung (Lý Tại Minh), người nhậm chức hồi tháng 6/2025.
Đầu tháng 10 này, Bắc Hàn tổ chức duyệt binh lớn, phô trương vũ khí hạt nhân và tuyên bố quân đội nước này phải “trở thành lực lượng “bất khả chiến bại”, tiêu diệt mọi mối đe dọa”./.
No comments:
Post a Comment