Chỉ còn 2 tuần nữa là đúng 3 năm ngày tay độc tài Vladimir Putin xua quân Nga xâm lăng Ukraine, một quốc gia láng giềng, có đày đủ chủ quyền và là thành viên chính thức của Liên Hiệp Quốc.
Để cùng nhớ lại diễn tiến cuộc xâm lăng man rợ này, cũng như triển vọng giải quyết nó như thế nào, trong chuyên mục BÌNH LUẬN hôm nay, kính mời quý thính giả cùng nghe bài viết “CHIẾN TRANH UKRAINE - BẾ TẮC, XUNG ĐỘT KÉO DÀI VÀ CON ĐƯỜNG HÒA BÌNH ĐẦY GIAN NAN” của tác giả ĐOÀN KHÔI, thành viên BAN BIÊN TẬP ĐÀI ĐÁP LỜI SÔNG NÚI, do Miên Dương trình bày sau đây.
Gần ba năm sau khi Nga tiến hành cuộc xâm lăng toàn diện vào Ukraine vào ngày 24/2/2022, cuộc chiến vẫn tiếp diễn với mức độ tàn phá chưa từng có trong lịch sử hiện đại châu Âu. Hàng chục nghìn người thiệt mạng, nhiều thành phố bị san phẳng, và tương lai của Ukraine vẫn chưa rõ ràng.
Dù đã phải chịu nhiều tổn thất ban đầu, Nga hiện đang dần giành lại thế chủ động, trong khi Ukraine gặp khó khăn trong việc duy trì cuộc kháng chiến do sự hỗ trợ từ phương Tây suy giảm. Khi bước sang năm 2025, câu hỏi lớn đặt ra là: Liệu một giải pháp hòa bình có khả thi hay Ukraine sẽ tiếp tục rơi vào cuộc chiến kéo dài và đẫm máu?
Để nhận định rõ tinh hình, thiết tưởng nên duyệt qua diễn tiến về mặt quân sự trong thời gian qua.
Khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh xâm lược Ukraine vào năm 2022, Moscow kỳ vọng một chiến thắng nhanh chóng, với mục tiêu chiếm giữ Kyiv chỉ trong vài ngày. Tuy nhiên, sự kháng cự quyết liệt của quân đội Ukraine cùng những sai lầm chiến lược của quân Nga đã khiến Moscow phải rút quân khỏi miền bắc Ukraine vào tháng 4/2022.
Sau đó, chiến sự tập trung vào mặt trận miền đông và miền nam, nơi Nga đẩy mạnh chiến dịch kiểm soát Donbas và Mariupol. Thành phố Mariupol cuối cùng rơi vào tay Nga sau nhiều tháng bị bao vây, dẫn đến một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng.
Vào giữa năm 2022, với sự hỗ trợ từ vũ khí phương Tây, Ukraine bắt đầu tổ chức các cuộc phản công quy mô lớn. Kharkiv được giải phóng vào tháng 9/2022, tiếp theo là chiến thắng quan trọng tại Kherson vào tháng 11, đánh dấu lần đầu tiên Ukraine giành lại một thành phố lớn từ tay Nga.
Những thắng lợi này đã củng cố niềm tin rằng Ukraine có thể đánh bật Nga ra khỏi lãnh thổ. Tuy nhiên, thế trận sau đó lại thay đổi.
Trong suốt năm 2023 và 2024, chiến tranh chuyển sang giai đoạn chiến hào kéo dài, giống như Thế Chiến I. Nga củng cố tuyến phòng thủ, xây dựng các hệ thống công sự kiên cố, trong khi cuộc phản công mùa hè năm 2023 của Ukraine không đạt được đột phá lớn.
Đến cuối năm 2024, Nga đã giành lại thế chủ động, tạo áp lực mạnh mẽ lên Donetsk và Luhansk, đồng thời phát động nhiều cuộc không kích bằng máy bay không người lái (drone) và tên lửa. Sự thiếu hụt đạn dược và nhân lực khiến Ukraine gặp nhiều khó khăn trên chiến trường.
Nhưng bên cạnh các khó khăn về mặt quân sự, Ukraine còn phải đương đầu với nhiều vấn nạn nghiêm trọng trong lãnh vực kinh tế và ngoại giao!
