Thái sư Đào Cam Mộc

Danh Nhân Nước Việt

Kính thưa quý thính giả,

Cách đây hơn một ngàn năm, Đại Việt xuất hiện một con người ưu tú, văn võ song toàn, không vì triều đại hay phe nhóm, mà vì sự tồn vong của đất nước đã đóng góp công lao to lớn cho dân tộc. Ông được đời sau xem là khai quốc công thần của vương triều nhà Lý vào cuối thế kỷ thứ 10, đầu thế kỷ 11.

Trong chuyên mục Danh nhân nước Việt tuần này, chúng tôi xin gửi đến quý thính giả bài “Thái sư Đào Cam Mộc” của Việt Thái qua giọng đọc của Minh Nguyệt để chấm dứt chương trình phát thanh tối hôm nay.

Lý triều định đô vương tứ phúc,

Đào trạng văn quan Quốc ân thân.

Đó là 2 câu liểng ghi nhớ công lao của Thái sư Đào Cam Mộc đã đóng góp cho Đại Việt.

Thái sư Đào Cam Mộc quê ở xã Định Tiên, huyện Yên Định, Thanh Hóa. Sau khi cha mất, ông được mẹ đưa về quê ngoại nuôi dưỡng ở làng Nam Thạch, xã Yên Trung, huyện Yên Định. Nhờ cơ duyên, ông được học cả văn lẫn võ với các bậc thầy nổi tiếng.

Khi vua Lê Đại Hành về Thanh Hóa tuần du trên sông Mã thì thuyền bị mắc cạn. Đào Cam Mộc xuất hiện dùng mưu và sức mạnh đưa thuyền vượt qua bãi cạn. Vua Lê đưa ông về triều phong chức quan.

Về sau, nhờ theo vua Lê đánh thắng giặc Tống, Đào Cam Mộc được tin dùng và phong chức Chi Hậu lo việc nội cung.

Khi Lê Long Đĩnh giết anh là vua Lê Long Việt để lên ngôi, triều đình nhà Lê bắt đầu suy sụp. Lê Long Đĩnh ăn chơi sa đọa nên yếu sức, phải nằm mỗi khi thượng triều nên bị gọi là Lê Ngọa Triều.

Lúc bấy giờ giặc Tống lăm le xâm lấn, uy tín của Thân vệ Lý Công Uẩn ngày càng lên cao. Khi đó, sư Vạn Hạnh nói với Lý Công Uẩn: "Mới rồi thầy thấy sấm kỳ lạ, biết họ Lý cường thịnh, tất dấy lên cơ nghiệp. Nay xem trong thiên hạ người họ Lý rất nhiều, nhưng không ai bằng Thân vệ là người khoan dung, nhân từ, được lòng dân, lại đang nắm binh quyền, chẳng phải Thân vệ thì ai đương nổi nữa".

Tháng 7 năm Kỷ Dậu (1009), Lê Long Đĩnh băng hà, thái tử Lê Cao Sạ còn nhỏ. Lý Công Uẩn cùng với Hữu điện tiền Chỉ huy sứ là Nguyên Đê mỗi người mang 500 quân Tùy Long vào cung làm Túc vệ. Khi ấy, Chi hậu Đào Cam Mộc nói với Lý Công Uẩn rằng: "Bấy lâu nay, chúa thượng ngu tối và bạo ngược, làm nhiều việc bất nghĩa, nên trời không cho hưởng thọ mà con nối ngôi thì thơ ấu, không thể kham nổi việc lớn đầy khó khăn, trăm sự đều phiền nhiễu, thần linh không ưa, dân chúng nháo nhác tìm chân chúa. Sao Thân vệ không nhân cơ hội này mà nghĩ mưu cao, quyết đoán sáng suốt, xa thì xem dấu cũ của vua Thang, vua Vũ, gần thì xem việc của họ Đinh, họ Lê… trên thuận lòng trời, dưới hợp lòng người, chứ cứ khư khư giữ chút tiết hạnh bề tôi nhỏ nhoi hay sao?"

Lần đầu, Công Uẩn từ chối. Đào Cam Mộc tiếp tục thuyết phục lần thứ hai, đưa ra sách lược hưng quốc và hứa việc đổi ngôi sẽ không đổ máu vì nhiều vị quan đã đồng thuận.

Nhờ vào sự sắp đặt của Đào Cam Mộc và Thiền sư Vạn Hạnh, Lý Công Uẩn được mời lên ngôi, mở ra vương triều Lý kéo dài đến 215 năm. Khi lên ngôi, vua phong cho Đào Cam Mộc làm Tín Nghĩa Hầu và gả con gái là An Quốc công chúa.

Sau bước ngoặt lịch sử, hành động đầu tiên của Đào Cam Mộc là đề nghị dời đô từ Hoa Lư về Đại La, được vua phong chức Thiên đô Tiên phong Tướng quân, chỉ huy 300 chiến thuyền, phò vua theo 2 ngả tiến về thành Đại La.

Tương truyền, khi thuyền đến chân thành Đại La, vua Lý Thái Tổ thấy 2 con rồng vàng từ dưới sông vẫy đuôi chào đón và bay lên trời, nên đổi tên Đại La thành Thăng Long.

Ngoài công dời đô, Đào Cam Mộc còn góp công xây dựng triều đại nhà Lý nên được ban chức Thái Sư.

Sau 6 năm phò vua Lý Thái Tổ, ổn định triều chính, Thái sư Đào Cam Mộc qua đời vào năm 1015, được truy tặng chức Á Vương. Các triều đại về sau đều ghi nhớ công lao, phong ông làm Thượng đẳng Tối linh Phúc thần.

* * *

Có thể nói trong lịch sử Việt Nam, việc thay đổi từ triều Lê sang triều Lý là cuộc chuyển giao quyền lực ôn hòa nhất, không hề có tắm máu và là một lựa chọn đúng đắn trong bối cảnh đất nước điêu linh vì Lê Ngọa Triều.

Đúng hơn nữa, là Đào Cam Mộc và Thiền sư Vạn Hạnh có tầm nhìn sâu sắc, giúp cho dân tộc Việt có một vị minh quân tài ba và đức độ, mở ra một thời kỳ cường thịnh kéo dài hơn 200 năm.

Điều đáng nói là sự quyết tâm đạp đổ một triều đại thối nát, để thay thế bằng triều đại mới trước bối cảnh toàn dân uất hận Lê Long Đỉnh, Tướng quân Đào Cam Mộc đã thuyết phục Lý Công Uẩn tiến hành một cuộc cách mạng, không chỉ thay đổi vận mệnh của đất nước mà còn giúp cho Đại Việt cường thịnh, thậm chí từng tiến quân sang Tàu để bẻ gẫy ý đồ xâm chiếm nước Nam.

Hiện xã hội VN cũng bị thối nát như thời bạo chúa Lê Long Đỉnh, thậm chí còn thê thảm hơn nữa vì thái độ "hèn với giặc Tàu" nhưng "tàn ác với dân" của tập đoàn cộng sản. Chính vì thế, đã đến lúc con dân nước Việt cần noi gương Thái sư Đào Cam Mộc, vùng lên lật đổ chế độ cộng sản phi nhân, mở ra một sinh lộ mới cho dân tộc.