Nền kinh tế Ukraine suy giảm nghiêm trọng vào năm 2022, nhưng đã có sự phục hồi nhẹ vào năm 2023 nhờ viện trợ tài chính từ phương Tây. Tuy nhiên, Ukraine vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào sự hỗ trợ quân sự và tài chính từ Mỹ và Liên minh châu Âu (EU).
Dù vậy, sự hỗ trợ này đang có dấu hiệu suy yếu. Những chia rẽ chính trị tại Mỹ đã làm chậm trễ các gói viện trợ quân sự, trong khi nhiều quốc gia châu Âu đang chịu áp lực kinh tế và mất dần sự kiên nhẫn với cuộc chiến kéo dài. Nếu viện trợ phương Tây tiếp tục giảm, khả năng phòng thủ của Ukraine có thể bị đe dọa nghiêm trọng.
Về phía Nga, Putin đã đối mặt với hàng loạt lệnh trừng phạt khắc nghiệt từ phương Tây, bao gồm việc bị loại khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, đóng băng tài sản, và áp đặt giới hạn giá dầu. Tuy nhiên, Moscow đã tìm ra cách thích nghi bằng việc tăng cường hợp tác kinh tế với Trung Quốc, Ấn Độ và các nước ngoài phương Tây.
Dù gặp nhiều thách thức, Nga vẫn duy trì được nền kinh tế chiến tranh, với sự gia tăng đáng kể trong sản xuất vũ khí và quân nhu. Điều này cho thấy rằng, bất chấp hy vọng của phương Tây, các lệnh trừng phạt không thể làm Nga sụp đổ ngay lập tức.
Trong khi đó, tại Nga, Putin tiếp tục củng cố quyền lực, đàn áp các phong trào đối lập và kiểm soát thông tin chặt chẽ. Tuy nhiên, số lượng thương vong cao trong quân đội cùng với áp lực kinh tế đang gây ra làn sóng bất mãn ngầm trong xã hội.
Ở Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy vẫn là biểu tượng kháng chiến, nhưng ông cũng đang đối mặt với những chỉ trích về thất bại quân sự, tham nhũng, và chính sách nghĩa vụ quân sự bắt buộc.
Trong tình huống hai bên Nga và Ukraine đều đối đầu với một số khó khăn, nhưng triển vọng giải quyết cuộc chiến này vẫn còn vô vàn trở ngại. Dù nhiều bên, bao gồm Liên Hợp Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, và Trung Cộng, đã nỗ lực kêu gọi đàm phán hòa bình, nhưng một thỏa thuận ngừng bắn vẫn còn xa vời.
Các kịch bản có thể xảy ra bao gồm:
Thứ nhất, nếu cả hai bên không thể giành chiến thắng quyết định, cuộc chiến có thể kéo dài đến khi cả Ukraine và Nga phải ngồi vào bàn đàm phán dưới áp lực của cộng đồng quốc tế.
Thứ hai, nếu viện trợ từ phương Tây cạn kiệt, Ukraine có thể bị đẩy vào tình thế phải chấp nhận các điều kiện của Nga, bao gồm việc từ bỏ các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.
Thứ ba, nếu phương Tây tăng cường viện trợ, Ukraine có thể phản công mạnh mẽ hơn và buộc Nga phải nhượng bộ trên bàn đàm phán.
Và cuối cùng, một giải pháp khác là cuộc chiến trở thành “bất phân thắng bại” với Ukraine và Nga kiểm soát các vùng lãnh thổ riêng mà không có hiệp ước hòa bình chính thức.
Nhìn chung, Ukraine vẫn đang chiến đấu để bảo vệ chủ quyền, nhưng tương lai của cuộc chiến phụ thuộc vào sự hỗ trợ liên tục từ phương Tây và khả năng chống trả trước các đợt tấn công mới của Nga.
Trong khi đó, Putin đặt cược vào việc phương Tây sẽ suy yếu và Ukraine kiệt quệ, kéo dài cuộc chiến đến khi đạt được lợi thế chiến lược.
Với hàng chục nghìn người thiệt mạng, hàng triệu người mất nhà cửa, và nhiều thành phố bị phá hủy, câu hỏi đặt ra là: Thế giới còn có thể chứng kiến cuộc chiến này kéo dài đến bao giờ?
No comments:
Post a Comment